Список материалов
МУХАЧЁВ Аркадий Васильевич
МУХАЧЁВ Аркадий Васильевич [14.8.1910, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Ҡыҫынды а. (БР‑ҙың Архангел р‑ны) — 21.12.1958, шунда уҡ], Дан орд. тулы кавалеры. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1932 й. алып Архангел р‑нында колхозда эшләй. 1941 й. башлап Ҡыҙыл Армияла. 1942 й. алып Көньяҡ-Көнбайыш, 3‑сө Украина һәм 1‑се...
МУХАЧЁВА Элита Александровна
МУХАЧЁВА Элита Александровна (9.6.1930, Түб. Новгород ҡ. — 15.4. 2011, Өфө), математик. Техник ф. д‑ры (1984), проф. (1982). РФ‑тың (1992), БАССР‑ҙың (1985) атҡ. фән эшмәкәре. К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1952) ш. уҡ эшләй, 1953 й. алып ӨНИ‑лә, 1956 й. — Урал политехник ин‑тында...
МУХИН Виктор Сергеевич
МУХИН Виктор Сергеевич (16.2. 1938, Рыбинск ҡ.), инженер‑механик. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2002), техник ф. д‑ры (1975), проф. (1978). РСФСР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1982), БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1979). ӨАИ‑ны тамамлаған (1962). 1956 й. алып Өфө моторҙар эшләү з‑дында эшләй, 1968 й....
МУШКИНА Светлана Леонидовна
МУШКИНА Светлана Леонидовна (18.8.1950, Өфө), тележурналист. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1998). Журналистар союзы ағзаһы (1978). БДУ‑ны тамамлаған (1975). 1974 й. алып (өҙөклөктәр м‑н) “Башҡортостан” ДТРК ФДУП‑ы хеҙм‑ре: 1995 й. алып “Яңы” студияның ижад һәм программалар төҙөү б‑са дир. урынбаҫары,...
МУШНИКОВ Георгий Иустинович
МУШНИКОВ Георгий Иустинович [7.12.1923, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Айбаш а. (БР‑ҙың Бөрө районы) — 3.2.1983, Өфө ҡ.], лётчик, подполковник (1958). Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Молотов хәрби авиация лётчиктар мәктәбен тамамлаған (Пермь ҡ., 1943). 1941 й. алып Совет армияһында....
МУШТАКОВ Геннадий Андреевич
МУШТАКОВ Геннадий Андреевич (25.6.1955, Мордва АССР‑ы Явас ҡсб), актёр. БР‑ҙың халыҡ (2007) һәм атҡ. (2001) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (2001). Һарытау театр уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1975; Н.И.Басин, Ю.М.Сальянец курсы) Липецк, Ырымбур, Серов, Смоленск ҡҡ. театрҙары, 1986 й. алып һәм 1990...
МҮЗӘК, Краснокама р‑нындағы ауыл
МҮЗӘК, Краснокама р‑нындағы ауыл, Мүзәк а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 21 км һәм Әмзә т. юл ст. К. табан 6 км алыҫлыҡта Әмзә й. (Беүә й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 365 кеше; 1920 — 385; 1939 — 303; 1959 — 302; 1989 — 335; 2002 — 494; 2010 — 544 кеше. Мариҙар йәшәй (2002). Урта...
МҮК ЕЛӘГЕ
МҮКЕЛӘГЕ(Oxycoccus), арсаһымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 4 төрө билдәле, Евразияның һәм Төньяҡ Американың субарктик һәм уртаса бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда 2 төрө — һаҙ М.е. һәм ваҡ емешле М.е. —үҫә. 75 см тиклем оҙонлоҡтағы ҡаты еп рәүешле түшәлеп үҫкән һабаҡлы мәңге йәшел түшәлеүсән...
МҮК ҺЫМАҠТАР
МҮКҺЫМАҠТАР (Bryophyta), ҡатмарлы төҙөлөшлө үҫемлектәр бүлеге. 3 кластан тора: бауыр, антоцерот һәм япраҡ һабаҡлы мүктәр. Яҡынса 27 мең төрө билдәле, бөтә Ер шарында таралғандар. Башҡортостанда япраҡ һабаҡлы һәм бауыр кластарынан 400‑ҙән ашыу төрөүҫә. Башҡа ҡатмарлы төҙөлөшлө үҫемлектәрҙән айырмалы...
МЫЗДРИКОВ Алексей Матвеевич
МЫЗДРИКОВ Алексей Матвеевич (19.3.1903, Воронеж губ. Черниговка а. — 2.2.1983, Өфө), инженер- механик. Проф. (1960). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1967). М.В.Ломоносов ис. Мәскәү механика ин‑тын тамамлағандан һуң (1930) “Двигатель Революции” з‑дында (Түб. Новгород ҡ.), 26‑сы авиация з‑дында...
