Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

БАЛАНБАШ, археологик ҡомартҡыһы

БАЛАНБАШ, Абаш мәҙәниәте археологик ҡомартҡыһы. Б.э.т. 2‑се мең йыллыҡтың 1‑се ярт. ҡарай. Торама Стәрлетамаҡ ҡ. янында Ағиҙел й. бейек һул ярында урынлашҡан. 1934 й. Матди...

БАЛАНДИН Василий Петрович

БАЛАНДИН Василий Петрович (28.12.1904, Мәскәү губ. Лосиноостровск ст. — 28.3.1973, Мәскәү), дәүләт һәм хужалыҡ эшмәкәре. Соц. Хеҙмәт Геройы (1945). Инженер-авиация хеҙмәте ген.‑майоры...

БАЛАНОВ, ауыл, Өфө эсендә

БАЛАНОВ, ауыл, 1992 й. алып Өфө эсендә (Дим р‑ны). Өфө өйәҙендә, фаразланыуынса, Гилёвтарҙың алпауыт крәҫтиәндәре нигеҙ һала, 1795 й. билдәле. 1865 й. Б. (Гилёв, Рыжкин, Воеводский,...

БАЛАНС

БАЛАНС (фр. balance, һүҙмә-һүҙ — үлсәү), халыҡ хужалығында үҫеш темптарын һәм пропорцияларҙы билдәләү һәм тотоу өсөн ҡулланылған натураль, ҡиммәт, натураль-ҡиммәт күрһәткестәре...

БАЛАПАН, Йылайыр р‑нындағы ауыл

БАЛАПАН, Йылайыр р‑нындағы ауыл, Матрай а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 62 км һәм Сибай т. юл ст. К.‑Көнб. табан 108 км алыҫлыҡта Быҙаулыҡ й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...

БАЛАПАНОВ Малик Хәмит улы

БАЛАПАНОВ Малик Хәмит улы (19.11.1958, Баймаҡ ҡ.), физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2007), проф. (2009). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2004). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) “Кабель” КБ‑нда...

БАЛАҪ ҺУҒЫУ

БАЛАҪ ҺУҒЫУ, ҡул м‑н туҡыу (ҡара: Туҡыусылыҡ) техникаһын ҡулланып художестволы әйберҙәр әҙерләү. Башҡорттарҙа традицион шөғөл, ваҡыт үтеү м‑н кустарь кәсепкә әүерелгән;...

БАЛАТАУ

БАЛАТАУ, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Ишембай р‑ны буйлап меридиональ йүнәлештә һуҙылған. Оҙонлоғо 5 км, киңлеге 2,5—3 км тиклем, абс. бейеклеге 639 м. Юғалыусы...

БАЛАУЫҘҘАР

БАЛАУЫҘҘАР, майға оҡшаш, үҙле органик матдәләр. Тәбиғи (йәнлек Б. — бал ҡорто балауыҙы, ланолин, шеллак, спермацет һ.б.; үҫемлек — кандель, карнауб һ.б.; ҡаҙылма — тау Б.,...

БАЛАХОНЦЕВ Сергей Петрович

БАЛАХОНЦЕВ Сергей Петрович (1857, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Илек Һаҡлауы ҡәлғәһе, хәҙ. Соль‑Илецк ҡ., — 16.5.1914, Ырымбур ҡ., Өфөлә ерләнгән), Өфө губернаһынан 1‑се Дәүләт...

БАЛАШОВТАР

БАЛАШОВТАР, Балашевтар, завод хужалары. Дворяндарҙан. Билдәлеләре: Александр Дмитриевич Б. (13.7.1770, Мәскәү — 8.5.1837, Кронштадт ҡ.), ген.‑адъютант (1809), инфантериянан ген....

БАЛҒАЖЫ, Әлшәй р‑нындағы ауыл

БАЛҒАЖЫ, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Никифар а/ с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 57 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 24 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...

БАЛҒЫУАҠ

БАЛҒЫУАҠ, талүлән (Genista), ҡуҙаҡлылар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 75 төрө билдәле, Европала, Көнбайыш Азияла, Урта диңгеҙҙә таралған. Башҡортостанда 2 төрө...

БАЛДАҠЛЫ СЕЛӘҮСЕНДӘР

БАЛДАҠЛЫ СЕЛӘҮСЕНДӘР, аннелидтар (Annelides), умыртҡаһыҙҙар тибы. 6 класы, яҡынса 8 мең төрө билдәле, бөтә Ер шарында таралған. БР‑ҙа аҙ төклө селәүсендәр (олигохеттар) класына...

БАЛЕЗИН Степан Афанасьевич

БАЛЕЗИН Степан Афанасьевич (4.1.1904, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Володинский утары — 23.1.1982, Мәскәү), химик. Химия ф. д‑ры (1943), проф. (1943). РСФСР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1964), СССР‑ҙың...

БАЛЕТ

БАЛЕТ (фр. ballet), йөкмәткеһе муз.-хореографик образдарҙа асылыусы сәхнә сәнғәте төрө. Хореографик сәнғәттең юғары формаһы булараҡ, Б. үҙендә бейеү, музыка, драматургия,...

БАЛЕТ ҒИЛЕМЕ

БАЛЕТ ҒИЛЕМЕ, балет т‑дағы фән, үҙ эсенә хореография теорияһын, тарихын һәм балет тәнҡитен ала. Башҡортостанда балет ғилеме проф. муз.-театр сәнғәте м‑н бер осорҙа...

БАЛЕТ МУЗЫКАҺЫ

БАЛЕТ МУЗЫКАҺЫ, хореографик кәүҙәләнеште иҫәпкә алып, сценарий планы нигеҙендә ижад ителеүсе, балет спектаклен оҙатып барған һәм уның художестволы идеяһын һәм образлы...

БАЛКАШИН Николай Васильевич

БАЛКАШИН Николай Васильевич (1805 —2.7.1859, Санкт‑Петербург ҡ.), дәүләт эшмәкәре. Действительный статский советник (1846), генерал‑лейтенант (1856). Дворяндарҙан. 1821—45 йй....

БАЛКОВ Владимир Александрович

БАЛКОВ Владимир Александрович (31.3.1921, Көңгөр ҡ. — 3.9.2009, Өфө), географ-гидролог. Геогр. ф. д‑ры (1966), проф. (1968). Пермь ун‑тын тамамлағандан һуң (1946) Кама басс. йылға юлдары...