Список материалов
ҺУЙЫР
ҺУЙЫР (Tetrao urogallus), тауыҡ һымаҡтар отрядының ҡорҙар ғаиләһенә ҡараған ҡош. Евразияла таралған. Ултыраҡ ҡош. Кәүҙә оҙонлоғо 60—80 см, ауырлығы 4—5 кг (ҡайһы берҙә 6,5 кг тиклем),...
ҺУҠАЙЛЫ, йылға
ҺУҠАЙЛЫ, йылға, Ашҡаҙар й. уң ҡушылдығы. Фёдоровка р‑ны Юрматы а. көньяҡ‑көнбайышҡа табан 10 км алыҫлыҡта башлана. Фёдоровка, Стәрлетамаҡ, Мәләүез р‑ндары буйлап көньяҡ‑көнбайыштан...
ҺУҠЫР КҮБӘЛӘК
ҺУҠЫР КҮБӘЛӘК, һуҡыр йөнтәҫкәй (Smerinthus caecus), күбәләктәр отрядының балғараҡтар ғаиләһенә ҡараған бөжәк. Көнсығыш Европала һәм Азияның төньяҡ өлөшөндә таралған. Ҡанат...
ҺУҠЫР СЫСҠАН
ҺУҠЫР СЫСҠАН, т ө р т к ө (Talpa europaea), бөжәк ашаусылар отрядының һуҡыр сысҡан һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған имеҙеүсе. Европаның һәм Көнбайыш Себерҙең (Иртыш й. тиклем) урман...
ҺУҠЫРҘАР ЙӘМҒИӘТЕ
ҺУҠЫРҘАР ЙӘМҒИӘТЕ, дөйөм Рәсәй инвалидтар йәмәғәт ойошмаһы. Һ.й. Башҡ‑н респ. ойошмаһы 1925 й. Һ.й. Башҡ‑н респ. идараһы булараҡ асыла, 1996 й. алып хәҙ. исемен йөрөтә. Эшмәкәрлегенең...
ҺУҠЫРҘАР ӨСӨН КИТАПХАНА
ҺУҠЫРҘАР ӨСӨН КИТАПХАНА. Өфөлә урынлашҡан. 1949 й. 18‑се ҡала китапханаһы (1938 й. алып күреү б‑са инвалидтарҙы хеҙмәтләндергән) нигеҙендә Һуҡырҙар өсөн респ. махсус китапханаһы...
ҺУЛ СОЦИАЛ‑РЕВОЛЮЦИОНЕРҘАР (ИНТЕРНАЦИОНАЛИСТАР) ПАРТИЯҺЫ
ҺУЛ СОЦИАЛ‑РЕВОЛЮЦИОНЕРҘАР (ИНТЕРНАЦИОНАЛИСТАР) ПАРТИЯҺЫ, һул э с е р ҙ а р, 1917—22 йй. Рәсәйҙә сәйәси партия. Социал‑революционерҙар партияһында оппозицион ағым булараҡ...
ҺУЛ ЭСЕРҘАР, ҡара: Һул социал революционерҙар
ҺУЛ ЭСЕРҘАР, ҡара: Һул социал‑революционерҙар.
ҺУЛТАНТИМЕР ҠУРҒАНЫ
ҺУЛТАНТИМЕР ҠУРҒАНЫ, 5—7 бб. археологик ҡомартҡыһы. Йылайыр р‑ны Һултантимер а. көньяҡ‑көнбайышҡа табан 4 км алыҫлыҡта Үтәштау ҡалҡыулығында урынлашҡан. 1992 й. асылған,...
ҺУЛТАНТИМЕР, Йылайыр р‑нындағы ауыл
ҺУЛТАНТИМЕР, Йылайыр р‑нындағы ауыл, Яманһаҙ а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 61 км һәм Сибай т. юл ст. К.‑Көнб. табан 116 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 188 кеше;...
