Список материалов
МИРСАЯПОВ Минислам Нурислам улы
МИРСАЯПОВ Миңнислам Нурислам улы [25.11.1929, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Айтуған а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) — 27.7. 1996, БР‑ҙың Әбйәлил р‑ны “Красная Башкирия” с‑зының Үҙәк усадьбаһы ҡсб, хәҙ. ш. уҡ райондың Красная Башкирия а.], хужалыҡ эшмәкәре. РСФСР‑ҙың атҡ. зоотехнигы (1974), СССР‑ҙың һаулыҡ...
МИРХАЗОВ Ғилемхан Ғилемйән улы
МИРХАЗОВ Ғилемхан Ғилемйән улы [15.9.1925, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Шишмә-Борай а. (БР‑ҙың Борай р‑ны) — 2.11.1973, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], бейеүҙәр ҡуйыусы. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1965), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1973). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БДУ‑ны тамамлаған (1959). 1941—43...
МИРХӘЙҘӘРОВ Илсен Мөғәлләм улы
МИРХӘЙҘӘРОВ Илсен Мөғәлләм улы (9.8.1936, БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Асҡар а. — 5.6.2009, шунда уҡ), ҡумыҙсы. 1963 й. алып почта хеҙм‑ре, 1979 й. — май заводында эшләй, 1990—96 йй. үҙәк район дауаханаһында баш табиптың иҡтисад б‑са урынбаҫары (бөтәһе лә — Асҡар). Мирхәйҙәровтың башҡарыу оҫталығына виртуозлыҡ,...
МИСАЙЛОВ Андрей Иванович
МИСАЙЛОВ Андрей Иванович (яҡынса 1731 — 19.8.1790, Силәбе ҡ.), Силәбе ҡәлғәһе сауҙагәрҙәре, чиновниктары, канцелярия хеҙм‑рҙәре һәм отставкалағы һалдаттарынан Уложенный комиссия депутаты. Комиссия ҡарамағына ҡала кешеләрен ҡайһы бер йөкләмәләрҙән азат итеү, урындағы сауҙагәрҙәргә монополиялы сауҙа хоҡуғы...
МИССИОНЕР МӘКТӘПТӘРЕ
МИССИОНЕР МӘКТӘПТӘРЕ, Рәсәйҙә дини миссиялар эргәһендәге уҡытыу‑тәрбиә йорттары. Яҡынса 14 б. башлап Урыҫ православие сиркәүе инициативаһы б‑са урыҫ булмаған халыҡтар араһында христианлыҡты һәм ябай грамоталылыҡты таратыу маҡсаты м‑н ойошторолғандар. Урындағы халыҡ вәкилдәренән миссионерҙар һәм тәржемәселәр...
МИТРӘЙ-ӘЙҮП, Саҡмағош р‑нындағы ауыл
МИТРӘЙ-ӘЙҮП, Саҡмағош р‑нындағы ауыл, Йомаш а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 29 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 60 км алыҫлыҡта Баҙы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 450 кеше; 1920 — 690; 1939 — 608; 1959 — 699; 1989 — 482; 2002 — 460; 2010 — 457 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002). Төп...
МИТРӘЙ, Мишкә р‑нындағы ауыл
МИТРӘЙ, Мишкә р‑нындағы ауыл, Ирсай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 5 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 122 км алыҫлыҡта Кесе Энәк й. (Бөрө й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 501 кеше; 1920 — 550; 1939 — 446; 1959 — 298; 1989 — 247; 2002 — 251; 2010 — 254 кеше. Мариҙар йәшәй (2002)....
МИТРОФАНОВКА, Дыуан р‑нындағы ауыл
МИТРОФАНОВКА, Дыуан р‑нындағы ауыл, Михайловка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 31 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 106 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 627 кеше; 1920 — 594; 1939 — 443; 1959 — 287; 1989 — 220; 2002 — 220; 2010 — 207 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Фельдшер-акушерлыҡ...
МИФОЛОГИЯ
МИФОЛОГИЯ, 1) башҡ. халҡының мифтары йыйылмаһы. М. сығанаҡтары башҡ. халҡының этногенезында ҡатнашҡан ырыуҙарҙың М. һәм ышаныуҙарына барып тоташа, ул ш. уҡ башҡорттар м‑н бәйләнештә булған ырыуҙар һәм халыҡтарҙың йоғонтоһон кисерә (ҡара: Этник процестар). Боронғо замандарҙа барлыҡҡа килеп, мифологик...
МИФТАР
МИФТАР (гр. myјthos — риүәйәт, хикәйәт), ысынбарлыҡтың үҙ аллы күренештәре тип һаналған күреп‑тойоп булған образдар ярҙамында кисерештәрҙе һәм ысынбарлыҡты аңлатыу формаһы; тәүтормош ҡоролошонда — донъяны аңлауҙың төп ысулы. М. өсөн тәбиғи һәм мәҙәни (соц.) объекттарҙы метафорик сағыштырыу, тирә‑яҡ...
