Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

МИГУНОВ Дмитрий Андреевич

МИГУНОВ Дмитрий Андреевич (21.11.1992, Өфө), спортсы. Шорт- трек б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2014), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (2015). 1‑се СДЮСШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары В.К.Кяк, А.И.Максимов). Дөйөм зачётта 500 м дистанцияла Донъя кубогын (2015—16) яулаусы, Европа (2014—15)...

ЛАТИПОВ Эдуард Ратмил улы

ЛАТИПОВ Эдуард Ратмил улы (21.3.1994, Гродно ҡ.), спортсы. Биатлон буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2016), Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры (2022). Биатлон буйынса олимпия резервы спорт мәктәбе тәрбиәләнеүсеһе (Өфө ҡ.; тренерҙары В.И.Мишингин, В.А.Никитин). Биатлон буйынса бер-бер артлы...

ҠУЛ ҺУҒЫШЫ

ҠУЛ ҺУҒЫШЫ, спорт төрө, аяҡ һәм ҡулдар м‑н һуғыу, ҡармап тотоу, ырғытыу, ауырттырыу һәм быуыу алымдары ҡулланылған бергә‑бер көрәш. Ҡ.һ. б‑са комплекслы ярыштар 2 турҙа үтә: 1‑се — ҡораллы көрәштәштән һаҡланыу техникаһын күрһәтеү, 2‑се — көрәш (ҡорал ҡулланмайынса). 20 б. 40‑сы йй. уртаһында Өфөлә “Дина‑...

ҠОРБАНҒӘЛИЕВА Юлиә Рөстәм ҡыҙы

ҠОРБАНҒӘЛИЕВА Юлиә Рөстәм ҡыҙы (12.11.1984, Өфө ҡ.), спортсы. Пуля м‑н атыу б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2001). ӨДАТУ‑ны тамамлаған (2008). 26‑сы СДЮСШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренеры В.Б.Гулак). Шәхси зачётта Рәсәй кубогының бронза призёры (2005), РОСТО чемпионаты еңеүсеһе (2 тапҡыр, 2000)....

ҠАЯҒА ҮРМӘЛӘҮ СПОРТЫ

  ҠАЯҒА ҮРМӘЛӘҮ СПОРТЫ, спорт төрө, тәбиғи (ҡая) йәки яһалма (скалодром) рельеф б‑са үрмәләү. Ярыштарҙы тиҙлек, ауырлыҡ, боулдеринг (ҡатмарлы ҡыҫҡа трассаларҙы һаҡлаусы ҡулайламаларһыҙ үтеү) һ.б. б‑са айыралар. Башҡортостанда Ҡ.ү.с. альпинизмдың бер тармағы булараҡ 20 б. 60‑сы йй. башында үҫеш ала....

ҠАРГИҘӘРҘӘР СПОРТЫ

ҠАРГИҘӘРҘӘР СПОРТЫ, мотоспорт төрө, ҡаргиҙәр кросында, кантри‑кросында (тигеҙһеҙ урында түңәрәк буйлап уҙышыу) һ.б. ҡаргиҙәрҙәрҙә ярыштар. 1990 й. Башҡортостанда Өфөнөң Гастелло Н.Ф. исемендәге стадионында СССР, Канада һәм АҠШ уҙышсылары ҡатнашлығында Ҡ.с. б‑са “Дуҫлыҡ” кубогына тәүге ярыштар үтә....

ҠАРАСУРИН Азат Динар улы

ҠАРАСУРИН Азат Динар улы (8.11.1995, БР‑ҙың Шишмә р‑ны Ҡалмаш а.), спортсы. Биатлон б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2012), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (2014). Юғары спорт оҫталығы мәктәбе тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Ә.Ә.Ғүмәров). Биатлон б‑са 12,5 км уҙышта Паралимпия уйындары чемп. һәм 7,5...

ҠАДИРОВ Ғ. ИСЕМЕНДӘГЕ ТЕХНИК СПОРТ ТӨРҘӘРЕ ҮҘӘГЕ

ҠАДИРОВ Ғ. ИСЕМЕНДӘГЕ ТЕХНИК СПОРТ ТӨРҘӘРЕ ҮҘӘГЕ, автономиялы коммерцияға ҡарамаған ойошма. Өфөлә урынлашҡан. 2000 й. “Төҙөүсе” стадионы базаһында Ғ.Ф. Ҡадиров ис. спорт клубы булараҡ төҙөлә, 2010 й. хәҙ. исемен ала. 2012 й. үҙәк эргәһендә мотоспорт б‑са балалар һәм үҫмерҙәр спорт техник мәктәбе асыла....

КОНЬКИҘА ШЫУЫУ СПОРТЫ

КОНЬКИҘА ШЫУЫУ СПОРТЫ, боҙҙа конькиҙа тиҙлеккә йүгереү. К.ш.с. күпбәйге, айырым аралыҡҡа һәм команда м‑н уҙышыу ярыштарын айырып йөрөтәләр. Башҡортостанда К.ш.с. 20 б. 30‑сы йй. үҫешә. 1937 й. БАССР‑ҙың йыйылма командаһы авт. респ. һәм РСФСР өлкәләренең Спартакиадаһында ҡатнаша. 40‑сы йй. уртаһында...

