Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

СӨЛӘЙМӘНОВ Ғата Зөлҡәфил улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Ғата Зөлҡәфил улы [15.6.1912, Ырымбур губ. Орск өйәҙе 1‑се Төрөкмән а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) — 25.6.1988, Өфө], актёр, йырсы (баритон), ҡурайсы, педагог. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1978), БАССР‑ҙың халыҡ (1963) һәм атҡ. (1953) артисы. 1927—29 йй. Башҡ. сәнғәт техникумында, 1936— 41 йй....

СӨЛӘЙМӘНОВ Ғәбделвәхит

СӨЛӘЙМӘНОВ Ғәбделвәхит (1786 — 4.8.1862, Өфө, мосолман зыяратында ерләнгән), дин әһеле, Ырымбур мосолман диниә назараты мөфтөйө (1840—62). Ахун (1822). Тархан (1832). Сәйет биҫтәһендә мәҙрәсә тамамлаған (ҡара: Ҡарғалы мәҙрәсәләре). Фарсы һәм ғәрәп телен белгән. 1822 й. алып граждандар имам‑хатибы, 1828...

СӨЛӘЙМӘНОВ Йәлил Әхмәт улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Йәлил Әхмәт улы (16.3.1968, БАССР‑ҙың Бөрйән р‑ны Нәби а.), рәссам. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (2011). Рәссамдар союзы ағзаһы (1996). Ә.М.Сөләймәновтың улы. ӨДСИ‑не тамамлаған (1995; педагогтары М.А.Назаров, Н.Л.Пеганов, Э.М.Сәйетов). 1996—99 йй. ӨДСИ эргәһендәге Рәсәй художество акад. ижади оҫтаханаһында...

СӨЛӘЙМӘНОВ Килдебай Сөләймән улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Килдебай Сөләймән улы (27.1.1943, БАССР‑ҙың Хәйбулла районы Йомағужа а. — 23.3.2021, БР-ҙың шул уҡ районы Яңы Украинка а.), Социалистик Хеҙмәт Геройы (1973). 1958—2003 йй. Хәйбулла районының “Таналыҡ” МУАХП‑нда эшләй: 1959 й. алып һауынсы, 1967 й. — малсы, 1984 й. башлап һәм 2001 й. — бригадир,...

СӨЛӘЙМӘНОВ Марат Ноғман ул

СӨЛӘЙМӘНОВ Марат Ноғман улы (5.4.1957, БАССР‑ҙың Әбйәлил районы Гусев а. — 6.1.1996, Өфө ҡ.), философ, социолог. Философия фәндәре докторы (1991), профессор (1993). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1995). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) Йәнгел урта мәктәбе директоры урынбаҫары, 1980 й. алып Әбйәлил районы...

СӨЛӘЙМӘНОВ Наил Тимерйән улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Наил Тимерйән улы (15.4.1939, ТАССР‑ҙың Ашытбаш а.), инженер‑электромеханик. Техник ф. д‑ры (1998), проф. (2000). РФ‑тың атҡ. юғары мәктәп хеҙм‑ре (2010), БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1998), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1978). Саңғы ярышы б‑са СССР‑ҙың спорт мастеры (1964). Ҡазан авиация ин‑тын...

СӨЛӘЙМӘНОВ Рафаил Әнүәр улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Рафаил Әнүәр улы (31.5.1952, Черемхово ҡ.), гигиенист. Мед. ф. д‑ры (2001). РФ‑тың санитария‑эпидемиология хеҙмәте отличнигы (2001), РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2004), Рәсәй Дәүләт санитария‑эпидемиология хеҙмәтенең почётлы хеҙм‑ре (2015). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1978) Өфө хеҙмәт мед....

СӨЛӘЙМӘНОВ Ренарт Вафа улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Ренарт Вафа улы (27.7.1937, Өфө), спортсы. Физика-матем. ф. канд. (1966). Пуля менән атыу б‑са СССР‑ҙың атҡ. спорт мастеры (1970), СССР‑ҙың атҡ. тренеры (1984), халыҡ‑ара категориялы судья (1976). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). В.С.Сөләймәновтың улы. БДУ‑ны тамамлаған (1960). “Динамо”...

СӨЛӘЙМӘНОВ Рим Солтан улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Рим Солтан улы (3.1.1949, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Яңы Ҡарамалы а.), хужалыҡ эшмәкәре. Техник ф. канд. (1993). РФ‑тың атҡ. нефть һәм газ сәнәғәте хеҙм‑ре (1992), БР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1998), СССР‑ҙың газ сәнәғәте (1984) һәм РФ яғыулыҡ‑энергетика комплексының почётлы хеҙм‑ре (1998). ӨНИ‑не...

СӨЛӘЙМӘНОВ Риф Сафа улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Риф Сафа улы [9.6.1936, БАССР‑ҙың Малаяҙ р‑ны Лағыр а. (БР‑ҙың Салауат р‑ны)], музыка белгесе‑фольклорсы. Сәнғәт ғилеме д‑ры (2006). РФ‑тың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2000), БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1990). Композиторҙар союзы ағзаһы (1986). Ҡазан пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1968) Өфө...

