Список материалов

ХОҠУҠ
ХОҠУҠ, халыҡ власы тарафынан раҫланған һәм хоҡуҡи мәжбүр ителгән һәр кемгә мотлаҡ булған дөйөм нормалар системаһы (тәртип ҡағиҙәләре). Яҙма (статутлы, прецедент) һәм...

ХОҠУҠ ИНСТИТУТЫ
ХОҠУҠ ИНСТИТУТЫ, 1949 й. Өфөлә Бөтә Союз юридик ситтән тороп уҡыу ин-тының филиалы булараҡ асыла, 1963 й. алып Свердловск юридик ин-тының Өфө ф-ты, 1972 й. — Башҡорт дәүләт университетының юридик...

ХОҠУҠ ҺАҠЛАУ ОРГАНДАРЫ
ХОҠУҠ ҺАҠЛАУ ОРГАНДАРЫ, дәүләт органдары, төп функциялары —законлылыҡты һәм хоҡуҡ тәртибен, кеше хоҡуҡтарын һәм азатлығын һаҡлау, енәйәтселеккә ҡаршы көрәш. Х.һ.о....

ХОЛДИНГ
ХОЛДИНГ, ике йәки унан да күберәк юридик шәхестең берләшмәһе, унда баш компания хоҡуғы нигеҙендә бер ҡатнашыусы башҡа ҡатнашыусылар эшмәкәрлегенә идара итә. Бүлендек...

ХОЛЕЦИСТИТ
ХОЛЕЦИСТИТ (гр. cholḗ – үт һәм kýstis – ҡыуыҡ), үт ҡыуығының шешеүе. Х. киҫкен (катараль, обструктив, флегмоноз һ.б.) һәм хроник (калькулёз, ташһыҙ һ.б.); беренсел һәм икенсел...

ХОЛМОГОР ТОҠОМО
ХОЛМОГОР ТОҠОМО, һыйыр малының һөт йүнәлешле тоҡомо. Тоҡом эсендәге типтары: үҙәк һәм төньяҡ. 18 б. Архангел губ. Холмогор һәм Архангел өйәҙҙәрендә урындағы малды уңайлы...

ХОЛМОГОР, Көйөргәҙе р-нындағы ауыл
ХОЛМОГОР, Көйөргәҙе р-нындағы ауыл, Шәбағыш а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. Көнб. табан 3 км алыҫлыҡта Оло Юшатыр й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. —...

ХОЛОДКОВСКИЙ Николай Аполлонович
ХОЛОДКОВСКИЙ Николай Аполлонович (31.7.1873 — ?), дәүләт эшмәкәре. Надворный советник (1911). Дворяндарҙан. Паж корпусын тамамлаған (С.-Петербург). 1892 й. алып император һарайы...

ХОЛОДНЫЙ КЛЮЧ, Көйөргәҙе р-нындағы ауыл
ХОЛОДНЫЙ КЛЮЧ, Көйөргәҙе р-нындағы ауыл, Шәбағыш а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. Көнб. табан 17 км алыҫлыҡта Ҡарамалы й. (Оло Юшатыр й. басс.) буйында урынлашҡан....

ХОЛОҠ ТӨҘӘТЕҮ УЧРЕЖДЕНИЕЛАРЫ
ХОЛОҠ ТӨҘӘТЕҮ УЧРЕЖДЕНИЕЛАРЫ, РФ енәйәт-башҡарыу системаһында иректән мәхрүм итеү рәүешендә язалауҙы башҡарған учреждениелар. Х.т.у. дөйөм, ҡаты һәм махсус режимдарҙағы...

ХОЛОПОВ Анатолий Александрович
ХОЛОПОВ Анатолий Александрович (24.2.1943, Өфө), график. БАССР-ҙың атҡ. рәссамы (1981). Рәссамдар союзы ағзаһы (1975). И.Д. Шадр ис. Свердловск художество уч-щеһын тамамлағандан...

ХОМЕНТОВСКИЙ Александр Степанович
ХОМЕНТОВСКИЙ Александр Степанович (24.3.1908, С.-Петербург — 14.3.1986, Ырымбур ҡ.), геолог. СССР ФА-ның мөхбир ағзаһы (1960), геол.-минералогия ф. д-ры (1954), проф. (1955). Б.В. һуғышында...

ХОМУТОВКА, Бишбүләк р-нындағы ауыл
ХОМУТОВКА, Бишбүләк р-нындағы ауыл, Дим а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 44 км һәм Приют т. юл ст. К.-Көнс. табан 84 км алыҫлыҡта Уҫылы й. (Өйәҙе й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....

ХОМЯКОВ Илларион Мартемьянович
ХОМЯКОВ Илларион Мартемьянович [17.11.1918, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Никольский а. (БР-ҙың Нуриман р-ны) – 20.3.2002, Өфө], геофизик, инженер-электрик. Техник ф. д-ры (1968), проф....

ХОНИНГЫЛАУ
ХОНИНГЫЛАУ (ингл. honing), металдарҙы ваҡ бөртөклө абразив йәки алмаслы ҡатламы булған металл ҡайраҡтар ярҙамында станоктарҙа ҡырҡыу юлы м-н эшкәртеү, абразив менән эшкәртеү төрө....

ХОПРЕНИНОВ Пётр Спиридонович
ХОПРЕНИНОВ Пётр Спиридонович (?—17.5.1784), Ырымбур губернаһы казактарынан Уложенный комиссия депутаты. Сотник. Һамар ҡ. казагы. Ырымбур казак ғәскәрендәхеҙмәт итә. Комиссияға...

ХОР КАПЕЛЛАҺЫ
ХОР КАПЕЛЛАҺЫ. 1969 й. Башҡорт филармонияһында Башҡ-н дәүләт Х.к. булараҡ ойошторола, 1991 й. алып БР Дәүләт Х.к., 1996 й. башлап БР Дәүләт академик Х.к. 2017 й. ойоштороусыһы, тәүге...

ХОР МУЗЫКАҺЫ
ХОР МУЗЫКАҺЫ, хор м-н башҡарыу өсөн тәғәйенләнгән музыка (ҡара: Вокаль музыка, Хорҙар). Х.м. башҡарыусы состав (a cappella, башлап йырлаусы м-н, музыка ҡоралына ҡушылып йырлау),...

ХОРДАЛЫЛАР
ХОРДАЛЫЛАР (Chordata), икенсел ауыҙлы хайуандар тибы. Яҡынса 45 мең төрө билдәле, бөтә Ер шары буйлап таралған. Х. 3 ярым тибы айырыла: ҡарышлауыҡлы Х., йәки оболочниктар, башһөйәкһеҙҙәр...

ХОРҘАР
ХОРҘАР (гр. choros), 1) вокаль музыканы инструменталь ҡоралдарға ҡушылып йәки уларһыҙ (a capрella) башҡарған проф. йәки һәүәҫкәр йыр коллективтары (ҡара: Үҙешмәкәр хорҙар). Тауыш...