Список материалов
ДОРОШЕНКО Рюрик Александрович
ДОРОШЕНКО Рюрик Александрович (28.10.1948, Гурьев ҡ.), физик. Физика-матем. ф. д-ры (2000), проф. (2001). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1971) шунда уҡ эшләй, 1980 й. алып Молекулалар һәм кристалдар физикаһы ин‑тында (1990 й. башлап лаб. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге магнитлы ярым үткәргестәрҙә һәм диэлектриктарҙа...
ДОБРОРЕЗ Александр Павлович
ДОБРОРЕЗ Александр Павлович (23.8.1922, Ҡытай, Ҡытай-Көнс. т. юлының Шуанченпу ст. – 8.5.2000, Өфө), инженер-технолог. Техник ф. канд. (1964), проф. (1980). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. В.П.Доброрездың ҡустыһы. ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1948) 1998 й. тиклем шунда уҡ эшләй: 1965 й. алып — механика‑технология...
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘЛӘРҘЕ ТӨРКӨМЛӘП АНАЛИЗЛАУ
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘЛӘРҘЕ ТӨРКӨМЛӘП АНАЛИЗЛАУ, симметриялар теорияһы, математика бүлеге, уның предметы булып үҙгәреүҙәрҙең өҙлөкһөҙ төркөмдәрен һәм ошо төркөмдәрҙең булыуын мөмкин һанаған дифференциаль тигеҙләмәләрҙе бергә тикшереү тора. Д.т.т.а. ысулдары математикала (дифференциаль тигеҙләмәләр...
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘ
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ТИГЕҘЛӘМӘ, эҙләнелгән функция, уның төрлө дәрәжә сығарылмалары һәм ирекле үҙгәреүсәндәр ингән тигеҙләмә. Ябай (бер үҙгәреүсәнле функцияларҙың сығарылмалары ингән) һәм айырмалы сығарылмалар ингән Д.т.; һыҙыҡлы, квазиһыҙыҡлы һәм һыҙыҡлы булмаған Д.т. айыралар. Төрлө процестар м‑н идара итеүсе...
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ОПЕРАТОР
ДИФФЕРЕНЦИАЛЬ ОПЕРАТОР, дифференциаль аңлатма һәм сик шарттары м‑н билдәләнгән оператор. Ябай һәм бүлендек сығарылмалы (мәҫ., эллиптик, гиперболик, параболик), һыҙыҡлы, квазиһыҙыҡлы, һыҙыҡлы булмаған Д.о. айырыла. Д.о. теорияһы операторҙар теорияһының классик ысулдарын (мәҫ., ҡыҫҡа сағылыштар ысулын)...
ДЕНИСОВ Олег Львович
ДЕНИСОВ Олег Львович (19.1.1952, Өфө), инженер-төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (1997). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1987). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1974) “НИИпромстрой”ҙа (1978 й. алып өлкән ғилми хеҙм‑р), 1982 й. башлап БАХИ‑ла эшләй (1986—87 йй. гидромелиорация эштәре технологияһы һәм уларҙы ойоштороу каф....
ДЕМЕНКОВ Вячеслав Николаевич
ДЕМЕНКОВ Вячеслав Николаевич (25.4.1957, Өфө), инженер-технолог. Техник ф. д‑ры (1997). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1980) шунда уҡ эшләй: 1985 й. алып өлкән, 1993 й. – төп ғилми хеҙм‑р. 2009—17 йй. БР‑ҙың Нефтехимия эшкәртеү ин‑тында (Өфө). Фәнни хеҙмәттәре сәнәғәттең нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте...
ДЕЛЕВ Владимир Алексеевич
ДЕЛЕВ Владимир Алексеевич (31.1.1965, Сызрань ҡ.), физик. Физика-матем. ф. д‑ры (2010). БДУ‑ны тамамлаған (1987), 1989 й. алып РФА Өфө ФҮ‑нең физика бүлегендә, 1994 й. — Молекулалар һәм кристалдар физикаһы ин‑тында эшләй. Фәнни хеҙмәттәре тышҡы электр ҡыры тәьҫиренән шыйыҡ кристалдарҙың структураһы...
ДЕВЛИКАМОВ Владимир Владимирович
ДЕВЛИКАМОВ Владимир Владимирович [28.7.1923, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Воскресенск а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) – 8.3.1987, Өфө], тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1971), проф. (1972). РСФСР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1983), БАССР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1973), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1973), СССР‑ҙың...
ДӘҮЛӘТШИН Хәмзә Ғәббәс улы
ДӘҮЛӘТШИН Хәмзә Ғәббәс улы (9.9.1912, Һамар губ. Ташбулат-Күстән а. — 16.7.1999, Ҡаҙағстан, Алматы ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (1964), проф. (1965). Ғ.Й. Дәүләтшиндың улы. И.М.Губкин ис. Мәскәү нефть ин-тын тамамлағандан һуң (1937) Үзбәк ССР-ында һәм Мәскәүҙә эшләй. 1949 й. алып ӨНИ‑лә: 1954 й....