КЛОКОВ Дмитрий Вячеславович

КЛОКОВ Дмитрий Вячеславович (18.2.1983,  Балашиха ҡ.), спортсы. Ауыр атлетика б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2002), Рәсәйҙең атҡ. спорт мастеры (2005). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (2006). Урал физик культура ун‑тын тамамлаған (2008). 2001—13 йй. Юғары спорт оҫталығы әҙерләү үҙәгеөсөн сығыш...

КИКБОКСИНГ

КИКБОКСИНГ (ингл. kick — аяҡ м‑н тибеү һәм boxing — уҫмаҡлау), спорт төрө, ике спортсының ҡулдарына боксер бирсәткәләре һәм аяҡтарына йомшаҡ футтар кейеп бергә‑бер уҫмаҡлашыуы (тубыҡ һәм терһәк м‑н һуғыу, ырғытыу, ҡармап тотоу, быуыу тыйыла). К. лайт (еңел), семи (сикләнгән) һәм фулл (тулы) бәйләнештәргә...

ЙЫҺАНГИРОВА Диана Рафиҡ ҡыҙы

ЙЫҺАНГИРОВА Диана Рафиҡ ҡыҙы (31.7.1983, Өфө), спортсы. Юридик ф. канд. (2006). Кикбоксинг б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2000). ӨЮИ‑ны тамамлаған (2004). 22‑се ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (тренеры М.А.Арсентьева). Рәсәй чемп. (2002), Рәсәй чемпионатының көмөш призёры (1999). Үҫмер спортсылар...

ЙӨҘӨҮ

ЙӨҘӨҮ, спорт төрө, күкрәккә (ирекле стиль) йәки арҡаға ятып ҡолас ташлап йөҙөү (кроль), брасс, баттерфляй һ.б. ысулдар м‑н дистанцияларға (50—1500 м) йөҙөүҙе берләштерә. Башҡортостанда Й. 20 б. 20‑се йй. башынан үҫешә. 1923 й. Й. 1‑се Бөтә Башҡорт олимпиадаһы программаһына индерелгән. 1927 й. Өфөлә...

ЙОСОПОВ Тимур Тәүхәт улы

ЙОСОПОВ Тимур Тәүхәт улы (21.9.1973, Өфө), спортсы. Кикбоксинг б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1995). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). Урал физик культура акад. тамамлаған (1999). “Кэмпо” (тренеры М.М.Ғәбдрәхимов) һәм ӨДАТУ (Р.С.Саяпов, В.Д.Чистонов) спорт клубтары тәрбиәләнеүсеһе. Азия...

ЙОСОПОВ Азат Тимерйән улы

ЙОСОПОВ Азат Тимерйән улы (30.3.1978, Өфө — 13.10.2001, Киров өлк., тыуған яғында ерләнгән), спортсы. Тхэквондо б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2001). ӨДАТУ‑ны тамамлаған (2000). 15‑се СДЮСШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренеры А.В.Ребров). 1996 й. алып Уҡыу‑күнекмәләр үҙәге №464 өсөн сығыш яһаған...

ЙӘНЕКӘЕВ Ринат Радик улы

ЙӘНЕКӘЕВ Ринат Радик улы (17.11.1984, Октябрьский ҡ.), спортсы. Билбау көрәше буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2007), Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры (2009). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (2007). Стәрлетамаҡ физик культура институтын тамамлаған (2008). 1‑се ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (Октябрьский ҡ.,...

ИШМӘТОВ Рафаил Ғәзиз улы

ИШМӘТОВ Рафаил Ғәзиз улы (2.8.1952, Силәбе ҡ.), тренер. Пед. ф. канд. (2003). Шайбалы хоккей б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (1996) һәм СССР‑ҙың спорт мастеры (1977). БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (1994). П.Ф.Лесгафт ис. Ленинград физик культура ин‑тын (1980), Рәсәй физик культура акад. Юғары тренерҙар...

ИШКӘК ИШЕҮ

ИШКӘК ИШЕҮ, спорт төрө, ҡолаҡлы кәмәлә ишкәксенең физик көсө иҫәбенә һыуҙа ҙур тиҙлектә йөҙөү. Ярыштар бер һәм ике кешелек кәмәлә үткәрелә. Башҡортостанда И.и. 20 б. 20‑се йй. уртаһында Өфө, Бөрө, Стәрлетамаҡ һ.б. ҡҡ. секциялар асылғас, үҫешә башлай. 1928 й. Өфө—Әстерхан маршруты б‑са күп көнлөк кәмә...

ИШЕҮ СЛАЛОМЫ

ИШЕҮ СЛАЛОМЫ, спорт төрө, шәп ағышлы йылғалар йәки махсус каналдар буйлап тәбиғи йәки яһалма кәртәләр аша байдарка һәм каноэла төшөү. 20 б. 80‑се йй. И.с. б‑са ярыштарҙа Башҡортостандан тәүге ҡатнашыусылар Гастелло Н.Ф. исемендәге спорт клубының һыу туризмы секцияһы спортсылары була. Рәсәй чемпионатының...

ИШЕМБАЕВ Ринат Сәхиулла улы

ИШЕМБАЕВ Ринат Сәхиулла улы (5.8.1976, Калтан ҡ.), спортсы. Халыҡ‑ара шашка уйындары б‑са халыҡ‑ара мастер (2001). ӨДАТУ‑ны тамамлаған (1999). “Башнефть” шашка клубы тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары А.Э.Гетманский, Ю.В.Черток). Клубтар араһында Европа шашка конфедерацияһы кубогын яулаусы (2001) һәм Рәсәй...