Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ХӘМӘҘИНУРОВ Шамил Шәрифйән улы

ХӘМӘҘИНУРОВ Шамил Шәрифйән улы (2.9.1950, БАССР‑ҙың Мишкә р‑ны Иштебай а. — 14.11.2014, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), йырсы. БР‑ҙың халыҡ артисы (2013), БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1988). Өфө сәнғәт уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1978; М.Ғ.Мортазина класы) 2008 й. тиклем Башҡорт филармонияһының артист‑вокалисы....

ХӘМӘЕВ Вәғиз Хәмәй улы

ХӘМӘЕВ Вәғиз Хәмәй улы (24.11. 1938, БАССР‑ҙың Балтас р‑ны Көнтүгеш а.–25.4.2003, Өфө.), химик‑технолог. Техник ф. д‑ры (1982), проф. (1983). БР‑ҙың атҡ. химигы (1998), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1983). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1962) шунда уҡ эшләй (1983 й. алып ғәмәли химия һәм физика каф. мөдире),...

ХӘМӘТДИНОВ Зөфәр Зиятдин улы

ХӘМӘТДИНОВ Зөфәр Зиятдин улы (13.7.1948, БАССР‑ҙың Шишмә р‑ны Яңы Муса а.), валторнасы, педагог. Проф. (1997). БССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1991). Өфө сәнғәт уч‑ще­һын (1967; М.Е.Перфильев класы), Ҡазан консерваторияһын (1972; Е.И.Карпухин класы) тамамлаған. 1969 й. алып ТАССР‑ҙың Дәүләт симфоник...

ХӘМӘТДИНОВА Әнисә Әхтәм ҡыҙы

ХӘМӘТДИНОВА Әнисә Әхтәм ҡыҙы [13.3.1928, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Иҫке Ҡормаш а. (БР‑ҙың Кушнаренко р‑ны) — 25.10.1989, Өфө], яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1982). К.А.Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1954) 1956 й. тиклем Салауат р‑нының Нәсибаш урта мәктәбе уҡытыусыһы, 1961—73 йй....

ХӘМӘТЙӘНОВ Өлфәт Рәхимйән улы

ХӘМӘТЙӘНОВ Өлфәт Рәхимйән улы (27.7.1938, БАССР‑ҙың Мишкә р‑ны Ҡыҙыл Юл ҡсб, хәҙ. БР‑ҙың ш.уҡ р‑ны Ҡыҙыл Юл а. — 6.12.2016, Өфө), акушер‑гинеколог. Мед. ф. д‑ры (1987), проф.(1988). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1995), РФ‑тың (2001) һәм БР‑ҙың (1992) атҡ. табибы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1961) 1966 й....

ХӘМБӘЛЕЕВА Әлфиә Сәйәр ҡыҙы

ХӘМБӘЛЕЕВА Әлфиә Сәйәр ҡыҙы (2.2.1960, Силәбе ҡ. — 3.7.2013, Өфө, БР‑ҙың Өфө р‑ны Йоматау а. ерләнгән), йырсы (драматик сопрано). БР‑ҙың атҡ. артисы (1996). ӨДСИ‑не тамамлаған (1987; Р.Ғ.Ғәлимуллина класы). 1989 й. алып Башҡорт филармонияһы, 1994 й. — БДОБТ солисы. Йомшаҡ тембрлы көслө тауышҡа, сәхнә...

ХӘМЗИН Адоль Сағман улы

  ХӘМЗИН Адоль Сағман улы (7.2.1934, Өфө ҡ. — 17.5.2020, Санкт-Петербург ҡ.), балет артисы, педагог. РСФСР‑ҙың атҡаҙанған артисы (1966). Ленинград хореография училищеһын (1953; педагогы А.И.Пушкин), Юғары профессиональ мәҙәниәт мәктәбен (Ленинград ҡ., 1981) тамамлаған. 1953 й. алып Ленинград Бәләкәй...

ХӘМЗИН Ғәли Ғәббәс улы

ХӘМЗИН Ғәли Ғәббәс улы (12.6.1950, БАССР‑ҙың Белорет р‑ны Ҡоҙғон‑Әхмәр а.—15.11.2010, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), йырсы (лирик тенор). БАССР‑ҙың халыҡ (1989) һәм атҡ. (1986) артисы. ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1981; М.С.Алкин класы) 2009 й. тиклем Башҡорт филармонияһы солисы, бер үк ваҡытта 2000 й....

ХӘМЗИН Зиннур Рәхмәтулла улы

ХӘМЗИН Зиннур Рәхмәтулла улы (13.8.1948, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Баҙыҡ а.), аппаратсы. 1965—67 йй. Стәрлетамаҡ ағас эшкәртеү комб‑тының балта оҫтаһы‑станоксыһы, 1969 й. алып “Авангард” з‑ды аппаратсыһы, 1971—2004 йй. “Каустик” ЯАЙ (икеһе лә — Стәрлетамаҡ ҡ.) аппаратсыһы, машинисы. Х. ҡатнашлығында янмай...

ХӘМЗИН Яхъя Хәмзә улы

ХӘМЗИН Яхъя Хәмзә улы [20.2.1905, Ырымбур губ. Силәбе өйәҙе (Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны) Ялтыр а. — 16.2.1997, ш. уҡ өлкә һәм р‑ндың Ҡолой а.], халыҡ йырсыһы. 1931—36 йй. һәм 1951—53 йй. (рәйес) “Юлдаш” к‑зында, 1936 й. алып район башҡарма ком‑тында эшләй, 1955—65 йй. Ҡолой район яғыулыҡ пр‑тиеһы (бөтәһе...