СӨЛӘЙМӘНОВ Руслан Рим улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Руслан Рим улы (29.10.1972, Өфө), тупраҡ белгесе. Биол. ф. д‑ры (2011). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1996) Өфө биол. ин‑тында эшләй: 2003 й. башлап өлкән, 2008 й. — төп, 2015 й. алып баш ғилми хеҙм‑р. Фәнни эшмәкәрлеге тупраҡ геогр. һәм экологияһын өйрәнеүгә, икенсел артыҡ тоҙланған һәм тоҙло...

СӨЛӘЙМӘНОВ Солтанморат Миңлеғәли улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Солтанморат Миңлеғәли улы (15.2.1926, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Әпсәләм а., хәҙ. БР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Иҫке Әпсәләм а., — 13.2.2007, Ташкент), агроном. А.х. ф. д‑ры (1991), проф. (1991). Б.В. һуғышында һәм 1945 й. совет- япон һуғышында ҡатнашыусы. Ташкент а.х. ин‑тын тамамлаған (1963)....

СӨЛӘЙМӘНОВ Фәтих Ҡәйүм улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Фәтих Ҡәйүм улы [25.7.1924, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Иҫке Арыҫланбәк а. (БР‑ҙың Туймазы р‑ны) — 14.5.1997, Белорет ҡ.], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). 1939 й. башлап Иҫке Арыҫланбәк поч‑__та бүлексәһендә эшләй. 1942 й. алып Белорет металлургия комб‑тында сым һуҙыусы, 1977—79 йй. участка мастеры....

СӨЛӘЙМӘНОВ Шәрәфетдин Ғәбделвәхит улы

С Ө Л Ә Й М Ә Н О В Шәрәфетдин Ғәбделвәхит улы (1823— 1888), дин әһеле. Ахун (1857). Ғ.Сөләймәновтың улы. 1844—85 йй. Беренсе йәмиғ мәсете мөҙәрисе, имам-хатибы. Өфө губ. төрмә замогында, Өфө урындағы батальонында, дауаханаларҙа һ.б. дини хеҙмәттәр һәм йолалар үткәрә. Әҙәб.: Солтанов М.М. мәҡ. ҡарағыҙ. Д.Д.Азаматов...

СӨЛӘЙМӘНОВ Шәриф Сөләймән улы

СӨЛӘЙМӘНОВ Шәриф Сөләймән улы [13.10.1920, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Яңы Ҡайынлыҡ а. (БР‑ҙың Краснокама р‑ны) — 12.2.1994, Өфө], Советтар Союзы Геройы (1943). Полковник. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Командирҙар составын камиллаштырыу курстарын (1941), Юғары финанс курстарын (Ленинград, 1948), Бөтә Союз юридик...

СӨЛӘЙМӘНОВА Әлмира Камил ҡыҙы

СӨЛӘЙМӘНОВА Әлмира Камил ҡыҙы (23.1.1961, Туймазы ҡ.), тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (2007). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2015). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1983) 1‑се мәктәп‑интернатта (Туймазы) уҡыта, 1985 й. алып ӨДНТУ‑ла эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге термин ғилеменең теоретик һәм методологик...

СӨЛӘЙМӘНОВА Бибизада Хәйбулла ҡыҙы

СӨЛӘЙМӘНОВА Бибизада Хәйбулла ҡыҙы [26.5.1926, БАССР‑ҙың Тамъян‑Ҡатай кантоны Ишле утары (БР‑ҙың Белорет р‑ны) — 17.6.1998, шунда уҡ], өзләү оҫтаһы. Башҡортостандың Урал аръяғының боронғо башҡарыу традицияларын дауам итеүсе. С. сәнғәте уникаллеге, оҫталыҡ һәм юғары техника, йыш ҡына өс тауышҡа башҡарыу...

СӨЛӘЙМӘНОВА Гүзәл Ғәле ҡыҙы

СӨЛӘЙМӘНОВА Гүзәл Ғәле ҡыҙы (25.2.1927, Өфө — 14.4.1969, шунда уҡ), балет артисы. РСФСР‑ҙың (1955), БАССР‑ҙың (1953) халыҡ артисы. 1936—47 йй. (өҙөклөктәр м‑н) Ленинград хореография уч‑щеһында уҡыған (педагогы М.Ф.Романова). 1945 й. алып БДОБТ солисы. Ленинград балет мәктәбенең акад. традицияларын дауам...

СӨЛӘЙМӘНОВА Гүзәл Наил ҡыҙы

 СӨЛӘЙМӘНОВА Гүзәл Наил ҡыҙы (10.6.1979, Өфө), балет артисы. РФ‑тың атҡ. (2007), БР‑ҙың халыҡ (2003) һәм атҡ. (1998) артисы. Башҡ. хореография уч‑щеһын (1997; педагогы Л.В.Шапкина), Ҡазан мәҙәниәт һәм сәнғәт ун‑тын (2003; педагогы Н.Д.Юлтыева) тамамлаған. 1994 й. алып БДОБТ солисы. Лирик‑драматик пландағы...

СӨЛӘЙМӘНОВА Лена Шәһиҙулла ҡыҙы

СӨЛӘЙМӘНОВА Лена Шәһиҙулла ҡыҙы (15.1.1961, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Мәндем а.), тарихсы, юрист. Тарих ф. д‑ры (2001), проф. (2003). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2012). БДУ‑ны (1983) һәм БДУ‑ның Хоҡуҡ ин‑тын (1999) тамамлаған. 1983 й. алып Ғафури р‑ны Ташлы урта мәктәбе дир. урынбаҫары, 1986—92 йй. Стәрлетамаҡ...