Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ПАЛЕО...

ПАЛЕО... (гр. palaioЈs — боронғо), ҡушма һүҙҙәрҙең боронғолоҡҡа мөнәсәбәтле булыуын күрһәткән өлөшө (мәҫ., палеоген, палеография, палеолит). Тәрж. Р.Ә.Сиражитдинов

ПАЛЕОГЕН

ПАЛЕОГЕН (палео... һәм ...генез), п а л е о г е н  с и с т е м а һ ы (о с о р о), кайнозойҙың беренсе хроностратиграфик бүлексәһе. Осорҙоң башы — 65, тамамланыуы — 23±1 млн йыл. 1866...

ПАЛЕОГЕОГРАФИЯ

ПАЛЕОГЕОГРАФИЯ (палео... һәм география), үткән дәүерҙәрҙең физик‑геогр. шарттарын, ер ҡабығының һәм дөйөм Ерҙең үҫешен өйрәнгән фән. 19 б. 1‑се ярт. тарихи геология һәм...

ПАЛЕОГРАФИЯ

ПАЛЕОГРАФИЯ (палео... һәм ...графия), яҙма тамғаларҙың барлыҡҡа килеүен һәм үҫешен; боронғо яҙма ҡомартҡыларҙы уҡыу маҡсатын, авторын, яҙылыу ваҡытын һәм урынын билдәләү,...

ПАЛЕОЗОЙ

ПАЛЕОЗОЙ (палео... һәм гр. zōē — тормош), п а л е о з о й  э р а т е м а һ ы, п а л е о з о й  э р а һ ы, фанерозойҙың аҫҡы бүлексәһе. Эраның башы — 542 млн йыл, тамамланыуы — 251 млн...

ПАЛЕОЛИТ

ПАЛЕОЛИТ (палео... һәм ...лит), таш быуаттың тарихи‑мәҙәни осоро. Б.э.т. 2,5 млн — 8 мең йылдарға ҡарай. Кайнозой эраһының плиоцен һәм плейстоцен геологик дәүерҙәре м‑н тап...

ПАЛЕОНТОЛОГИЯ

ПАЛЕОНТОЛОГИЯ (палео... һәм онтология), үткән геол. осорҙоң органик донъяһы, уның йәшәйеш һәм үҫеш шарттары т‑дағы фән. Палеозоология, ‑ботаника, ‑экология, ‑биогеография,...

ПАЛЕХА Борис Яковлевич

ПАЛЕХА Борис Яковлевич (12.4.1928, Украина ССР‑ы Бежевка а. — 29.8. 1991, Мәскәү), рәссам. БАССР‑ҙың атҡ. рәссамы (1974). Рәссамдар союзы ағзаһы (1958). Харьков художество ин‑тын тамамлағандан...

ПАЛИНОЛОГИЯ

ПАЛИНОЛОГИЯ (гр. palinē— йоҡа саң һәм ...логия), ботаниканың һеркә һәм спораларҙы өйрәнгән бүлеге. Палиноморфология (спора һәм һеркә бөртөксәләренең, башлыса уларҙың ҡаты...

ПАЛЛАДИН Александр Владимирович

ПАЛЛАДИН Александр Владимирович (10.9.1885, Мәскәү — 6.12.1972, Киев), биохимик. СССР ФА (1942), СССР Мед. ФА (1944), Украина ССР‑ы ФА (1929; 1946—62 йй. президент) акад., Белорус ССР‑ы ФА‑ның...

ПАЛЛАС Пётр Симон

ПАЛЛАС Пётр Симон (22.9.1741, Берлин — 8.9.1811, шунда уҡ), тәбиғәтте өйрәнеүсе, географ, сәйәхәтсе. Медицина д‑ры (1759). Лондон Король йәмғиәте ағзаһы (1764), Император Фәндәр һәм...

ПАЛЬ Роберт Васильевич

ПАЛЬ Роберт Васильевич (15.4.1938, БАССР‑ҙың Ауырғазы районы Әлшәй иген совхозы бүлексәһенең Көньяҡ Уҫылы ҡсб, хәҙер БР‑ҙың Стәрлетамаҡ районы Южный бүлексәһе а.), яҙыусы,...

ПАЛЮТИНА Зилаира Рияз ҡыҙы

ПАЛЮТИНА Зилаира Рияз ҡыҙы (18.9.1951, Өфө), тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (2006). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2004). БДУ‑ны тамамлаған (1974). 1975 й. алып БДМУ‑ла...

ПАМФЛЕТ

ПАМФЛЕТ (ингл. — pamphlet), билдәле ижт.‑сәйәси күренешкә (дәүләт, хөкүмәт, класс, идея хәрәкәте, ҡайһы берҙә — тотош ҡоролошҡа) йәки йәмғиәттәге конкрет абруйлы эшмәкәрҙәргә...

ПАМЯТИ СТРЕЛЯЕВОЙ

ПАМЯТИ СТРЕЛЯЕВОЙ, К е ч ‑ к е н э, ашау өсөн сығарылған виноград сорты. 2005 й. Л.Н.Стреляева, Н.В.Майстренко, М.Ғ.Әбдиева (БНИИСХ) тарафынан Мадлен Анжевин, Маленгр ранний,...

ПАНАРИЦИЙ

ПАНАРИЦИЙ (лат. рanaricium), бармаҡ туҡымаларының эренләп шешеүе. Кеше П. Өҫкө ҡатлам, йыланҡараҡ (паронихия), тире аҫты, һеңер, һөйәк (остеомиелит), бармаҡ быуыны (эренле артрит)...

ПАНДИКОВ Геннадий Александрович

ПАНДИКОВ Геннадий Александрович (12.5.1899, Ҡазан губ. Усолка а. — 10.6.1961, Омск ҡ.), терапевт. Мед. ф. д‑ры (1957), профессор. РСФСР‑ҙың атҡ. табибы (1949), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау...

ПАНИН Пётр Иванович

ПАНИН Пётр Иванович (24.3.1721, Калуга губ. Везовка а. — 15.4.1789, Мәскәү), хәрби эшмәкәр. Ген.‑аншеф (1762). Граф (1767). 1735—39 йй. һәм 1768—74 йй. рус‑төрөк, 1741—43 йй. рус‑швед һуғыштарында,...

ПАНИСЛАМИЗМ

ПАНИСЛАМИЗМ, мосолман халыҡтарының сәйәси бойондороҡһоҙлоғо, уларҙың берләшергә ынтылышы, исламды таратыу т‑дағы ҡараштарға нигеҙләнгән дини‑сәйәси идеология....

ПАНКОВ Гений Викторович

ПАНКОВ Гений Викторович (29.5. 1924, Өфө — 26.11.1994, шунда уҡ), инженер‑технолог, хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1966), РСФСР‑ҙың атҡ. машиналар эшләүсеһе...