МИФТАХОВ Ҡәйүм Ғайнан улы
МИФТАХОВ Ҡәйүм (Ғәбделҡәйүм) Ғәйнан улы [16.6.1892, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Нәсибаш а. (БР‑ҙың Салауат р‑ны) — 4.10.1948, Ҡырғыҙ ССР‑ының Байтыҡ а., Фрунзела ерләнгән], фольклорсы. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. “Рәсүлиә” (1907—11), “Ғәлиә” (1911—13) мәҙрәсәләрендә уҡый, Ҡырғыҙ пед. ин‑тын (1937; Фрунзе)...
МИФТАХОВ Мансур Сәһәрйәр улы
МИФТАХОВ Мансур Сәһәрйәр улы (23.7.1947, БАССР‑ҙың Миәкә р‑ны Боғҙан а.), химик. БР ФА акад. (2018), химия ф. д‑ры (1988), проф. (1991). РФ‑тың (2007) һәм БР‑ҙың (1994) атҡ. фән эшмәкәре. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1970) Миәкә р‑нының Боғҙан урта мәктәбе уҡытыусыһы. 1972 й. алып Органик химия ин‑тында...
МИФТАХОВ Риф Фәйзрахман улы
МИФТАХОВ Риф Фәйзрахман улы (17.9.1939, БАССР‑ҙың Ишембай районы Кинйәбулат а. — 22.4.2020, Өфө ҡ., тыуған яғында ерләнгән), шағир. БАССР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990). Журналистар союзы (1970), Яҙыусылар союзы (1976), Кинематографсылар союзы (1997) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлаған (1967). 1968 й....
МИФТАХОВ Сәғит Мифтах улы
МИФТАХОВ Сәғит Мифтах улы [10.1.1907, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Ҡыҙылъяр а. (БР‑ҙың Нуриман р‑ны) — 1942, февр.], драматург. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Көнсығыш хеҙмәтсәндәре коммунистик ун‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1929) 2‑се баҫҡыс Башҡ‑н өлкә совет партия мәктәбенең...
МИФТАХОВА Айһылыу Мансаф ҡыҙы
МИФТАХОВА Айһылыу Мансаф ҡыҙы (28.7.1975, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Яңы Балаҡ а.), эколог. Биол. ф. д‑ры (2006). БР‑ҙың атҡ. мәғариф хеҙм‑ре (2009), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2004), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2009). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1998) шунда уҡ эшләй (2002 й. алып кадрҙар...
МИФТАХОВА Әминә Садиҡ ҡыҙы
МИФТАХОВА Әминә Садиҡ ҡыҙы [8.12.1923, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Абдулла а. (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны) — 25.11.2005, Өфө], балалар неврологы. Мед. ф. д‑ры (1973), проф. (1974). СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1967). БДМИ‑ны тамамлаған (1947), 1948— 50 йй. Өфөнөң мәктәпкәсә һәм мәктәп учреждениеларында...
МИХАИЛ АРХАНГЕЛ СИРКӘҮЕ
МИХАИЛ АРХАНГЕЛ СИРКӘҮЕ, Бәләбәй ҡ. урынлашҡан. Мәхәллә кешеләре аҡсаһына, Крәҫтиәндәр һуғышы (1773—75) ваҡытында яндырылған ағас сиркәү (яҡынса 1757 й. асылған) урынында төҙөлә һәм 1828 й. изгеләндерелә, тип фараз ителә, 1879 й. йәмиғ сиркәүе итеп үҙгәртелә, 1988 й. хәҙ. исемен ала. Классицизм стилендәге,...
МИХАИЛ, дин әһеле
МИХАИЛ (донъяуи исеме Добров Матвей Алексеевич; 5.11.1795, Мәскәү — 19.5.1858, Өфө), дин әһеле, Ырымбур һәм Өфө епискобы (1831— 35). Дини тәғлимәт магистры (1818). Архимандрит (1822). Монахлыҡ ҡабул иткән (1818). Мәскәү дини акад. тамамлаған (1818). 1819 й. алып Мәскәү дини семинарияһы инспекторы, 1821...
МИХАЙЛОВ Александр Алексеевич
МИХАЙЛОВ Александр Алексеевич [18.2.1894, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Иҫке Семёнкин а. (БР‑ҙың Бәләбәй р-ны) — 12.2.1977, Өфө], педагог, юрист. БАССР‑ҙың Хеҙмәт Геройы (1924). Беренсе донъя, Граждандар һәм Бөйөк Ватан һуғыштарында ҡатнашыусы. Бөтә Союз юридик ситтән тороп уҡыу ин‑тын тамамлаған (Мәскәү,...
МИХАЙЛОВ Александр Викторович
МИХАЙЛОВ Александр Викторович (6.11.1970, Волгоград ҡ.), спортсы. Фристайл буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1994). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1999). 1994—2003 йй. тау саңғыһы спорты буйынса СДЮШОР, бер үк ваҡытта 1997—2002 йй. Юғары спорт оҫталығы мәктәбе (Өфө ҡ., тренеры Л.П.Финк)...
