Список материалов
СТӘРЛЕТАМАҠ ЙӘМИҒ МӘСЕТЕ
СТӘРЛЕТАМАҠ ЙӘМИҒ МӘСЕТЕ, С т ә р л е т а м а ҡ б е р е н с е й ә м и ғ м ә с е т е, 1823—25 йй. сауҙагәр Ғ.Ғ.Ибраевтың аҡсаһына 1823 й. янған ағас мәсет (1800 й. сауҙагәр Ш.Урманцев аҡсаһына һалынған) урынында төҙөлә. Бина таштан, манаралы. 1861 й. яна; тергеҙелә. Ырымбур мосолман диниә назараты...
СТӘРЛЕТАМАҠ КАНТОНЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ КАНТОНЫ, 1921 й. АСБР составында ойошторола. 1922 й. окт. кантонға Бәләбәй өйәҙенең — 2, Стәрлетамаҡ өйәҙенең — 17, Табын кантонының — 13, Өфө өйәҙенең — 1, Юрматы кантонының 14 улусы инә. Төньяҡ‑көнбайышта — Бәләбәй кантоны, төньяҡта — Өфө кантоны, төньяҡ‑көнсығышта — Тамъян‑Ҡатай кантоны,...
СТӘРЛЕТАМАҠ КҮН ҺӘМ АЯҠ КЕЙЕМЕ КОМБИНАТЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ КҮН ҺӘМ АЯҠ КЕЙЕМЕ КОМБИНАТЫ. 1918 й. 22 национализацияланған ваҡ пр‑тие базаһында Стәрлетамаҡ күн з‑ды булараҡ нигеҙ һалына, 1962 й. алып С.к.һ.а.к.к. (составына Аяҡ кейеме ф‑каһы инә; 1941 й. эвакуацияланған Мәскәү күн комб‑тының аяҡ кейеме ф‑каһы ҡорамалдары нигеҙендә 1943 й. сафҡа индерелә),...
СТӘРЛЕТАМАҠ ҠӘБЕРЛЕГЕ
СТӘРЛЕТАМАҠ ҠӘБЕРЛЕГЕ, Л е в а ш о в ҡ ә б е р л е г е, 8—9 б. археологик ҡомартҡыһы. Стәрлетамаҡ ҡ. төньяҡ ситендә урынлашҡан. 1947—49 йй. “Сода”пр‑тиеһын төҙөгән ваҡытта асыла, 1950—51 йй. Р.Б.Әхмәров һәм П.Х.Михайлов тарафынан өйрәнелә. Ҡурғанлы ҡәберлектәргә ҡарай, тип фараз ителә. 16‑ға яҡын ҡәбер...
СТӘРЛЕТАМАҠ ЛИЦЕЙ-ИНТЕРНАТЫ №2
СТӘРЛЕТАМАҠ ЛИЦЕЙ‑ИНТЕРНАТЫ №2. 1919 й. Өфөлә уҡытыу- производство патронаты булараҡ асыла, 1924 й. алып интернат тибындағы 2‑се баҫҡыс респ. башҡ. мәктәбе (В.И.Ленин исеме бирелә). 1930 й. Стәрлетамаҡ ҡ. күсерелә, 1932 й. башлап өлгөлө мәктәп, 1938 й. — балалар йорто, 1969 й. — 2‑се мәктәп- интернат,...
СТӘРЛЕТАМАҠ ЛИЦЕЙЫ №3
СТӘРЛЕТАМАҠ ЛИЦЕЙЫ №3, 1912 й. башланғыс мәктәп булараҡ асыла, 1926 й. алып 7 йыллыҡ фабрика‑завод мәктәбе, 1933 й. — 3‑сө урта мәктәп, 2009 й. хәҙ. статусын ала. Компьютер класы, китапханаһы, тамаша, 2 спорт һәм уҡыу залдары, лицей тарихы музейы, техник һәм хеҙмәттәр күрһәтеү тармағы кабинеттары, ял...
