Список материалов
ПИДОПЛИЧКО Николай Макарович
ПИДОПЛИЧКО Николай Макарович (21.3.1904, Подольск губернаһы Казацкое а. – 27.3.1975, Киев ҡ.), миколог. Украина ССР‑ы ФА‑ның мөхбир ағзаһы. (1957). Фәнни хеҙмәттәре ҡыяҡлы иген...
ПИКУНОВ Александр Степанович
ПИКУНОВ Александр Степанович (10.1.1923, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Князев а., хәҙер Өфө ҡ. эсендә, — 14.1.2012, Өфө ҡ.), танкист, подполковник (2000). Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында...
ПИКУНОВА Габриэль Раймондовна
ПИКУНОВА Габриэль Раймондовна (14.2.1927, Житомир ҡ.), сәнғәт белгесе. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1975). Театр эшмәкәрҙәре союзы (1957), Рәссамдар союзы (1966) ағзаһы. Мәскәү...
ПИЛОТҺЫҘ ОСОУСЫ АППАРАТ
ПИЛОТҺЫҘ ОСОУСЫ АППАРАТ, осоу аппараты м‑н идара итеү маҡсатҡа ярашһыҙ йәки пилот өсөн хәүефле, ә пилотһыҙ аппарат техник характеристикалары б‑са өҫтөнөрәк булған...
ПИЛЬНОВ Михаил Григорьевич
ПИЛЬНОВ Михаил Григорьевич (17.11.1926, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Мәләүез а., хәҙ. Мәләүез ҡ., — 21.2.2015, шунда уҡ), кинооператор, журналист. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре...
ПИЛЮГИН Владимир Степанович
ПИЛЮГИН Владимир Степанович (5.3.1940, Мордва АССР‑ы Ун‑Майҙан а. — 22.8.2008, Өфө), химик. Химия ф. д‑ры (2004). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1968) шунда уҡ эшләй. 1974 й. алып Гербицидтар...
ПИМЕНОВ Иван Тимофеевич
ПИМЕНОВ Иван Тимофеевич (1924, Ульяновск өлк. Урено‑Карлинское а. — 22.7.1943, Орёл өлк. Тросна а. ерләнгән), Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БАССР‑ҙың...
ПИНКЕВИЧ Альберт Петрович
ПИНКЕВИЧ Альберт Петрович [24.12.1883, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Орондо а. (БР‑ҙың Иглин р‑ны) — 25.12.1937], педагог, халыҡ мәғарифы эшмәкәре. Пед. ф. д‑ры (1935), проф. (1918).Өфө ир...
ПИНСКИЙ Матвей Савельевич
ПИНСКИЙ Матвей Савельевич (21.9. 1916, Байкал аръяғы өлк. Иҫке Зилово а. — 8.9.1987, Өфө), танкист, подполковник. Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Һарытау бронетанк...
ПИНЧУК Сергей Иванович
ПИНЧУК Сергей Иванович (28.4.1948, Свердловск ҡ.), математик. Физика‑матем. ф. д-ры (1980), проф. (1982). МДУ-ны тамамлаған (1971). 1974 й. алып Силәбе политехник ин-тында эшләй. 1982 й....
ПИОДЕРМИЯ
ПИОДЕРМИЯ (гр. pýon — эрен һәм dérma — тире), эренләткес микроорганизмдар тыуҙырған тире ауырыуҙары. Тыуҙырыусылары: стафило‑, стрептококтар, һирәгерәк зәңгәр эренле,...
ПИОНЕРСКИЙ, Йәрмәкәй р-нындағы ауыл
ПИОНЕРСКИЙ, Йәрмәкәй р‑нындағы ауыл, Спартак а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 14 км һәм Приют т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 22 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 123 кеше;...
ПИПЕРАЗИН
ПИПЕРАЗИН, С4Н10N2, гексагидропиразин, диэтилендиамин, гетероциклик берләшмә. Төҫһөҙ кристаллик матдә, tиреү 104°С, tҡайнау 145°С, һыуҙа насар, этил спиртында яҡшы эрей, һауалағы...
ПИРЕТРОИДТАР
ПИРЕТРОИДТАР, инсектицидтар, пиретрум составында булған (киптерелгән һәм онтаҡҡа ҡырылған долмат ромашкаһы сәскәлеге) тәбиғи пиретриндарҙың синтетик аналогы (хризантема...
ПИРЕТРУМ
ПИРЕТРУМ (Pyrethrum), астра һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 100 төрө билдәле, Евразияла һәм Төньяҡ Африкала таралған. Башҡортостанда ҡалҡанлы П. үҫә. Ҡыҫҡа...
ПИРИТ
ПИРИТ (гр. pyrites), к ө к ө р т к о л ч е д а н ы, т и м е р к о л ч е д а н ы, сульфидтар класы минералы, FeS2. Составына баҡыр, кобальт, никель һ.б. ҡушылмалар инә. Кристалдары куб...
ПИРИТ КӨЙҘӨРМӘЛӘРЕ
ПИРИТ КӨЙҘӨРМӘЛӘРЕ, көкөрт колчеданын көйҙөрөү юлы м‑н алынған көкөрт кислотаһын етештереү ҡалдығы. Ҡаты ыуалып торған онтаҡ (к‑таның һәр тоннаһына 0,575 т барлыҡҡа...
ПИРОГОВ Леонид Степанович
ПИРОГОВ Леонид Степанович (24.3.1882, Вятка губернаһы Пирогов а. — 19.8.1972, Өфө ҡ.), физиолог, биохимик. Биология фәндәре докторы (1937), профессор (1941). Ҡазан ветеринария институтын...
ПИРОЖОК Пётр Иванович
ПИРОЖОК Пётр Иванович (3.9.1927, Украина ССР‑ы Семёново а. — 2020 й. декабре, Учалы ҡ.), тау инженеры‑геолог. БР‑ҙың атҡаҙанған геологы (1995). Б.В. һуғышында һәм 1945 й. совет‑япон...
ПИРОКСЕНДАР
ПИРОКСЕНДАР (гр. pýr — ут һәм xénos — сит), сылбырлы структуралы метасиликаттар класы минералдары. Дөйөм формулаһы W(X,Y)1+ +p(Z2O6), бында W — Ca, Na; X — Mg, Fe2+, Mn, Li, Ni; Y — Al, Fe3+, Cr, Ti;...