ДӘҮЛӘТШИН Мөҙәрис Мөбәрәкйән улы
ДӘҮЛӘТШИН Мөҙәрис Мөбәрәкйән улы (1.9.1939, БАССР-ҙың Кушнаренко р‑ны Илек а.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (2006). Ташкент ирригация һәм а.х. механизациялау инженерҙары ин-тын тамамлағандан һуң (1967) Чимкент өлк. “Восход” дөгө үҫтереү совхозында баш инженер-механик. 1974 й. алып Ташкент өлк. Урта...
ДАРИНЦЕВ Олег Владимирович
ДАРИНЦЕВ Олег Владимирович (26.7.1967, Ҡаҙаҡ ССР‑ының Берлек а.), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (2008). ӨДАТУ‑ны тамамлағандан һуң (1992) шунда уҡ, бер үк ваҡытта 2001 й. алып Механика ин‑тында эшләй: өлкән, 2008 й. башлап төп ғилми хеҙм‑р, 2009 й. — лаб. мөдире. Фәнни эшмәкәрлеге интеллектуаль...
ҒҮМӘРОВ Хәйҙәр Сәғит улы
ҒҮМӘРОВ Хәйҙәр Сәғит улы (10.2.1936, БАССР-ҙың Ейәнсура р-ны Күгәрсен а.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (1989), проф. (1990). БАССР-ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1980). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1958) 1995 й. тиклем “Мотор” ҒПП-нда эшләй, бер үк ваҡытта 1982 й. алып ӨДАТУ‑ла уҡыта. Фәнни эшмәкәрлеге...
ҒҮМӘРОВ Риф Сәйфулла улы
ҒҮМӘРОВ Риф Сәйфулла улы (25.8.1950, ТАССР‑ҙың Урыссу ҡсб — 22.2.2010, Өфө), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (1997), проф. (2000). Яғыулыҡ һәм энергетика министрлығының почётлы нефтсеһе (2000), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1978). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1972) Ҡаҙаҡ ССР‑ының Нефть сәнәғәте пр‑тиеларын...
ҒҮМӘРОВ Наил Әсғәт улы
ҒҮМӘРОВ Наил Әсғәт улы (18.1.1960, Өфө ҡ. — 18.1.2022, Вашингтон ҡ.), механик, математик. Физика‑математика фәндәре докторы (1992). Ә.Ғ.Ғүмәровтың улы. МДУ-ны тамамлағандан һуң (1981) 1983 й. тиклем СССР ФА‑ның Башҡортостан филиалында эшләй. 1987 й. алып СССР ФА Себер бүлексәһе Төмән фәнни үҙәгенең...
ҒҮМӘРОВ Кәбир Мөхәмәт улы
ҒҮМӘРОВ Кәбир Мөхәмәт улы (1.9. 1947, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Күгәрсен а.), инженер‑физик. Техник ф. д‑ры (2003), проф. (2006). Ташкент политехник ин‑тын тамамлаған (1970). 1974—79 йй. ӨНИ‑нең Салауат филиалында, 1982 й. алып Силәбе политехник ин‑тында уҡыта, 1988 й. — ИПТЭР‑ҙың бүлек мөдире. Фәнни...
ҒӨЗӘЙЕРОВ Морат Баҡый улы
ҒӨЗӘЙЕРОВ Морат Баҡый улы (22.10.1950, Силәбе ҡ.), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (1998), проф. (2000). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2007), БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре (1997), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2006). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1973) шунда уҡ эшләй: 1980 й. алып...
ҒИШВАРОВ Әнәс Сәйет улы
ҒИШВАРОВ Әнәс Сәйет улы (10.10.1950, Коканд ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д-ры (1993), проф. (1994). БР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002). ӨАИ‑ны тамамлаған (1973), 1975 й. алып шунда уҡ эшләй (2001 й. башлап авиация двигателдәре каф. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге авиацияла, ракеталар төҙөүҙә, энергия...
ҒИМРАНОВ Эрнст Ғайса улы
ҒИМРАНОВ Эрнст Ғайса улы (22.11.1939, Өфө), инженер-механик. Техник ф. д-ры (1990), проф. (1992). БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре (1992). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1965) шунда уҡ эшләй (1988—95 йй. авиация двигателдәре ф-ты деканы). Фәнни тикшеренеүҙәре ғәмәли газ динамикаһы һәм осоусы аппарат двигателдәренең...
ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәрит Абдулғәни улы
ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәрит Абдулғәни улы (20.3.1949, Өфө), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (1996), проф. (1999). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1972) шунда уҡ эшләй (1996—2011 йй. осоусы аппараттар һәм ер өҫтө транспортының электр ҡоролмалары каф. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге...