СТӘРЛЕТАМАҠ МАХСУС НЕФТЬ МАТЕРИАЛДАРЫ ЗАВОДЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ МАХСУС НЕФТЬ МАТЕРИАЛДАРЫ ЗАВОДЫ. Быраулау иретмәләре өсөн балсыҡ онтағы һ.б. етештергән. 1949 й. Стәрлетамаҡ р‑ны Оло Ҡуғанаҡ а. “Талалаевуголь” шахтаһы булараҡ нигеҙ һалына (1950 й. алып “Башнефть” берекмәһенә инә), 1955 й. башлап Ҡуғанаҡ балсыҡ онтағы етештереү з‑ды (1959—63 йй. “Башстройматериалы”...
СТӘРЛЕТАМАҠ МАШИНАЛАР ЭШЛӘҮ ЗАВОДЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ МАШИНАЛАР ЭШЛӘҮ ЗАВОДЫ. А.х. техникаһы етештергән (30‑ҙан ашыу төр). 1983 й. СССР Оборона министрлығы заказы б‑са үҙйөрөшлө артиллерия ҡулайламаларының яңы серияларын етештереү өсөн төҙөлә [1988 й. тәүге гаубица эшләнә, бөтәһе 300 берәмек эшләп сығарыла; бер үк ваҡытта агросәнәғәт комплексы...
СТӘРЛЕТАМАҠ МӘҘРӘСӘҺЕ
СТӘРЛЕТАМАҠ МӘҘРӘСӘҺЕ, юғары уҡыу йорто. 19 б. 1‑се ярт. Стәрлетамаҡ йәмиғ мәсете эргәһендә асыла. Ырымбур мосолман диниә назараты ҡарамағында була, хәйер, иғәнә аҡсаһына тотола. Уҡытыу‑тәрбиә эшенә мөҙәрис м‑н мәсеттең имам-хатибы етәкселек итә. Урта мәҙрәсәнең өлкән, уртансы кластарын тамамлаған һәм...
СТӘРЛЕТАМАҠ МЕБЕЛЬ КОМБИНАТЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ МЕБЕЛЬ КОМБИНАТЫ. 1962 й. “Дуҫлыҡ”, “Ҡыҙыл партизан”, “Таймур”, “Ташлы” артелдәре базаһында (бөтәһе лә — Ғафури р‑ны) Стәрлетамаҡ мебель фирмаһы булараҡ төҙөлә, 1963 й. алып Стәрлетамаҡ мебель берекмәһе составында (Күмертау, Мәләүез, Стәрлетамаҡ ҡҡ., Красноусол ҡасабаһының мебель цехтары...
СТӘРЛЕТАМАҠ МЕДИЦИНА КОЛЛЕДЖЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ МЕДИЦИНА КОЛЛЕДЖЫ, 1935 й. акушерлыҡ мәктәбе булараҡ асыла, 1939 й. алып фельдшер‑акушерлыҡ мәктәбе, 1947 й. — мед. техникумы, 1954 й. — мед. уч‑щеһы, 2003 й. хәҙ. статусын ала. Күмертау ҡ. филиалы бар (1990 й. нигеҙләнгән). Уҡытыу көндөҙгө бүлектә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: акушерлыҡ...
СТӘРЛЕТАМАҠ МУЗЕЙЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ МУЗЕЙЫ. 1918 й. Стәрлетамаҡ музейы булараҡ ойошторола, 1980 й. алып Стәрлетамаҡ тыуған яҡты өйрәнеү музейы, 1985 й. — Милли музей филиалы, 1997 й. — Стәрлетамаҡ тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы. Музей фондында 28 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. Стәрлетамаҡ ҡәберлеге, Әүрезтамаҡ хазинаһы...
СТӘРЛЕТАМАҠ НЕФТЕХИМИЯ ЗАВОДЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ НЕФТЕХИМИЯ ЗАВОДЫ, ААЙ. Бутадиен‑стирол каучуктар етештерә. Рәсәйҙә синтетик каучуктар, пластик массалар, сүстәр һ.б. материалдар етештереүҙә, ш. уҡ мал аҙығы, аҙыҡ‑түлек һәм косметика сәнәғәттәрендә файҙаланылған феноллы антиоксиданттар етештереүсе берҙән‑бер предприятие. Составына бутанды,...