МЫЙЫҠЛЫ АЛЬП ҠУҢЫҘЫ
МЫЙЫҠЛЫ АЛЬП ҠУҢЫҘЫ (Rosalia alpina), ҡаты ҡанатлылар отрядының мыйыҡлы ҡуңыҙҙар ғаиләһенә ҡараған бөжәк. Башлыса Европала (төньяҡта Швецияның көньяҡ өлөшөнә тиклем) таралған. Кәүҙә оҙонлоғо 15—38 мм. Кәүҙәһе зәңгәрһыу һоро, йышыраҡ өҫкө ҡанатында ебәк-ҡара таптар һәм таҫмалар була, һирәк осраҡта ҡара...
МЫРҘА
МЫРҘА (фарс. мирза — батша династияһы вәкилдәре титулы; писарь), төрки халыҡтарҙа (башҡорт, мишәр, нуғай, татар һ.б.) юғары ҡатлам кешеләре титулы. Алтын Урҙа, Нуғай Урҙаһы, Ҡазан ханлығы, Себер ханлығында киң тарала. М. вассал хоҡуҡтарында айырым биләмәләргә идара итә, беркетелгән ерҙәрҙә, шулай уҡ...
МЫРҘА 1‑се, Хәйбулла р‑нындағы ауыл
МЫРҘА 1‑се, Т ү ш а у ы л, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Өфө а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 61 км һәм Сибай т. юл ст. К.‑Көнб. табан 76 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 105 кеше; 1920 — 185; 1939 — 237; 1959 — 278; 1989 — 191; 2002 — 209; 2010 — 222 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғысмәктәп (Өфө...
МЫРҘА, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл
МЫРҘА, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Яңы Ҡыйышҡы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 11 км һәм Таҙлар т. юл ст. Т.‑Көнб. 5 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 285 кеше; 1920 — 350; 1939 — 368; 1959 — 224; 1989 — 177; 2002 — 183; 2010 — 172 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ пункты,...
МЫРҘАБАЕВ Хәсән Хәмзә улы
МЫРҘАБАЕВ Хәсән Хәмзә улы (8.12.1951, БАССР‑ҙың Ейәнсура районы Ибрай а.), гистолог. Медицина фәндәре докторы (2002), профессор (2003). БДМИ‑ны тамамлаған (1978), 1981 й. алып шунда уҡ эшләй: 1999—2020 йй. гистология кафедраһы мөдире, бер үк ваҡытта 2003—15 йй. педиатрия факультеты деканы. Фәнни эшмәкәрлеге...
МЫРҘАБАЕВА Рәсимә Тимерйәр ҡыҙы
МЫРҘАБАЕВА Рәсимә Тимерйәр ҡыҙы (20.2.1953, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Яңы Мораҙым а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Мораҙым а.), инфекционист. Мед. ф. д‑ры (2003), проф. (2004). БР‑ҙың атҡ. табибы (2006). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1976) 1980 й. тиклем Ҡариҙел үҙәк район дауаханаһында, 1983—85 йй. Өфөнөң 4‑се...
МЫРҘАБАЕВА Флүзә Рәжәп ҡыҙы
МЫРҘАБАЕВА Флүзә Рәжәп ҡыҙы (25.9.1950, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Иҫке Мораҙым а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Мораҙым а.), журналист, шағирә. БР‑ҙың атҡ. матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙм‑ре (2003). Журналистар союзы (1996), Яҙыусылар союзы (1999) ағзаһы. 1973 й. алып “Звезда”, 1980 й. — “Башҡортостан” (1999...
МЫРҘАБУЛАТОВ Сөләймән Шәңгәрәй улы
МЫРҘАБУЛАТОВ Сөләймән Шәңгәрәй улы [15.4.1890, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Абҙан а. (БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны) — 9.1.1931, Мәскәү], Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. 1918 й. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1921) алып РКП(б) ағзаһы. Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. 1913—17 йй. рус армияһында, 1918—19...
МЫРҘАҒӘЛИМОВ Ғәзиз Ғәбиҙулла улы
МЫРҘАҒӘЛИМОВ Ғәзиз Ғәбиҙулла улы [15.8.1923, БАССР‑ҙың Арғаяш кантоны Наҡай а. (Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны) — 11.6.1990, ш. уҡ өлкә һәм райондың Дәрбиш а.], Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1942 й. алып Ялан, 2‑се һәм 3‑сө Украина фронттарында хеҙмәт итә. Герой исеменә 37‑се армияның...
МЫРҘАҒӘЛИН Радмир Дамир улы
МЫРҘАҒӘЛИН Радмир Дамир улы (23.2.1958, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Бәхтегәрәй а.), тележурналист. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1997). Журналистар союзы ағзаһы (1986). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) “Башҡортостан” ТРК ФДУП‑ында эшләй: 1986 й. алып өлкән мөхәррир, 1992 й. — ижади берекмә етәксеһе, 1999 й....
