Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

САЛАУАТ, Кинйәкәй, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

САЛАУАТ, Кинйәкәй, Ҡолонҡай, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Таштимер а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 15 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Көнб. табан 41 км алыҫлыҡта Моһаҡ й. (Урал й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. – 559 кеше; 1920 – 644; 1939 – 411; 1959 – 384; 1989 – 333; 2002 – 337 кеше....

САЛАУАТ, бәләкәй планета

САЛАУАТ, 5546‑сы бәләкәй планета (ҡара: Астероидтар). Ҡояштан уртаса 392 млн км, Ерҙән кәмендә 201 млн км самаһы алыҫлыҡта. Диам. — яҡынса 11 км. Оппозициялағы яҡтылығы — 16 йондоҙ дәүмәле. Бельгия астрономы А.Дебеоне тарафынан (20 б. 70‑се йй. респ. булып киткән) 1979 й. 18 дек. асыла һәм Салауат ҡ....

САЛАУАТ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

САЛАУАТ, К и н й ә к ә й, Ҡ о л о н ҡ а й, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Таштимер а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.-Көнс. 15 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Көнб. табан 41 км алыҫлыҡта Моһаҡ й. (Урал й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 559 кеше; 1920 — 644; 1939 — 411; 1959 — 384; 1989 —...

САЛАУАТ ЮЛАЕВҠА ҺӘЙКӘЛДӘР

САЛАУАТ ЮЛАЕВҠА ҺӘЙКӘЛДӘР, монументаль сәнғәт ҡомартҡылары (ҡара: Мәҙәни мираҫ объекттары). Башҡортостанда Салауат Юлаевҡа тәүге һәйкәл 1952 й. Т.П. Нечаева проекты б‑са эшләнә; архитекторы Н.И.Озёрная. Тәүҙә Салауат р‑ны Малаяҙ а. Мәҙәниәт йорто алдындағы майҙанға ҡуйыла, һуңынан паркка күсерелә, хәҙ....

САЛАУАТ ЮЛАЕВ, хоккей клубы

“САЛАУАТ ЮЛАЕВ”, хоккей клубы. Өфө ҡ. урынлашҡан. 1961 й. Салауат Юлаев исемендәге спорт клубының хоккей командаһы булараҡ асыла, 1989 й. хәҙерге исемен һәм статусын йөрөтә. Клуб структураһына “С.Ю.” командаһы (Континенталь хоккей лигаһы), “Толпар” (Йәштәр хоккей лигаһы), “Ағиҙел” (Ҡатын-ҡыҙҙар хоккей...

САЛАУАТ ЮЛАЕВ, батыр

САЛАУАТ ЮЛАЕВ [16.6.1754 (башҡа мәғлүмәттәр буйынса, 1752), Себер даруғаһы Шайтан‑Көҙәй улусы Тәкәй а. — 26.9.1800, Эстляндия губернаһы Балтик Порты ҡ., хәҙер Палдиски ҡ., Эстония], башҡ. халҡының милли геройы, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёвтың көрәштәше, шағир. Юлай Аҙналиндың...

САЛАУАТ ЮЛАЕВ МУЗЕЙЫ

САЛАУАТ ЮЛАЕВ МУЗЕЙЫ, Милли музей филиалы (1987). Салауат р‑ны Малаяҙ а. урынлашҡан. 1965 й. Әлкә һигеҙ йыллыҡ мәктәбендә тыуған яҡты өйрәнеү мөйөшө булараҡ ойошторола, 1975 й. алып Малаяҙҙа Салауат Юлаев ис. тыуған яҡты өйрәнеү музейы, 1984 й. “халыҡ” исеме бирелә, 1991 й. башлап Салауат Юлаев тарихи...

