Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ТОРЛАҠ‑КОММУНАЛЬ ХУЖАЛЫҠ

ТОРЛАҠ‑КОММУНАЛЬ ХУЖАЛЫҠ, торлаҡ фондын булдырыу һәм хеҙмәтләндереү м‑н бәйле иҡтисад тармаҡтары комплексы. Торлаҡ хужалығы, газ, йылылыҡ, һыу, энергия м‑н тәьмин...

ТОРМА Йожеф

ТОРМА Йожеф (5.11.1943, Кечкемет ҡ., Венгрия — 23.4.2000, Будапешт), венгр төркиәтсеһе. Филол. ф. д‑ры (1998). Сегед ун‑тын тамамлаған (Венгрия, 1967). 1969 й. алып (өҙөклөктәр м‑н) Аҙыҡ‑түлек...

ТОРМАЙ, Стәрлебаш р‑нындағы ауыл

ТОРМАЙ, Стәрлебаш р‑нындағы ауыл, Ямғырсы а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 15 км һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 69 км алыҫлыҡта Кесе Ҡайраҡты й. (Стәрле й. басс.)...

ТОРМОШ‑КӨНКҮРЕШ ЖАНРЫ

ТОРМОШ‑КӨНКҮРЕШ ЖАНРЫ, көндәлек (рәссам йәшәгән осорға хас булған) шәхси һәм ижт. тормошҡа арналған һынлы сәнғәт жанры. Т.‑к.ж. рәсем сәнғәте төп урынды алып тора. Тормош‑көнкүреш...

ТОРНА БОРСАҒЫ

ТОРНА БОРСАҒЫ (Lathyrus), ҡуҙаҡлылар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 100‑ҙән ашыу төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың уртаса бүлкәтендә, Урта диңгеҙ буйында, Көньяҡ Америка...

ТОРНА, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл

ТОРНА, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Урғыш а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 39 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 124 км алыҫлыҡта Мерәсем й. (Ҡариҙел й. басс.) буйында...

ТОРНАЛЫ ҠАЛАСЫҒЫ

ТОРНАЛЫ ҠАЛАСЫҒЫ, б.э.т. 1‑се мең йыллыҡтың башы, б.э. 13—15 бб. археологик ҡомартҡыһы. Салауат р‑ны Торналы а. төньяҡ‑көнбайышҡа табан 2 км алыҫлыҡта Әй й. уң ярындағы...

ТОРНАЛЫ, Салауат р‑нындағы ауыл

ТОРНАЛЫ, П е р м я к т а р, Салауат р‑нындағы ауыл, Торналы а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 22 км һәм Мөрсәлим т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 56 км алыҫлыҡта Әй й. буйында урынлашҡан....

ТОРНАҺАҘ, һаҙлыҡ

ТОРНАҺАҘ, Сөн й. басс. һаҙлыҡ. Илеш р‑ны Тыпый а. төньяҡ‑көнбайышҡа табан 1,5 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Маты й. ташҡын‑һыубаҫар туғай комплексына инә. Уйһыу һаҙлыҡ, дөйөм...

ТОРНОВ Василий Иванович

ТОРНОВ (Персианинов) Василий Иванович (1737, Мәшхәд ҡ., Фарсы иле — 10.1.1775, Мәскәү), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. 1756 й. алып Рәсәйҙә. Ихтилалға...

ТОРОН

ТОРОН, үҫемлектәрҙең торон бәшмәктәре тыуҙырған инфекцион ауырыуы. Иң ҙур зыянды иген культураларына килтерә. Емшәндәрен, башаҡтарын, һеперткеләрен, сәкәндәрен, һабаҡтарын,...

ТОРОН БӘШМӘКТӘРЕ

ТОРОН БӘШМӘКТӘРЕ (Ustilaginales), базидиомицеттар класына ҡараған бәшмәктәр тәртибе. 40 заты, яҡынса 1300 төрө билдәле, бөтә ерҙә лә таралған. Башҡортостанда бер нисә тиҫтә төрө...

ТОРОНТАЙЫШ, Әлшәй р‑нындағы ауыл

ТОРОНТАЙЫШ, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Торонтайыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Раевка т. юл ст. Т.-Көнб. табан 25 км алыҫлыҡта Торонтайыш й. (Ҡорҫаҡ й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....

ТОРФ

ТОРФ (нем. Torf), һ а ҙ т и р е ҫ е, янар файҙалы ҡаҙылма, үҫемлектәр материалы күмергә әүерелеүенең беренсе стадияһы продукты. Ҡороған үҫемлек ҡалдыҡтарының тупланыуы һәм...

ТОРФЯНОЙ, Өфө р‑нындағы ауыл

ТОРФЯНОЙ, Өфө р‑нындағы ауыл, Чесноковка а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 19 км һәм Өршәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 1 км алыҫлыҡта Өфө—Ырымбур автомобиль юлында урынлашҡан....

ТОТАШТЫРҒЫС ТУҠЫМАНЫҢ ДИФФУЗИЯ АУЫРЫУҘАРЫ

ТОТАШТЫРҒЫС ТУҠЫМАНЫҢ ДИФФУЗИЯ АУЫРЫУҘАРЫ аутоиммун һәм иммун комплекслы процестар үҫеше м‑н төрлө ағзалар һәм системалар шешеүенә, ш. уҡ артыҡ фиброздар барлыҡҡа...

ТОТЕМИЗМ

ТОТЕМИЗМ, кеше һәм тотем — хайуан, үҫемлек, һирәгерәк тәбиғәт күренеше йәки әйбер араһында ҡөҙрәтле көсө булған туғанлыҡ барлығына нигеҙләнгән традицион инаныуҙар....

ТОТМАНОВ Рәдис Нурислам улы

ТОТМАНОВ Рәдис Нурислам улы (5.8.1953, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Ишмырҙа а.), бейеүсе. БР‑ҙың халыҡ (1994), БАССР‑ҙың атҡ. (1988) артисы. Башҡ‑н респ. мәҙәни‑ағартыу уч‑щеһын (Стәрлетамаҡ...

ТОТМАНОВА Ася Валентиновна

ТОТМАНОВА Ася Валентиновна (5.11.1954, Өфө), бейеүсе. БАССР‑ҙың халыҡ (1989) һәм атҡ. (1984) артисы. Башҡ‑н респ. мәҙәни‑ағартыу уч‑щеһын тамамлаған (Стәрлетамаҡ ҡ., 1975). 1970 й....

ТОТОРОҠЛОЛОҠ ТЕОРИЯҺЫ

ТОТОРОҠЛОЛОҠ ТЕОРИЯҺЫ, система хәрәкәтенең йәки тигеҙләнешенең тотороҡлолоғо шарттарын өйрәнеү м‑н бәйле төшөнсәләр һәм ысулдар йыйылмаһы. Тотороҡлолоҡ — динамик...