Список материалов
ЯГОДКИН Василий Максимович
ЯГОДКИН Василий Максимович (1.7.1939, Брянск өлк. Княгинино а. — 24.1.2015, Өфө), инженер‑конструктор. Физика‑матем. ф. д‑ры (2002). Куйбышев авиация ин‑тын тамамлағандан һуң...
ЯГОДНАЯ ПОЛЯНА, Өфө р‑нындағы ауыл
ЯГОДНАЯ ПОЛЯНА, Өфө р‑нындағы ауыл, Дмитриевка а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 19 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 224 кеше; 1989 — 330; 2002 —...
ЯГОДНЫЙ һырты
ЯГОДНЫЙ, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. БР‑ҙың Учалы р‑ны һәм Силәбе өлк. сиге буйлап субмеридиональ йүнәлештә һуҙылған. Оҙонлоғо яҡынса 15 км, киңлеге 2—4...
ЯГОДНЫЙ, Иглин р‑нындағы ауыл
ЯГОДНЫЙ, Иглин р‑нындағы ауыл, Иглин а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Иглин т. юл ст. К. табан 3 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 46 кеше; 1959 — 192; 1989 — 362; 2002 — 409; 2010 — 471...
ЯҒЫУЛЫҠ СӘНӘҒӘТЕ
ЯҒЫУЛЫҠ СӘНӘҒӘТЕ, яғыулыҡтың төрлө төрҙәрен сығарыу һәм эшкәртеү б‑са сәнәғәт тармаҡтары йыйылмаһы; нефть сығарыу сәнәғәтен, нефть эшкәртеү сәнәғәтен,газ сәнәғәтен,...
ЯҒЫУЛЫҠ‑ЭНЕРГЕТИКА КОЛЛЕДЖЫ
ЯҒЫУЛЫҠ‑ЭНЕРГЕТИКА КОЛЛЕДЖЫ, 2003 й. Нефть техникумын һәм Энергетика колледжын берләштереү һөҙөмтәһендә Өфө яғыулыҡ энергетика колледжы булараҡ асыла. 2007 й. колледж...
ЯҒЫУЛЫҠТЫ КӨКӨРТТӘН ТАҘАРТЫУ
ЯҒЫУЛЫҠТЫ КӨКӨРТТӘН ТАҘАРТЫУ, нефтте, нефть продукттарын көкөрт һәм уның берләшмәләренән таҙартыу. Химик (көкөрт к‑таһы, һелте, гипохлорит м‑н һәм окисландырыу,...
ЯҒЫУЛЫҠТЫ ТЕРМИК ЫСУЛ МЕНӘН ЭШКӘРТЕҮ
ЯҒЫУЛЫҠТЫ ТЕРМИК ЫСУЛ МЕНӘН ЭШКӘРТЕҮ, сифаттарын яҡшыртыу, әүерелеү дәрәжәһен күтәреү һәм сәнәғәттә ҡулланыу өсөн химик продукттар алыу маҡсатында углеводород сеймалын...
ЯДРЕННИКОВ Василий Иванович
ЯДРЕННИКОВ Василий Иванович (19.11.1929, Урал өлк. Бродокалмакский р‑ны Борово а., хәҙ. Силәбе өлк. Красноармейский р‑ны Боровое а.), хужалыҡ эшмәкәре.РСФСР‑ҙың (1991) һәм БАССР‑ҙың...
ЯДРЕННИКОВ Василий Иванович
ЯДРЕННИКОВ Василий Иванович (19.11.1929, Урал өлк. Бродокалмакский р‑ны Борово а., хәҙ. Силәбе өлк. Красноармейский р‑ны Боровое а. — 5.12.2017, Стәрлетамаҡ ҡ.), хужалыҡ эшмәкәре....
ЯДРО ФИЗИКАҺЫ
ЯДРО ФИЗИКАҺЫ, атом ядроһының төҙөлөшөн, радиоактив тарҡалыу процестарын һәм ядро реакцияларының механизмын өйрәнгән физика бүлеге. Элементар өлөшсәләр физикаһын,...
ЯДРО‑МАГНИТ РЕЗОНАНСЫ
ЯДРО‑МАГНИТ РЕЗОНАНСЫ (ЯМР), йүнәлештәрен үҙгәртеүгә бәйле ядролары нуль булмаған магнит моментлы (1Н, 13С, 15N, 19F, 29Si, 31P һ.б.) матдәнең электр‑магнит энергияһын резонанслы...
ЯҘ ЙОНДОҘҘАРЫ
ЯҘ ЙОНДОҘҘАРЫ (Notodontidae), күбәләктәр отрядының бөжәктәр ғаиләһе. Яҡынса 2 мең төрө билдәле, Ер шарының уртаса һәм тропик бүлкәттәрендә таралған. БР‑ҙа 33 төрө осрай: оло...
ЯҘ ЙОНДОҘО
ЯҘ ЙОНДОҘО (Corydalis), тиле кишер һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 380 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың субтропик һәм уртаса бүлкәттәрендә, 1 төрө тропик...
ЯҘ ҺӨЙӘРҘӘР
ЯҘ ҺӨЙӘРҘӘР (Plecoptera), бөжәктәр отряды. 5 ғаиләһе, яҡынса 2 мең төрө билдәле; БР‑ҙа 17 төрө осрай. Кәүҙәһе оҙонса, йомшаҡ, оҙонлоғо 3—30 мм, төҫө асыҡ көрәндән алып ҡараға...
ЯҘҒЫ ТАШҠЫН
ЯҘҒЫ ТАШҠЫН, йылғаның һыу режимы фазаһы, йыллыҡ һыу күләменең артыуы, кимәленең күтәрелеүе, һыуҙың үҙәндәрҙән сығып туғайҙарҙы баҫыуы м‑н билдәләнә. Йыл һайын бер...
ЯҘҒЫЙОРТ, Салауат р‑нындағы ауыл
ЯҘҒЫЙОРТ, Салауат р‑нындағы ауыл, Лағыр а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 16 км һәм Мөрсәлим т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 44 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 258 кеше; 1959...
ЯҘЛАУ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
ЯҘЛАУ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Яҡшембәт а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. К.‑Көнб. табан 25 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 233 кеше; 1959 — 192; 1989...
ЯҘЫУСЫЛАР СОЮЗЫ
ЯҘЫУСЫЛАР СОЮЗЫ Башҡортостан Республикаһының төбәк йәмәғәт ойошмаһы, яҙыусыларҙың һәм әҙәбиәт белгестәренең ижади берекмәһе. 1934 й. мартында Өфөлә яҙыусыларҙың 1‑се...
ЯҘЫУСЫЛАР СЪЕЗДАРЫ
ЯҘЫУСЫЛАР СЪЕЗДАРЫ. Башҡортостан яҙыусылар съезы БР Яҙыусылар союзының юғары етәксе органы булып тора; кәмендә 5 йылға 1 тапҡыр саҡырыла. Съезд идараны ойоштора һәм...
