Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

БАШГИРД

БАШГИРД, 10 б. 1‑се ярт. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 9 б. 1‑се ярт.) башҡ. ҡәбиләләре башлығы. Гардизи яҙыуынса, Б. “хазарҙарҙың иң юғары дәрәжәлеләренән була. Ул 2000 һыбайлыһы м‑н хазарҙар һәм ҡыймаҡтар араһында урынлаша. Хазар хаҡаны Башҡортҡа саклабты ҡыҫырыҡлап сығарыу тәҡдиме м‑н кеше ебәрә...” Б. исеменән...

БАШГИРД

БАШГИРД, 10 б. 1‑се ярт. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 9 б. 1‑се ярт.) башҡ. ҡәбиләләре башлығы. Гардизи яҙыуынса, Б. “хазарҙарҙың иң юғары дәрәжәлеләренән була. Ул 2000 һыбайлыһы м‑н хазарҙар һәм ҡыймаҡтар араһында урынлаша. Хазар хаҡаны Башҡортҡа саклабты ҡыҫырыҡлап сығарыу тәҡдиме м‑н кеше ебәрә...” Б. исеменән...

БАШГИПРОНЕФТЕХИМ

“БАШГИПРОНЕФТЕХИМ” Башҡортостан нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте предприятиеларын проектлау институты, ДУП. 1957 й. Өфөлә “Башнефтепроект” ин‑тының Нефтехимия эшкәртеү бүлеге булараҡ асыла, 1966 й. алып, “Гипрокаучук” ин‑тының Өфө филиалы м‑н берләшкәндән һуң, “Гипронефтезаводы” ин-тының Өфө филиалы,...

БАШГИПРОКОММУНЭНЕРГО

“БАШГИПРОКОММУНЭНЕРГО” проект институты. 1965 й. “Гипрокоммунэнерго” проект ин‑тының (Мәскәү) Өфө бүлеге булараҡ асыла, 1971 й. алып Башҡ‑н бүлексәһе, 1994 й. — “Б”. 2000 й. ябыла. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлеше — коммуналь энергетиканы проектлау. Институт тарафынан йылылыҡ һәм электр м‑н тәьмин итеүҙең,...

БАШГИПРОВОДХОЗ

“БАШГИПРОВОДХОЗ” Башҡортостан Республикаһының һыу хужалығы һәм тәбиғәтте һаҡлау объекттарын проектлау буйынса проект‑тикшеренеү институты, ААЙ. Өфөлә урынлашҡан. 1964 й. Өфөлә “Гипроводхоз” Куйбышев филиалы составында проект‑тикшеренеү экспедицияһы булараҡ асыла, 1970 й. алып “Средволгогипроводхоз”...

БАШГИПРОБИОСИНТЕЗ

“БАШГИПРОБИОСИНТЕЗ” проект институты, ДУП. 1972 й. Өфөлә Дәүләт гидролиз сәнәғәте һәм микробиол. синтез пр‑тиеларын проектлау ин‑тының Башҡ‑н филиалы булараҡ нигеҙ һалына, 1993 й. алып “Б.”, 2000 й. — ДУП. 2002 й. ябыла. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлеше — микробиология сәнәғәте һәм медицина сәнәғәте, АСК...

БАШГИПРОАГРОПРОМ

“БАШГИПРОАГРОПРОМ” проект институты, ААЙ. 1963 й. Өфөлә “Сельхозтехника” Башҡ‑н респ. берекмәһе эргәһендәге проект‑смета бюроһы булараҡ төҙөлә, 1966 й. алып проект‑конструкторлыҡ бюроһы, 1970 й. — “Башсельхозтехпроект” проект контораһы, 1988 й. — “Южуралагропромтехпроект” проект һәм проект‑технология...

БАШВТОРЦВЕТМЕТ, ААЙ

“БАШВТОРЦВЕТМЕТ”, ААЙ. Тимер-томор, ҡара һәм төҫлө металл һыныҡтарын (ҡара: Икенсел ресурстар) йыйыу һәм эшкәртеүҙе тормошҡа ашыра. Өфө ҡ. урынлашҡан. Составы: Октябрьский, Өфө, Стәрлетамаҡ цехтары; Нефтекама, Сибай участкалары; Бөрө ҡ. филиал; БР территорияһындағы ҡабул итеү пункттары селтәре. 2010 й....

БАШВОЛГОТАНКЕР, ЯАЙ

“БАШВОЛГОТАНКЕР” судносылыҡ компанияһы, ЯАЙ. Рәсәйҙең Европа өлөшөндәге йылға бассейндарында нефть продукттарын ташыуҙы, транспорт флотын комплекслы хеҙмәтләндереүҙе, суднолар ремонтлауҙы тормошҡа ашыра. Өфөлә урынлашҡан. Компания составы: флотты таҙартыу участкаһы һәм йөҙмә догы булған Исмаил туҡталыу...

БАШВОДМЕЛИОРАЦИЯ, ДУП

“БВставитьАКопироватьШВОДМЕЛИОРАЦИЯ” проект-төҙөлөш-эксплуатация берекмәһе, ДУП. Гидромелиоратив системаларҙы һәм һыу хужалығы объекттарын, ш. иҫ. 37 һыуһаҡлағыс, 24 быуа һәм гидротехник ҡоролма, 40 һуғарыу системаһы, 200 км а.х. һыу үткәргесе төҙөү, эксплуатациялау һәм ремонтлауҙы тормошҡа ашыра. Өфөлә...

