Список материалов
ТУҒАН Сүбидәй
ТУҒАН Сүбидәй (21.12.1943, Истанбул ҡ., Төркиә), иҡтисадсы. Филос. д‑ры (1972), проф. (1986). Ә.Ә.Вәлидовтың улы. Яҡын көнсығыш техник ун‑тын тамамлаған (Анкара, 1967). 1970 й. алып Техас...
ТУҒАНЛЫҠ СИСТЕМАҺЫ
ТУҒАНЛЫҠ СИСТЕМАҺЫ, әңгәмәсегә мөрәжәғәт итеү һәм туғанлыҡты белдерер өсөн хеҙмәт иткән туғанлыҡ терминдары йыйылмаһы. Башҡорттарҙа Т.с. йәйләүгә сығыу м‑н бәйле...
ТУҒАРҺАЛҒАН, күл
ТУҒАРҺАЛҒАН, Ағиҙел й. басс. күл, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1985). Ишембай р‑ны Шихан а. көнсығышҡа табан 0,6 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Күл өҫтө майҙаны 0,1 км2, оҙонлоғо 395 м, киңлеге...
ТУҒЫҘБАЕВ Баймөхәмәт Вилдан улы
ТУҒЫҘБАЕВ Баймөхәмәт Вилдан улы [1884, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Бүребай а., (БР-ҙың Хәйбулла р‑ны) — 1965, Өфө], дин әһеле. “Рәсүлиә” мәҙрәсәһен тамамлаған. 1938 й. алып Беренсе...
ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы
ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы (1.1.1950, БАССР‑ҙың Бүздәк р‑ны Бәләкәй Ҡаңны а.), шағирә. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2014), РФ‑тың (2000) һәм БР‑ҙың (1992) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре, БР‑ҙың...
ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы
ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы (1.1.1950, БАССР‑ҙың Бүздәк районы Бәләкәй Ҡаңны а. — 20.3.2021, Өфө ҡ., тыуған яғында ерләнгән), шағирә. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2014), РФ‑тың (2000) һәм...
ТУҒЫҘЛЫ, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл
ТУҒЫҘЛЫ, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл, Арыҫлан а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 16 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 29 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...
ТУҘБАШ ЙЫЛАНДАР
ТУҘБАШ ЙЫЛАНДАР (Colubridae), йыландар ғаиләһе. Яҡынса 2 мең төрө билдәле, Антарктиданан башҡа бөтә Ер шарында таралған. Башҡортостанда 4 төрө осрай: баҡыр йылан, таш йыланы,...
ТУҘҒАҠБАШ
ТУҘҒАҠБАШ (Senecio), астра һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 3000 төрө билдәле, башлыса Көньяҡ Африкала, Урта диңгеҙ буйында, Азия һәм Американың уртаса...
ТУҘҘАН ЭШЛӘНГӘН ӨЙ КӘРӘК-ЯРАҒЫ
ТУҘҘАН ЭШЛӘНГӘН ӨЙ КӘРӘК-ЯРАҒЫ, эҫе һыу м‑н йомшартылған, ҡайһы берҙә ерек ҡайырыһы төнәтмәһендә буялған туҙҙан эшләнгән көнкүреш әйберҙәре. Туҙҙы махсус ҡорал —...
ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Бәләбәй р‑нындағы ауыл
ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Бәләбәй р‑нындағы ауыл, Туҙлыҡыуыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т. 19 км һәм Аксаков т. юл ст. Т. табан 30 км алыҫлыҡта Өҫән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...
ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Саҡмағош р‑нындағы ауыл
ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Саҡмағош р‑нындағы ауыл, Туҙлыҡыуыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 12 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 89 км алыҫлыҡта Сарыш й. (Сәрмәсән й. ҡушылдығы) буйында...
ТУҘЛЫҠЫУЫШ, һаҙлыҡ
ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Өҫән й. басс. һаҙлыҡ. Бәләбәй р‑ны Туҙлыҡыуыш а. көнбайышҡа табан 0,5 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Өҫән й. ташҡын‑һыубаҫар туғай комплексына инә. Уйһыу һаҙлыҡ,...
ТУЖИЛОВА-ОРДАНСКАЯ Елена Марковна
ТУЖИЛОВА-ОРДАНСКАЯ Елена Марковна (9.4.1960, Өфө), хоҡуҡ белгесе. Юридик ф. д‑ры (2008), проф. (2009). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре. М.С.Орданскийҙың ҡыҙы. БДУ‑ны...
ТУЖИЛОВКА, ауыл, Черниковка эшселәр ҡасабаһы эсендә
ТУЖИЛОВКА, ауыл, 20 б. 30‑сы йй. алып Черниковка эшселәр ҡасабаһы эсендә (ҡара: Черниковск).
Ауылға 1883 й. Өфө өйәҙендә Я.П.Барсовтан ҡуртымға алған ерҙәрҙә ш. уҡ өйәҙҙең...
ТУЗОВ Николай Иосифович
ТУЗОВ Николай Иосифович [13.12. 1923, Урал өлк. Губернское а. (Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны) — 18.1.2002, Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны Байрамғол а.], Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында...
ТУЙ
ТУЙ, 1) башҡорттарҙың традицион байрамы. Ҡәбилә йәки ырыу йыйындарына (ҡара: Йыйын, Ҡоролтай, Майҙан һ.б.), сәсеү эштәре, йәйләү башланыуға йәки тамамланыуға бәйле календарь...
ТУЙ ЙОЛАЛАРЫ
ТУЙ ЙОЛАЛАРЫ, никахҡа инеүгә бәйле традицион йолалар комплексы (ҡара: Ғаилә-никах мөнәсәбәттәре). Башҡорттарҙа ярым күсмә малсылыҡ хужалыҡ-мәҙәни тибы өҫтөнлөк итеү...
ТУЙКИН Кәбир Кәрим улы
ТУЙКИН Кәбир Кәрим улы [1878, Һамар губ. Бөгөлмә өйәҙе Зәй‑Ҡаратай а. (ТР‑ҙың Лениногорск р‑ны) — 15.2.1938, Ҡазан], яҙыусы. Ф.К.Туйкиндың ағаһы. “Мөхәммәҙиә” (Ҡазан) мәҙрәсәһен...
ТУЙКИН Фазыл Кәрим улы
ТУЙКИН Фазыл Кәрим улы [10.6. 1887, Һамар губ. Бөгөлмә өйәҙе Зәй-Ҡаратай а. (ТР‑ҙың Лениногорск р‑ны) — 15.2.1938, Ҡазан], яҙыусы. К.К.Туйкиндың ҡустыһы. “Мөхәммәҙиә” мәҙрәсәһен...
