Список материалов
БИОЛОГИЯ БУЙЫНСА БЕЛЕМ БИРЕҮ
БИОЛОГИЯ БУЙЫНСА БЕЛЕМ БИРЕҮ, биология өлкәһендә урта һәм юғары квалификациялы белгестәр әҙерләү системаһы. Башҡортостанда үҙ аллы тармаҡ булараҡ революциянан (1917)...
БИОЛОГИЯ ИНСТИТУТЫ
БИОЛОГИЯ ИНСТИТУТЫ, 1951 й. Өфөлә СССР ФА БФ‑ының Агробиология ин-ты булараҡ асыла, 1953 й. алып — Биология ин‑ты, 2008 й. — РФА Өфө ФҮ‑нең Биология ин‑ты. 1963—67 йй. БДУ...
БИОНИКА
БИОНИКА (гр. bion — тере, тормош), техник кибернетиканың тере организмдарҙың төҙөлөш, йәшәү һәм камиллашыу принциптарын техникала файҙаланыу мөмкинлектәрен өйрәнеүсе...
БИООРГАНИК ХИМИЯ
БИООРГАНИК ХИМИЯ, органик матдәләрҙең төҙөлөшө һәм уларҙың биол. функциялары араһындағы бәйләнеште органик химия ысулдары һәмалымдары ярҙамында өйрәнеүсе фән. Б.х. тикшеренеү...
БИОПОЛИМЕРҘАР
БИОПОЛИМЕРҘАР (био... һәм полимерҙар), бөтә тере организмдар төҙөлөшөнөң нигеҙен хасил иткән тәбиғи юғары молекуляр берләшмәләр; мол. м. 103—106. Б. аҡһымдар, нуклеин кислоталары,...
БИОСФЕРАНЫҢ РАДИОАКТИВ БЫСРАНЫУЫ
БИОСФЕРАНЫҢ РАДИОАКТИВ БЫСРАНЫУЫ, радиоактив мәғдән сығарыу, радиоактив ҡалдыҡтарҙы тирә‑яҡ мөхиткә ташлау, ядро шартлауҙары, АЭС авариялары һ.б. һөҙөмтәһендә тере...
БИОТЕХНОЛОГИЯ
БИОТЕХНОЛОГИЯ (био..., гр. técnē — сәнғәт, оҫталыҡ, таҫыл һәм ...логия), биологик технология, биол. процестарҙы сәнәғәт производствоһында ҡулланыу т‑дағы фән. Б. үҫеше биохимия,...
БИОФИЗИКА
БИОФИЗИКА (био... һәм физика), биологик физика, биол. системаларҙың бөтә ойоштороу кимәлдәрендә барған физик һәм физик‑химик процестар һәм уларға төрлө физик факторҙарҙың...
БИОХИМИЯ
БИОХИМИЯ (био... һәм химия), биологик химия, организмдар составына инеүсе химик матдәләрҙе, уларҙың төҙөлөшөн, таралышын, үҙгәрешен һәм функцияларын өйрәнеүсе фән. Өйрәнеү...
БИОХИМИЯ ҺӘМ ГЕНЕТИКА ИНСТИТУТЫ
БИОХИМИЯ ҺӘМ ГЕНЕТИКА ИНСТИТУТЫ, 1962 й. Өфөлә Биология институтының нуклеин алмашыныуы лаб. нигеҙендә Биохимия һәм цитохимия бүлеге булараҡ асыла, 1999 й. алып РФА Өфө...
БИОЭНЕРГЕТИКА
БИОЭНЕРГЕТИКА (био... һәм энергетика), биологик энергетика, биол. системаларҙа энергияның әүерелеү процестарын өйрәнеүсе фән. Тере организмдар һәм дөйөм алғанда бөтә...
БИРҘӘШ, Йылайыр р‑нындағы ауыл
БИРҘӘШ, Йылайыр р‑нындағы ауыл, Бирҙәш а/ с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 20 км һәм Һарыҡташ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 100 км алыҫлыҡта Бирҙәш й. (Оло Һүрәм й....
БИРҘЕҒОЛ ТЕЛӘҮКӘЕВ
БИРҘЕҒОЛ ТЕЛӘҮКӘЕВ, башҡорт ихтилалдарын (1735—40) баҫтырыуҙа ҡатнашыусы. Нуғай даруғаһы Бошман‑Ҡыпсаҡ улусы (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Сәңкем‑Ҡыпсаҡ) башҡорттарынан....
БИРҘЕҒОЛ, Белорет р‑нындағы ауыл
БИРҘЕҒОЛ, Белорет р‑нындағы ауыл, Инйәр а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 75 км һәм Юша т. юл ст. Т. табан 15 км алыҫлыҡта Һаҡатҡаҙы й. (Кесе Инйәр й. ҡушылдығы) буйында,...
БИРҘИН Ғәли Иркәбай улы
БИРҘИН Ғәли Иркәбай улы [5.3.1907, Өфө губернаһы Стәрлетамаҡ өйәҙе Байғужа а. (БР‑ҙың Ишембай районы) — 25.10.1973, шунда уҡ], Советтар Союзы Геройы (1944). Гвардия капитаны. Б.В....
БИРЖА
БИРЖА, даими эшләүсе, тауарҙар, ҡиммәтле ҡағыҙҙар, валюта, эш көсөн күмәртәләп һатыу баҙары формаһы. Тауар (универсаль һәм махсуслашҡан), фонд, валюта, хеҙмәт (ҡара: Халыҡтың...
БИРНӘ
БИРНӘ, игәт, никахҡа ингәндә ҡыҙ кешегә ата‑әсәһе йәки туғандары биргән мөлкәт. Башҡорттарҙа Б. ҡалым м‑н бергә ҡоҙалау ваҡытында һөйләшеп ҡуйылған (был осраҡта яҡтарҙың...
БИРСКАЯ 1, урман айрауығы сорты
БИРСКАЯ 1, урман айрауығы сорты. 1993 й. В.И.Казачук, Р.С.Йәнекәев (БНИПТИЖиК) тарафынан БР флораһы үрнәктәренән күп тапҡыр күпләп һайлап алыу ысулы м‑н сығарыла. Ҡыуағы...
БИРСКАЯ 2, ужым арышы сорты
БИРСКАЯ 2, ужым арышы сорты. 1971 й. В.Ф.Погодин (БНИИСХ) тарафынан Чкаловская 2 һәм Дотнувская сорттарын һеркәләндереп, артабан күп тапҡыр һайлап алыу юлы м‑н сығарыла....
БИРСКАЯ 3, ҡарабойҙай сорты
БИРСКАЯ 3, ҡарабойҙай сорты. 1969—71 йй. В.Ф.Погодин һәм А.И.Сызранцева (БНИИСХ) тарафынан Калининская һәм Богатырь сорттарын һеркәләндереп, артабан күп тапҡыр индивидуаль...