ХӘМИД (Хәмиҙуллин) Ризуан Мирхәбибулла улы

ХӘМИД (Хәмиҙуллин) Ризуан Мирхәбибулла улы (24.10.1941, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй районы Уҫман‑Ташлы а. — 17.9.2017, Ҡазан ҡ.), драматург. ТССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1991). Ҡазан педагогия институтын (1971), ГИТИС эргәһендәге Юғары театр курстарын (1979), М.Горький исемендәге Әҙәбиәт институты эргәһендәге...

ХӘМИД Ризуан Мирхәбибулла улы

ХӘМИД (Хәмиҙуллин) Ризуан Мирхәбибулла улы (24.10.1941, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй районы Уҫман‑Ташлы а. — 17.9.2017, Ҡазан ҡ.), драматург. ТССР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1991). Ҡазан педагогия институтын (1971), ГИТИС эргәһендәге Юғары театр курстарын (1979), М.Горький исемендәге Әҙәбиәт институты эргәһендәге...

ХӘМИҘУЛЛИН Әҡсән Абдрахман улы

ХӘМИҘУЛЛИН Әҡсән Абдрахман улы (17.12.1928, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Смаҡай а., хәҙ. Ишембай ҡ. эсендә, — 27.12.2000, шунда уҡ), Соц. Хеҙмәт Геройы (1971). 1952—87 йй. “Ишимбайнефть” НГДУ‑һында эшләй: быраулау эшсеһе, 1955 й. башлап бейектә эшләүсе эшсе, 1959 й. — быраулаусы ярҙамсыһы, 1962 й....

ХӘМИҘУЛЛИН Ғәли Заһит улы

ХӘМИҘУЛЛИН Ғәли Заһит улы [3.8. 1903, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Яңы Ишле а. (БР‑ҙың Миәкә р‑ны) — 14.8.1977, Өфө], агроном, иҡтисадсы. А.х. ф. д‑ры (1961). К.А.Тимирязев ис. Мәскәү а.х. акад. тамамлағандан һуң (1932) Башҡ‑н а.х. соц. үҙгәртеп ҡороу ҒТИ‑нда бүлек мөдире; 1934 й. алып ВКП(б) Башҡ‑н өлкә...

ХӘМИҘУЛЛИН Марат Өмөтбай улы

ХӘМИҘУЛЛИН Марат Өмөтбай улы [2.1.1936, БАССР‑ҙың Маҡар р‑ны Яр‑Бишҡаҙаҡ а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны) — 12.1.2011, Ишембай ҡ.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1985). 1958 й. алып Союз машиналар эшләү з‑дында токарь‑ҡырыусы, 1967—94 йй. “Салаватнефтеоргсинтез” ААЙ‑ның ремонт‑механика з‑дында эшләй. Х. ҡатнашлығында...

ХӘМИҘУЛЛИН Мөғәллим Мәсәғүт улы

ХӘМИҘУЛЛИН Мөғәллим Мәсәғүт улы [12.5.1929, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Яңы Йәрмәкәй а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны)], агроном. А.х. ф. канд. (1963), проф. (1993). БАССР‑ҙың атҡ. агрономы (1980). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1952) 1958 й. тиклем Фёдоровка р‑нындағы Фёдоровка МТС‑ының баш агрономы. 1961—2007 йй.БДАУ‑ҙа...

ХӘМИҘУЛЛИН Мөғәллим Мәсәғүт улы

ХӘМИҘУЛЛИН Мөғәллим Мәсәғүт улы [12.5.1929, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Яңы Йәрмәкәй а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй районы) — 27.2.2020, Өфө ҡ.], агроном. Ауыл хужалығы фәндәре кандидаты (1963), профессор (1993). БАССР‑ҙың атҡаҙанған агрономы (1980). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1952) 1958 й. тиклем Фёдоровка районындағы...

ХӘМИҘУЛЛИН Салауат Ишмөхәмәт улы

ХӘМИҘУЛЛИН Салауат Ишмөхәмәт улы (1.6.1968, Стәрлетамаҡ ҡ.), тележурналист.Тарих ф. канд. (2016). БР‑ҙың атҡ. матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙм‑ре (2009). Журналистар союзы ағзаһы (2000). БДУ‑ны тамамлаған (1992). 1991–2001 йй. “Башҡортостан” ДТРК мөхәррире; 2003 й. алып (өҙөклөк м‑н) “Башҡортостан” ТРК...

ХӘМИҘУЛЛИНА Лия Әнүәр ҡыҙы

ХӘМИҘУЛЛИНА Лия Әнүәр ҡыҙы (3.11.1952, Өфө), химик. Химия ф. д‑ры (2001). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1975) Органик химия ин‑тында эшләй: 1994 й. алып өлкән, 2002 й. — төп ғилми хеҙм‑р. Фәнни хеҙмәттәре электроны ҡуҙғытылған торош ҡатнашлығындағы реакцияларҙы, уран, ксенон, лантанидтар берләшмәләренең...

ХӘМИҘУЛЛИНА Наилә Ғәли ҡыҙы

ХӘМИҘУЛЛИНА Наилә Ғәли ҡыҙы (25.11.1939, Өфө), пианист, педагог. Проф. (1999). БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1995). С.Ғ.Хәмиҙуллинаның һеңлеһе. Мәскәү консерватория­һын тамамлаған (1964; П.В.Месснер класы). 1969—72 йй. Гнесиндар ис. Муз.‑пед. ин‑тында стажировка үтә (Мәскәү; етәксеһе Е.Я.Либерман). 1964...