БАШВЕСТ

“БАШВЕСТ”, аяҡ кейеме етештереү пр‑тиеһы. 1929 й. аяҡ кейеме тегеү артеле (1920 й. нигеҙләнгән) базаһында К.Е.Ворошилов ис. Өфө аяҡ кейеме ф‑каһы булараҡ ойошторола. Фабрика Каруанһарай сауҙа рәттәре бинаһында урынлашҡан, төп продукцияһы кирза итектәр (1941 й. 335 мең пар етештерелгән) була. 1962 й....

БАШБАКАЛЕЯ, ЯАЙ

“БАШБАКАЛЕЯ”, ЯАЙ. Аҙыҡ-түлек (1000‑дән ашыу төр) м‑н күмәртәләп һәм ваҡлап сауҙа итеүҙе тормошҡа ашыра. Өфөлә урынлашҡан. Составы: дөйөм майҙаны 8 мең м2 булған склад биналары, ярма, шәкәр, туңдырылған балыҡ, ҡош ите фасовкалау б‑са механизацияланған склад комплексы; автотранспорт комплексы, инә торған...

БАШАГРОСТРОЙПРОЕКТ

“БАШАГРОСТРОЙПРОЕКТ” проект институты. 1960 й. Өфөлә БАССР Колхоз‑ара төҙөлөш ойошмалары советы эргәһендә проект‑конструкторлыҡ бюроһы булараҡ асыла, 1964 й. алып “Башмежколхозпроект” Башҡ‑н проект ойошмаһы, 1965 й. — “Башколхозпроект” проект ин‑ты, 1986 й. — “Б.”, 1992 й. башлап “Башсельстрой” ААЙ...

БАШАГРОПРОМПРОЕКТ, ДУП

“БАШАГРОПРОМПРОЕКТ” Башҡортостан Республикаһының агросәнәғәт комплексы объекттарын проектлау институты, ДУП. Өфөлә урынлашҡан. 1962 й. “Уралгипросельхозстрой” ин‑тының Башҡ‑н экспедицияһы булараҡ ойошторола, 1964 й. алып “Южуралгипросельхозстрой” ин‑тының Башҡ‑н филиалы, 1972 й. — “Башгипросельхозстрой”...

БАШАВТОТРАНС, ДУП

“БАШАВТОТРАНС”, ДУП. Дөйөм файҙаланыуҙағы автомобиль транспорты м‑н йөк һәм пассажирҙар ташыуҙы тормошҡа ашыра. Өфөлә урынлашҡан. “Б.” составы: 25 филиал, Башҡортостан автовокзалдар һәм пассажирҙар автостанциялары производство берекмәһе, “Баштрансагентство”, “НефАЗ” сервис үҙәге, Комплектлаштырыу һәм...

БАШАВТОМОТОКЛУБ, спорт клубы

“БАШАВТОМОТОКЛУБ”, спорт клубы. СССР‑ҙа тәүге автомотоклубтарҙың береһе, респ. авто- һәм мотоспортты үҫтереү үҙәге. 1937—60 йй. Өфөлә БАССР ХКС‑ы эргәһендә эшләй. Автомобилдәре, мотоциклдары, гараждары, адм. бинаһы һ.б. була. Автомобиль һәм мотоцикл спорты секциялары эшләй. “Б.” ҡатнашлығында 1937 й. —...

БАШ‑ШИҘЕ, Нуриман р‑нындағы ауыл

БАШ‑ШИҘЕ, Нуриман р‑нындағы ауыл, Баш-Шиҙе а/ с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 7 км һәм Иглин т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 47 км алыҫлыҡта Шиҙе й. (Өфө й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 577 кеше; 1920 — 970; 1939 — 657; 1959 — 457; 1989 — 309; 2002 — 272; 2010 — 228 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....

БАШ МЕЙЕҺЕ ҺЕЛКЕНЕҮ

БАШ МЕЙЕҺЕ ҺЕЛКЕНЕҮ, баш мейеһе травмаһы һөҙөмтәһендә баш мейеһе эшмәкәрлегенең кинәт боҙолоуы. Б.м.һ. булғанда үҙәк нервы системаһында микроструктур (күҙәнәк һәм субкүҙәнәк) кимәлдә морфол. үҙгәрештәр, айырым нейрондар араһында бәйләнештең ваҡытлыса юғалыуы күҙәтелә. Төп симптомдары: ҡыҫҡа ваҡытҡа...

БАШ ҠАЛА ФИНАНС‑ГУМАНИТАР АКАДЕМИЯҺЫ

БАШ ҠАЛА ФИНАНС‑ГУМАНИТАР АКАДЕМИЯҺЫ. Мәскәүҙә урынлашҡан. Өфөләге филиалына 1997 й. нигеҙ һалына, 2006 й. алып хәҙ. исемен йөрөтә. Филиал составында 3 кафедра. Компьютер класы, китапханаһы бар. Уҡытыу көндөҙгө‑ситтән тороп һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә бухгалтерия иҫәбе, анализ һәм аудит; дизайн;...

БАШ АЛАТАУ, Башҡорт Алатауы

БАШ АЛАТАУ, Башҡорт Алатауы, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Мәләүез һәм Ишембай р‑ндарында Нөгөш һыуһаҡлағысының уң яры буйлап субмеридиональ йүнәлештә һуҙылған. Оҙонлоғо 10 км, төньяҡ өлөшөнөң киңлеге 3 км, көньяҡ өлөшөнөкө 6 км тиклем, абс. бейеклеге 540 м (Ҡыҙылташ тауы). Рельефында 4 форма...