САЛАУАТ ЮЛАЕВ МӘМЕРЙӘҺЕ

САЛАУАТ ЮЛАЕВ МӘМЕРЙӘҺЕ, Е м е р е к т а ш, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965). Ишембай р‑ны Маҡар а. көньяҡ‑көнсығышҡа табан 5,7 км алыҫлыҡта Һикәҙе й. (Егән й. ҡушылдығы) үҙәненең уң битләүендәге Кәлимосҡан ҡаяһында урынлашҡан. Карст мәмерйәһе. Оҙонлоғо 35 м, уртаса киңлеге 2,3 м, уртаса бейеклеге 2 м, амплитудаһы...

САЛАУАТ ЮЛАЕВ ИСЕМЕНДӘГЕ СПОРТ‑ҺАУЫҠТЫРЫУ КОМПЛЕКСЫ

САЛАУАТ ЮЛАЕВ ИСЕМЕНДӘГЕ СПОРТ‑ҺАУЫҠТЫРЫУ КОМПЛЕКСЫ, Өфө приборҙар эшләү производство берекмәһенә ҡарай. Өфөлә урынлашҡан. 1991 й. асыла. Футбол яланы (106x70 м), еңел атлетика өсөн йүгереү юлы (400 м), оҙонлоҡҡа һикереү секторы, спорт залы (30x18 һәм 18x6 м), 2 һауыҡтырыу үҙәге һ.б. бар. Теннис секцияһы...

САЛАУАТ ЮЛАЕВ ИСЕМЕНДӘГЕ СПОРТ КЛУБЫ

САЛАУАТ ЮЛАЕВ ИСЕМЕНДӘГЕ СПОРТ КЛУБЫ, Өфө приборҙар эшләү производство берекмәһенә ҡарай. 1961 й. алып Спорт һарайы (Өфө), 1992—95 йй. Салауат Юлаев исемендәге спорт‑һауыҡтырыу комплексы базаһында эшләй. Клуб составына ДЮСШ комплексы, “Салауат Юлаев” хоккей командаһы инә. Ауыр атлетика, велосипед спорты,...

САЛАУАТ ЮЛАЕВ ИСЕМЕНДӘГЕ БАҠСА

САЛАУАТ ЮЛАЕВ ИСЕМЕНДӘГЕ БАҠСА. Өфөлә урынлашҡан (Салауат урамы, 22). Майҙаны — 2,83 га. 1900 й. Случевский тауында баҡса булараҡ ойошторола, 1920 йй. аҙағынан Салауат ис. баҡса (ҡара: Салауат Юлаев), 1969 й. алып Н.К. Крупская ис. баҡса, 2004 й. хәҙ. исемен йөрөтә. Тәүҙә баҡса терр‑яһында Ағиҙел й....

САЛАУАТ ТЭЦ-ы

САЛАУАТ ТЭЦ‑ы, “Башҡортостан генерациялау компанияһы” ЯСЙ филиалы. Электр һәм йылылыҡ энергияһы етештерә. Составына ҡаҙанлыҡ, турбина, электр, химия, йылылыҡ автоматикаһы һәм үлсәмдәре, ремонт‑төҙөлөш цехтары; ағымдағы ремонт участкаһы инә. 2008 й. 433 кеше эшләгән. Продукцияһын ҡулланыусылар — БР һәм...

САЛАУАТ ТИМЕР‑БЕТОН ЗАВОДЫ.

САЛАУАТ ТИМЕР‑БЕТОН ЗАВОДЫ. 1960 й. 18‑се төҙөлөш идаралығының (1950 й. нигеҙләнгән; ҡара: “Газпром нефтехим Салават”) Баш ярҙамсы пр‑тиелар контораһын үҙгәртеп ҡороу һөҙөмтәһендә нигеҙ һалына, 1994 й. алып ААЙ, 2014 й. ябыла. Составына 2 форма эшләү, арматура, ремонт‑механика, мәғдән булмаған материал...