ҺУНА ӨЙРӘК
ҺУНА ӨЙРӘК (Anas platyrhynchos), ҡаҙ һымаҡтар отрядының өйрәктәр ғаиләһенә ҡараған ҡош. Евразияла, Төньяҡ Америкала таралған. Күсәр ҡош (ҡайһы берҙәре ҡышлай). Кәүҙә оҙонлоғо...
ҺУНАҒАРА, ҡош
ҺУНАҒАРА, й ы л а н ы л а с ы н ы (Circaetus gallicus), ыласын һымаҡтар отрядының ҡарсығалар ғаиләһенә ҡараған ҡош. Европала, Көньяҡ‑Көнбайыш Азияла һәм Африкала таралған. Күсәр...
ҺУНАР
ҺУНАР, ҡырағай йәнлектәр һәм ҡоштар тотоуға нигеҙләнгән хужалыҡ эшмәкәрлеге формаһы. Башҡорттарҙа традицион кәсеп. Һунар итеү системаһы Башҡортостандың тәбиғәт‑климат...
ҺУНАР ЙӘНЛЕКТӘРЕ
ҺУНАР ЙӘНЛЕКТӘРЕ, балыҡсылыҡ һәм һунар объекттарына индерелгән төрҙәр. Кәсеп һунары хужалыҡ, спорт, фәнни һәм мәҙәни маҡсаттарҙа алып барыла. Һ.й. — экосистемаларҙың...
ҺУНАРСЫЛАР ҺӘМ БАЛЫҠСЫЛАР ЙӘМҒИӘТТӘРЕ СОЮЗЫ
ҺУНАРСЫЛАР ҺӘМ БАЛЫҠСЫЛАР ЙӘМҒИӘТТӘРЕ СОЮЗЫ, БР‑ҙың йәмәғәт ойошмаһы. 1945 й. Башҡ‑н һунарсылар һәм балыҡсылар ирекле йәмғиәте булараҡ ойошторола, 1958 й. алып “Росохотрыболовсоюз”...
ҺУНАРСЫЛЫҠ ХУЖАЛЫҒЫ
ҺУНАРСЫЛЫҠ ХУЖАЛЫҒЫ, тәбиғәтте файҙаланыуҙың һунар итеү хайуандарын һәм улар йәшәгән мөхитте (һунарсылыҡ биләмәләрен) дөйөм хоҡуҡи, иҡт. һәм фәнни‑техник нигеҙҙә...
ҺУНАРШИН Әүәл Хажи улы
ҺУНАРШИН Әүәл Хажи улы [28.10. 1911, Пермь губ. Красноуфимск өйәҙе Билән а. (БР‑ҙың Балаҡатай р‑ны) — 6.1.1995, Өфө], хужалыҡ эшмәкәре. Соц. Хеҙмәт Геройы (1971), РСФСР‑ҙың атҡ. төҙөүсеһе...
ҺУНДАР
ҺУНДАР, 2—4 бб. Көньяҡ Урал яны, Урал аръяғы далаларында, Урта Азияның көнбайыш райондарында барлыҡҡа килгән төрки ҡәбиләләр берләшмәһе. Һ. нигеҙен хунну монгол ҡәбиләһенең...
ҺУТЛЫ МАЛ АҘЫҠТАРЫ
ҺУТЛЫ МАЛ АҘЫҠТАРЫ, ҡатнашмалы һыу миҡдары юғары булған (40%‑тан ашыу) мал аҙыҡтары. Һ.м.а. йәшел мал аҙығы, тамыраҙыҡтар, бүлбеаҙыҡтар, ҡауын‑ҡарбуз культуралары, силос,...
ҺҮҘ ТӨРКӨМДӘРЕ
ҺҮҘ ТӨРКӨМДӘРЕ, һүҙҙәрҙең абстрактлаштырылған грамматик мәғәнәһе, морфологик категорияларының составы һәм үҙенсәлектәре, һөйләм составында синтаксик функциялары...