Список материалов
УРБАНИЗАЦИЯ
УРБАНИЗАЦИЯ (лат. urbanus — ҡала), ҡ а л а л а ш ы у, йәмғиәт үҫешендә һәм ҡалала йәшәү рәүешен таратыуҙа ҡалаларҙың ролен арттырыу процесы. Етештереү көстәрен урынлаштырыуҙағы,...
УРБАНОБОТАНИКА
УРБАНОБОТАНИКА, ҡалаларҙың флораһын һәм үҫемлектәр донъяһын өйрәнгән ботаника бүлеге. Башҡортостанда 20 б. башында А.К.Носков тарафынан тәүге тапҡыр Бөрө һәм Өфө ҡҡ.,...
УРҒАҘА, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
УРҒАҘА, Я к о в л е в к а, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Йылайыр а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 45 км һәм Сибай т. юл ст. К. табан 52 км алыҫлыҡта Оло Уртаҙым й. буйында урынлашҡан....
УРҒАЛЫ, Балаҡатай р‑нындағы ауыл
УРҒАЛЫ, Балаҡатай р‑нындағы ауыл, Урғалы а/с үҙәге; т. юл станцияһы. Район үҙәгенән К.‑Көнс. табан 52 км алыҫлыҡта Оло Урғалы й. (Әй й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920...
УРҒЫШ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
УРҒЫШ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Урғыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 25 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) Көньяҡҡа табан 110 км алыҫлыҡта Урғыш й. (Ҡариҙел й. ҡушылдығы)...
УРҘАЙБАШ, Бүздәк р‑нындағы ауыл
УРҘАЙБАШ, Бүздәк р‑нындағы ауыл, Арыҫлан а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Бүздәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Урҙай й. (Сәрмәсән й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы:...
УРЖУМ МИНЕРАЛЬ ҺЫУ СЫҒАНАҠТАРЫ
УРЖУМ МИНЕРАЛЬ ҺЫУ СЫҒАНАҠТАРЫ, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965). Бөрө р‑ны Бәләкәй Соҡаяҙ а. көнсығышҡа табан 4 км алыҫлыҡта Сөгәҙе й. (Бөрө й. ҡушылдығы) үҙәнендә урынлашҡан....
УРЖУМЦЕВТАР
УРЖУМЦЕВТАР, дворяндар нәҫеле. Нәҫелде башлап ебәреүсе — Мартемьян Тимофеевич У. 17 б. башында яңы суҡындырылған хеҙмәтле кешеләр (ҡара: Яңы суҡындырылған һәм сит ил...
УРКАРТ Лесли
УРКАРТ (Уркварт) Лесли (11.4.1874, Төркиә — 13.3.1933, Лондон), инглиз сәнәғәтсеһе, финансист. Эдинбург ун‑тын (Бөйөк Британия) тамамлаған. 1896 й. алып тау инженеры, инглиз нефть...
УРМАН БОНИТЕТЫ
УРМАН БОНИТЕТЫ, урман продуктлылығы күрһәткесе. Ағастарҙың үҫеү шарттарына һәм тоҡомдарына бәйле. Ултыртылған ағастарҙың йәшен иҫәпкә алып уртаса бейеклеге б‑са...
УРМАН КӨЛӘПӘРӘҺЕ
УРМАН КӨЛӘПӘРӘҺЕ (Sanicula), сатыр һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 40 төрө билдәле, башлыса Евразияның һәм Американың уртаса, субтропик һәм тропик бүлкәттәрендә...
УРМАН КУЛЬТУРАЛАРЫ
УРМАН КУЛЬТУРАЛАРЫ, ағас һәм ҡыуаҡ тоҡомдарын яһалма сәсеү йәки ултыртыу юлы м‑н булдырылған ултыртмалар. Тотош (урмандың тәбиғи яңырыуы булмағанда йәки урман булмаған...
УРМАН МӘКТӘБЕ
УРМАН МӘКТӘБЕ, урман кондукторҙары әҙерләү өсөн ойошторолған ябыҡ башланғыс а.х. уҡыу йорто. 1888 й. Минзәлә өйәҙе Биклән а. асыла. Игенселек һәм дәүләт милке министрлығы...
УРМАН МУЗЕЙЫ
УРМАН МУЗЕЙЫ. Өфөлә “Башҡортостан урманы” дәүләт учреждениеһы эргәһендә урынлашҡан. 1981 й. ойошторолған. Музей фондында 70‑тән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. солоҡсолоҡ...
УРМАН ПАРКТАРЫ
УРМАН ПАРКТАРЫ, ҡалалар һ.б. торама пункттар сиктәрендәге тәбиғи урман массивтары участкалары. Рекреацион һәм ландшафт функцияларын үтәй, үҫемлектәрҙең үҫеү һәм хайуандарҙың...
УРМАН ПИТОМНИГЫ
УРМАН ПИТОМНИГЫ, 1) урманда үҫкән ағас һәм ҡыуаҡ тоҡомдарының ултыртыу материалын (үҫенте һәм үрсетмәлектәрен) үҫтереү хужалығы. 2) Урман тоҡомдарының ултыртыу материалын...
УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҠТАРЫ
УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҠТАРЫ, ағас әҙерләү, ташыу, киҫеү һәм тейәп ебәреү, ш. уҡ беренсел ағас ағыҙыу (ҡара: Ағас әҙерләү сәнәғәте) м‑н шөғөлләнгән урман сәнәғәте пр‑тиелары....
УРМАН ТӘЖРИБӘ СТАНЦИЯҺЫ
УРМАН ТӘЖРИБӘ СТАНЦИЯҺЫ. Урман тергеҙеү, урман культуралары селекцияһы, гибридизацияһы, орлоҡсолоғо, һаҡлағыс ағас үрсетеү, урманды һаҡлау, урман гидрологияһы, фенологияһы...
УРМАН ТЕРГЕҘЕҮ
УРМАН ТЕРГЕҘЕҮ, урманды яһалма юл м‑н яңыртыу, ш. уҡ уның тәбиғи юл м‑н яңыртылыуына һәм тоҡом составын яҡшыртыуға булышлыҡ иткән саралар. У.т. барышында ҡырҡыу, янғын,...
УРМАН ХОҠУҒЫ
УРМАН ХОҠУҒЫ, урман ресурстарын файҙаланыу һәм һаҡлау б‑са ижт. мөнәсәбәттәрҙе көйләгән хоҡуҡи нормалар системаһы. У.х. — ҡануниәттең үҙ аллы тармағы; фәнни-хоҡуҡи...
