Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒИБӘҘӘТОВ Рафиҡ Абдулхаҡ улы

ҒИБӘҘӘТОВ Рафиҡ Абдулхаҡ улы (19.10.1939, БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Асҡар а.), дәүләт эшмәкәре. БР‑ҙың атҡ. юрисы (1994). Һарытау юридик ин‑тын (1962), Свердловск юғары партия мәктәбен (1973) тамамлаған. 1962 й. алып Дыуан, Салауат р‑ндары прокуратураһында эшләй, 1967 й. — Әбйәлил район советының башҡарма...

ҒИБӘҘӘТХАНА

ҒИБӘҘӘТХАНА, археологик ҡомартҡы; бер нисә тарихи дәүер буйына табыныу өсөн хеҙмәт иткән тәбиғи объект йәки яһалма ҡоролма, тип фараз ителә. Ғ., ҡағиҙә булараҡ, теге йәки был урын рухтары (ҡаяға төшөрөлгән һүрәттәр, тау ҡыуыштары һәм мәмерйәләр янында, таутүбәләрендә), мәрхүм ата‑баба (боронғо ҡәберлектәрҙә),...

ҒИБӘҘУЛЛИН Миңлетаһир Ғибәҙулла улы

ҒИБӘҘУЛЛИН Миңлетаһир Ғибәҙулла улы [башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Ғибәҙәтов Таһир Ғибәт улы; 29.12. 1898, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Абзай а. (БР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны) — 19.4. 1982, шунда уҡ], әкиәтсе. Беренсе донъя, Граждандар һуғышында, Башҡорт милли хәрәкәтендә ҡатнашыусы. Троицк мәҙрәсәһендә уҡыған. Ғәрәп, фарсы...

ҒИБӘҘУЛЛИН Рудольф Мөхәмәҙи улы

ҒИБӘҘУЛЛИН Рудольф Мөхәмәҙи улы (8.2.1931, Ҡазан — 29.7.2010, Өфө), тренер. Бокс б‑са РСФСР-ҙың атҡ. тренеры (1991), СССР‑ҙың спорт мастеры (1957), респ. категориялы судья (1968). БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (1992). “Спартак” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (Мәскәү; тренеры В.А.Островерхов). РСФСР чемпионатының...

ҒИЗБУЛЛИН Наил Ғәйфулла улы

ҒИЗБУЛЛИН Наил Ғәйфулла улы (27.3.1937, БАССР‑ҙың Дыуан р‑ны Өлкөндө а.), агроном. Украина аграр фәндәр акад. мөхбир ағзаһы (1995), а.х. ф. д‑ры (1982), проф. (1986). Украинаның атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (2012). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1961) БНИИСХ‑ның бүлек мөдире, бер үк ваҡытта Стәрлетамаҡ...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Абдулла Ғөбәйҙулла улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Абдулла Ғөбәйҙулла улы [5.5.1904, Өфө губернаһы шул уҡ исемле өйәҙе Ибраһим а. (БР‑ҙың Шишмә районы) — 10.3.1945, Альтдамм ҡ., Германия, Гросс‑Юстин торама пункты эргәһендә ерләнгән, Германия], Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. “Өршәк” совхозының (Шишмә районы) трактор...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Альберт Ғиниәт улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Альберт Ғиниәт улы (20.3.1938, Силәбе ҡ. — 2015, Өфө ҡ.), патофизиолог. Медицина фәндәре докторы (1976), профессор (1978). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1984). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1966) Төмән медицина институтында эшләй; 1967—2008 йй. — БДМУ‑ла: 1972 й. тиклем лаборатория мөдире, 1982—2001...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Баязит Хаммат улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Баязит Хаммат улы (1.7.1936, БАССР‑ҙың Йылайыр районы Суйынсы‑Супан утары — 13.11.2011, Күмертау ҡ.), спортсы. Саңғы ярышы буйынса СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1966). “Хеҙмәт” ирекле спорт йәмғиәте тәрбиәләнеүсеһе. СССР чемпионы (1964 й. — 50 км ярышта, 1971 й. — эстафетала),...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ибраһим Ғәзизулла улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ибраһим Ғәзизулла улы [15.9.1918, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Түбәнге Әрмет а. (БР-ҙың Ишембай р-ны) – 13.5.1992, шунда уҡ], яҙыусы. БАССР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1988). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1965). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1941 й. ауыр яраланыу арҡаһында паралич һуға. “Яңынан сафта”...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Искәндәр Ғәлиәскәр улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Искәндәр Ғәлиәскәр улы (9.11.1922, ТАССР-ҙың Татар Саралар а.—1976 ғинуары, Мәскәү), тәржемәсе. М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлаған (Мәскәү, 1962). 1942—50 йй. БАДТ-ның әҙәбиәт бүлеге мөдире. А.М.Таһировтың “Ҡыҙыл гвардеецтар” (“Красногвардейцы”) һәм “Ҡыҙыл армеецтар” (“Красноармейцы”;...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Рим Рифғәт улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Рим Рифғәт улы (2.1.1958, Өфө), химик. Техник ф. д‑ры (2004). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1980) шунда уҡ эшләй. 1987 й. алып Органик химия ин‑тында: 1993 й. өлкән ғилми хеҙм‑р, 1994 й. — лаб. мөдире вазифаһын башҡарыусы. 1996 й. башлап ИПТЭР‑ҙың бүлек мөдире, 2000 й. — “Ада” ғилми‑производство...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Абдулла улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Абдулла улы (4.9.1971, Күмертау ҡ.), спортсы. Бокс буйынса Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1995). БДПИ‑ны тамамлаған (1994). “Ринг Башкортостана” спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе, 1990—93 йй. Уҡыу-күнекмәләр үҙәге №464 өсөн сығыш яһай (тренерҙары С.Т.Аслаев, А.Н.Макаров, Р.Х.Фәтҡуллин)....