САЛАУАТ РАЙОНЫ

САЛАУАТ РАЙОНЫ, БР‑ҙың төньяҡ- көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡта — Дыуан, төньяҡ‑көнсығышта — Ҡыйғы, көньяҡта — Силәбе өлк., көнбайышта Нуриман р‑ндары м‑н сиктәш. 1935 й. 31 ғин. Малаяҙ р‑ны булараҡ ойошторола, 1941 й. 4 мартынан хәҙ. исемен ала (ҡара: Административ район). Майҙаны — 2182 км2....

САЛАУАТ ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ

САЛАУАТ ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ, 1961 й. пед. уч‑щеһы булараҡ асыла, 1994 й. алып С.п.к., 2012 й. — Салауат мәғариф һәм проф. технологиялар колледжы. Уҡытыу көндөҙгө бүлектә һәм экстернат формаһында мәктәпкәсә белем биреү, башланғыс белем биреүҙә коррекция пед., ғәмәли информатика, туризм, ҡунаҡхана сервисы,...

САЛАУАТ ОПТИКА-МЕХАНИКА ЗАВОДЫ

САЛАУАТ ОПТИКА‑МЕХАНИКА ЗАВОДЫ. 1977 й. төҙөлгән, 1980 й. файҙаланыуға тапшырылған, 1981 й. тәүге призма алына, 1987 й. — балалар өсөн оптик уйынсыҡтар, 1988 й. — мед. приборҙары (диоптриметр, фотоколориметр), 1989 й. — концентрацион фотоэлектр колориметрҙары, 1990 й. — пластмассанан санитар- техник...

САЛАУАТ МУЗЫКА КОЛЛЕДЖЫ

САЛАУАТ МУЗЫКА КОЛЛЕДЖЫ, 1961 й. музыка уч‑щеһы булараҡ асыла, 2008 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө бүлектә инструменталь башҡарыу, эстрада музыка сәнғәте (эстрада оркестры инструменттары), халыҡ йырын яңғыҙ һәм хор м-н башҡарыу, хор м‑н дирижёрлыҡ итеү, музыка теорияһы һөнәрҙәре б‑са алып барыла....

САЛАУАТ МЕДИЦИНА КОЛЛЕДЖЫ

САЛАУАТ МЕДИЦИНА КОЛЛЕДЖЫ, 1955 й. фельдшерлыҡ мәктәбе булараҡ асыла. 1960 й. алып мед. уч‑щеһы, 2006 й. хәҙ. статусын ала. 1959 й. фельдшерлыҡ бүлеге Сибай ҡ. (ҡара: Сибай медицина колледжы) күсерелә. Уҡытыу көндөҙгө бүлектә акушерлыҡ эше, дауалау эше, шәфҡәт туташы эше һөнәрҙәре б‑са алып барыла....

САЛАУАТ МӘМЕРЙӘҺЕ

САЛАУАТ МӘМЕРЙӘҺЕ. Салауат р‑ны Малаяҙ а. көньяҡ‑көнсығышҡа табан 4 км алыҫлыҡта Йүрүҙән й. үҙәненең уң битләүендә урынлашҡан. Карст мәмерйәһе, карбон эзбизташтарында барлыҡҡа килгән. Мәмерйә тотҡа рәүешендә, меридиональ йүнәлештә һуҙылған коридорҙан тора. Оҙонлоғо 54,0 м, уртаса киңлеге 6,0 м, уртаса...

САЛАУАТ ИСЕМЕНДӘГЕ КОЛХОЗ

САЛАУАТ ИСЕМЕНДӘГЕ КОЛХОЗ, АХПК. Мәләүез р‑нында урынлашҡан, үҙәк усадьбаһы — Ергән ауылы. Составына 2 үҫемлекселек бригадаһы, 3 һөтсөлөк фермаһы, сусҡасылыҡ фермаһы, һөт һәм макарон цехтары, көнбағыш эшкәртеү цехы, тирмән һ.б. инә. Мәҙәниәт йорто бар. 2006 й. 356 кеше эшләгән. Ауыл хужалығы ерҙәренең...