СТӘРЛЕТАМАҠ ӨЙӘҘЕ
СТӘРЛЕТАМАҠ ӨЙӘҘЕ, 1781 й. Өфө наместниклығы составында ойошторола. Өйәҙгә Өфө провинцияһының көньяҡ өлөшө инә. 1796 й. алып Ырымбур губернаһы, 1865 й. — Өфө губернаһы составында. 18 б. аҙ. төньяҡта — Өфө өйәҙе, көнсығышта — Верхнеурал өйәҙе, көньяҡта — Ырымбур өйәҙе, көнбайышта Бәләбәй өйәҙе м‑н сиктәш...
СТӘРЛЕТАМАҠ ӨЛКӘҺЕ
СТӘРЛЕТАМАҠ ӨЛКӘҺЕ, СССР ЮС‑ы П р е з и д и у м ы н ы ң 1952 й. 29 майындағы указы м‑н БАССР составында ойошторола. Өлкәгә респ. көньяҡ- көнсығыш һәм көньяҡ өлөшө инә. Төньяҡ-көнсығышта һәм көнсығышта — Силәбе өлкәһе, көньяҡ һәм көньяҡ‑көнбайышта — Чкалов өлк. (ҡара: Ырымбур өлкәһе), төньяҡ‑көнбайышта...
СТӘРЛЕТАМАҠ ПЕДАГОГИЯ АКАДЕМИЯҺЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ ПЕДАГОГИЯ АКАДЕМИЯҺЫ. 1940 й. Стәрлетамаҡ башҡ. пед. уч‑щеһы базаһында Стәрлетамаҡ уҡытыусылар ин‑ты булараҡ асыла, 1954 й. алып пед. ин‑ты, 2004 й. пед. акад., 2008 й. З.А.Биишева исеме бирелә, 2012 й. башлап Башҡорт дәүләт университетының Стәрлетамаҡ филиалы. Академия составына 5 ф‑т (башҡ....
СТӘРЛЕТАМАҠ ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ, 1991 й. пед. уч‑щеһы булараҡ асыла, 1997 й. алып С.п.к., 2012 й. — Стәрлетамаҡ киң профилле һөнәр биреү колледжы. Уҡытыу көндөҙгө, ситтән тороп һәм көндөҙгө- ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә мәктәпкәсә белем биреү, һынлы сәнғәт һәм һыҙым, компьютер селтәрҙәре, ғәмәли информатика,...
СТӘРЛЕТАМАҠ РАЙОНЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ РАЙОНЫ, БР‑ҙың көньяҡ‑көнбайыш өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡ‑көнбайышта — Әлшәй, төньяҡта — Ауырғазы, төньяҡ‑көнсығышта — Ғафури, көнсығышта — Ишембай, көньяҡта — Мәләүез, көньяҡ‑көнбайышта Стәрлебаш һәм көнбайышта Миәкә р‑ндары м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. Стәрлетамаҡ кантоны улустарынан ойошторола(ҡара:...
СТӘРЛЕТАМАҠ СИЛИКАТ КИРБЕС ЗАВОДЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ СИЛИКАТ КИРБЕС ЗАВОДЫ. 1941 й. Стәрлетамаҡ силикат з‑ды булараҡ нигеҙ һалына, 1973 й. башлап төҙөлөш материалдары з‑ды (2002 й. тиклем составына Ашҡаҙар кирбес з‑ды, Эзбиз з‑ды ингән; икеһе лә — Стәрлетамаҡ ҡ.), 1994 й. алып ҠП, 1995 й. ААЙ, 2002 й. С.с.к.з., 2013 й. ябыла. Составына силикат...
СТӘРЛЕТАМАҠ СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ
СТӘРЛЕТАМАҠ СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ. Сорттар һынау, Башҡортостандың бөтә ауыл хужалығы зоналарында асыҡ грунттағы йәшелсә культураларының һәм картуфтың сорттарын һәм гибридтарын һайлап алыу һәм үҫтерергә тәҡдим итеү м‑н шөғөлләнә. 1953 й. ойошторола. Стәрлетамаҡ р‑ны Косяковка а. урынлашҡан. Һөрөнтө ерҙәрҙең...