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Рәбил улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Рәбил улы (25.2.1973, Өфө), спортсы. Йөҙөү б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1998). Урал физик культура акад. тамамлаған (2002). 18-се СДЮШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары В.Н.Пусенков, Д.П.Ростикова, И.Л.Тверяков). Күреү б-са инвалидтар араһында  50 һәм 100 м дистанцияларға...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Сәхи улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Ринат Сәхи улы (19.3.1949, БАССР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны Стәрлебаш а.), зоотехник. А.х. ф. д‑ры (2005). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2010). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1976) шунда уҡ өлкән ғилми хеҙм‑р булып эшләй; 1985 й. алып БНИПТИЖиК‑ла: өлкән ғилми хеҙм‑р, 1990 й. — бүлек...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Сафуан Ғәлләметдин улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Сафуан Ғәлләметдин улы [27.4.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ташлы а. (БР‑ҙың Әлшәй р‑ны) — 30.3.1999, Өфө], агроном. А.х. ф. канд. (1965), проф. (1991). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1980), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1987). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1955) Дүртөйлө р‑нының Я.М.Свердлов ис....

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәйзи Карам улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәйзи Карам улы (18.3.1959, Өфө), спортсы. Конькиҙа шыуыу спорты б-са СССР‑ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1983). БДУ‑ны  тамамлаған (1983). “Буревестник” ДСО‑һы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры З.Х.Адеев). Бөтә Союз универсиадаһы чемп. (2 тапҡыр, 1980), РСФСР халыҡтары спартакиадаһының бронза...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәрит Абдулғәни улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Фәрит Абдулғәни улы (20.3.1949, Өфө), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (1996), проф. (1999). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1972) шунда уҡ эшләй (1996—2011 йй. осоусы аппараттар һәм ер өҫтө транспортының электр ҡоролмалары каф. мөдире). Фәнни эшмәкәрлеге...

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Хәмит Нурислам улы

ҒИЗЗӘТУЛЛИН Хәмит Нурислам улы (10.2.1932, БАССР‑ҙың Йылайыр р‑ны Суйынсы‑Супан утары), иҡтисадсы. РФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), иҡт. ф. д‑ры (1977), проф. (1982). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1963) СССР ФА‑ның Урал фәнни үҙәгендә эшләй: Матем. һәм механика ин‑тында, 1979 й. алып Иҡтисад ин‑тында (икеһе...

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА Гөлсирә Мирза ҡыҙы

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА Гөлсирә Мирза ҡыҙы (4.7.1957, Ҡаған ҡ.), яҙыусы, тәржемәсе. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2009). Яҙыусылар союзы (1996), Журналистар союзы (2004) ағзаһы. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) “Башҡортостан” гәз. хеҙм‑ре (1993 й. башлап бүлек мөдире), 1996 й. алып “Китап” нәшриәтенең сектор мөдире,...

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА-ВОЛЖСКАЯ Сәхибъямал Ғиззәтулла ҡыҙы

ҒИЗЗӘТУЛЛИНА‑ВОЛЖСКАЯ (Ғиззәтуллина) Сәхибьямал Ғиззәтулла ҡыҙы (15.5.1892, Ҡазан — 6.4.1974, Чистополь ҡ., Ҡазанда ерләнгән), актриса, режиссёр. ТАССР-ҙың атҡ. артисы (1966). 1907 й. алып И.Ашҡаҙарскийҙың “Фажиғә вә мөсәккин исламия” (“Мосолман драмаһы һәм мелодрамаһы; ҡара: “Сәйяр”) труппаһы актрисаһы....