Список материалов
ФРАНЦУЗ ТЕЛЕ
ФРАНЦУЗ ТЕЛЕ, роман телдәренең береһе (галл‑роман төркөмсәһе). Франция, Гаити, Монаконың рәсми теле; Андорра, Бельгия, Канада, Люксембург, Швейцарияның рәсми телдәренең...
ФРЕЗЕРЛАУ
ФРЕЗЕРЛАУ, металдарҙы станокта күп тешле металл ҡырҡҡыс инструмент (фреза) ярҙамында ҡырыу юлы м-н эшкәртеү. Ф. ваҡытында инструмент — әйләнеү (төп хәрәкәт), эшкәртелә...
ФРЕЙМАН Фёдор Юрьевич фон
ФРЕЙМАН Фёдор (Фердинанд) Юрьевич фон (26.10.1725 — 3.11. 1796), хәрби эшмәкәр. Ген.‑поручик (1777). 1741—43 йй. рус-швед һуғышында, 1756—63 йй. Ете йыллыҡ һуғышта, 1772 й. Яйыҡ казактары ихтилалын,...
ФРИД Аркадий Исаакович
ФРИД Аркадий Исаакович (21.2.1946, Өфө), инженер‑электромеханик. Техник ф. д‑ры (2000), проф. (2002). БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (2002), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1985). ӨАИ‑ны тамамлағандан...
ФРИДМАН Марк Наумович
ФРИДМАН Марк Наумович (15.4. 1914, Волынск губ. Полонное а. — 10.12.1969, Өфө), терапевт. Мед. ф. д‑ры (1967), проф. (1969). БАССР‑ҙың атҡ. табибы (1964), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы...
ФРИЗЕЛЬ Иван Григорьевич
ФРИЗЕЛЬ Иван Григорьевич (1760, Ревель ҡ. — 23.9.1810, Түб. Новгород ҡ.), дәүләт эшмәкәре. Тайный советник (1800). Дворян. 1775—94 йй. рус армияһында. 1796 й. Вильна вице-губернаторы,...
ФРИНА
ФРИНА (Triphysa phryne), күбәләктәр отрядының сатиридалар ғаиләһенә ҡараған бөжәк. Башлыса Евразияның уртаса бүлкәтенең көньяҡ өлөшөндә таралған. Ҡанатының ҡоласы 30—36 мм,...
ФРИСТАЙЛ
ФРИСТАЙЛ (ингл. free — ирекле һәм style — стиль), саңғы спорты төрө. Саңғы акробатикаһында (трамплиндан акробатик элементтар яһап һикереү), могулда (ҡытыршылы трассанан...
ФРОЛОВ Александр Павлович
ФРОЛОВ Александр Павлович [27.9.1921, Тамбов губернаһы Заворонежское а. — 10.10.1994, Өфө ҡ., БР‑ҙың Әлшәй районы Раевка эшселәр ҡасабаһында (хәҙер шул уҡ райондың Раевка а.)...
ФРОЛОВ Константин Васильевич
ФРОЛОВ Константин Васильевич (22.7.1932, Калуга өлк. Песочня ҡсб — 18.11.2007, Мәскәү), инженер‑механик. СССР ФА (1984) һәм В.И.Ленин ис. Бөтә Союз а.х. фәндәре акад. (1985) акад., БР ФА‑ның...
ФРОЛОВ Юрий Афансьевич
ФРОЛОВ Юрий Афанасьевич (28.11. 1952, БАССР‑ҙың Благовещенск ҡ.), инженер‑механик. Техник ф. д-ры (1996). ӨНИ-не тамамлағандан һуң (1978) шунда уҡ эшләй. Фәнни хеҙм‑ре үткәргес...
ФРОЛОВА Ирина Васильевна
ФРОЛОВА Ирина Васильевна (12.4.1970, Өфө ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (2006), профессор (2011). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2004). БДУ‑ның тарих факультетын (1992) һәм Хоҡуҡ...
ФРОЛОВА Татьяна Ивановна
ФРОЛОВА Татьяна Ивановна (23.11. 1922, Тифлис — 30.1.2007, Мәскәү), геолог. Геол.‑минералогия ф. д‑ры (1971), проф. (1972). Әзербайжан индустриаль ин‑тын тамамлаған (Баҡы, 1945). Фәнни...
ФРОСТА РИЧЧИЯҺЫ
ФРОСТА РИЧЧИЯҺЫ (Riccia frostii), мүк һымаҡтар төрө. Ҡара‑йәшел, ситтәре ҡыҙғылт төҫтәге, диам. 1—1,6 см булған йомро розеткалар барлыҡҡа килтергән күп йыллыҡ, ике өйлө, ҡатлансыҡлы...
ФРУНЗЕ М.В. ИСЕМЕНДӘГЕ КОЛХОЗ
ФРУНЗЕ М.В. ИСЕМЕНДӘГЕ КОЛХОЗ. Кушнаренко р‑нында урынлашҡан, үҙәк усадьбаһы — Баҡай ауылы. Составына 2 һөтсөлөк, йәш һыйыр малын һимертеү һәм сусҡ‑ҡ фермалары, тирмән,...
ФРУНЗЕ Михаил Васильевич
ФРУНЗЕ Михаил Васильевич (21.1. 1885, Етеһыу өлк. Пишпек ҡ. — 31.10. 1925, Мәскәү), хәрби эшмәкәр. 1904 й. алып РСДРП(б) ағзаһы. Граждандар һуғышында ҡатнашыусы. Гимназия тамамлаған...
ФРУНЗЕ, Иглин р‑нындағы ауыл
ФРУНЗЕ, П о к р о в к а, Иглин р‑нындағы ауыл, Ҡалтыман а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Иглин т. юл ст. К. табан 24 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 384 кеше; 1959 — 196; 1989 —...
ФРУНЗЕ, Туймазы р‑нындағы ауыл
ФРУНЗЕ, Туймазы р‑нындағы ауыл, Үрге Троицк а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Туймазы т. юл ст. К. табан 35 км алыҫлыҡта Ҡыҙаш й. (Кама й. басс.) урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 291 кеше;...
ФТИЗИАТРИЯ
ФТИЗИАТРИЯ (гр. phthisis — үпкә сире, сихут һәм iatréia — дауалау), ф т и з и о л о г и я, туберкулёздың этиологияһын, патогенезын, клиник-морфол. сағылыштарын өйрәнгән һәм уны...
ФТОРЛЫ ПОЛИМЕРҘАР
ФТОРЛЫ ПОЛИМЕРҘАР, макромолекулаларында фтор атомы булған полимерҙар. Төп сылбыр составы б‑са карбо‑ (винил‑, винилиденфторид, тетрафторэтилен, трифторхлорэтилендың...
