Список материалов
ТУННЕЛЬ ЭФФЕКТЫ
ТУННЕЛЬ ЭФФЕКТЫ, үҙенең тулы энергияһы барьер кимәленән түбән микроөлөшсәнең потенциаль барьеры аша үтеүе; квант тәбиғәте күренеше. Билдәһеҙлек принцибы нигеҙендә...
ТУҢ МАЙ ИРЕТЕҮ ЗАВОДТАРЫ
ТУҢ МАЙ ИРЕТЕҮ ЗАВОДТАРЫ, туң май иретеү пр‑тиелары. Эш ҡаҙанда башҡарылған, алынған һыҙлыҡтарҙан май имән һалмауырлы йәки суйын винтлы пресс м‑н һығып сығарылған....
ТУҢҒАТАР, Учалы р‑нындағы ауыл
ТУҢҒАТАР, Учалы р‑нындағы ауыл, Туңғатар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 42 км һәм Ҡорама т. юл ст. К.‑Көнб. табан 7 км алыҫлыҡта Уй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й....
ТУҢЛЫҠ ТУПРАҒЫ
ТУҢЛЫҠ ТУПРАҒЫ, т о р ф л ы - с е р е м т ә л е т а у ‑ у р м а н т у п р а ғ ы, Өфө яйлаһында фрагментар рәүештә таралған. Тәүге тапҡыр гидрогеолог А.Г.Лыкошин тарафынан табыла...
ТУПАҠ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ТУПАҠ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Таштимер а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 26 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Көнб. табан 34 км алыҫлыҡта Моһаҡ й. (Йәнгел й. ҡушылдығы)...
ТУПЛЫ ХОККЕЙ
ТУПЛЫ ХОККЕЙ, спорт төрө, боҙло майҙанда сәкән һәм туп м‑н команда уйыны. Башҡортостанда Т.х. 1910 й. алып үҫешә. 1937 й. “Динамо” физкультура‑спорт йәмғиәте командаһы...
ТУПРАҠ
ТУПРАҠ, е р, генетик яҡтан бәйле горизонттарҙан торған һәм тере организмдар, һыу, һауа, т‑ра тәьҫире аҫтында өҫкө литосфера ҡатламдарының үҙгәреүе һөҙөмтәһендә барлыҡҡа...
ТУПРАҠ БУМИЛЛЕРИОПСИСЫ
ТУПРАҠ БУМИЛЛЕРИОПСИСЫ (Bumilleriopsis terricola), бер күҙәнәкле һары‑йәшел ылымыҡтар төрө. Күҙәнәктәре оҙонса‑эллипс формаһында, тура йәки бер яғы бер аҙ ҡабарынҡы, остары тупаҡ...
ТУПРАҠ ҒИЛЕМЕ
ТУПРАҠ ҒИЛЕМЕ, тупраҡтың барлыҡҡа килеүе (генезисы), үҫеше, төҙөлөшө, составы, үҙенсәлектәре, геогр. таралыу законлыҡтары, уңдырышлылығының формалашыуы һәм уны рациональ...
ТУПРАҠ ЫЛЫМЫҠТАРЫ
ТУПРАҠ ЫЛЫМЫҠТАРЫ, төп йәшәү мөхите тупраҡ булған ылымыҡтар төркөмө. Яҡынса 2 мең төрө билдәле, Башҡортостанда 500—600 (диатом ылымыҡтар, һары‑йәшел ылымыҡтар, йәшел...
ТУПРАҠ ЭРОЗИЯҺЫ
ТУПРАҠ ЭРОЗИЯҺЫ, тупраҡтың ҡар һәм ямғыр һыуҙарынан (һыу эрозияһы), елдән (ел эрозияһы, йәки дефляция) ашалып тарҡалыуы, ҡуҙғатылып күсерелеүе. Һыуҙан булған Т.э. битләүҙәрҙә...
ТУПРАҠ-БОТАНИКА БЮРОҺЫ
ТУПРАҠ‑БОТАНИКА БЮРОҺЫ, 1931 й. Өфөлә БАХИ эргәһендә ойошторола, 1933—35 йй. Тупраҡ‑ботаника ин‑ты, 1935 й. алып Башҡ‑н игенселек һәм малсылыҡ ҒТИ, 40‑сы йй. башынан Башҡ‑н...
ТУПРАҠҠА ГИПС ИНДЕРЕҮ
ТУПРАҠҠА ГИПС ИНДЕРЕҮ, күп а.х. культуралары өсөн зарарлы булған артыҡ һелтелелекте бөтөрөү өсөн тупраҡҡа гипс, фосфогипс индереү; тоҙло тупраҡтарға химик мелиорация...
ТУПРАҠҠА ЭЗБИЗ ИНДЕРЕҮ
ТУПРАҠҠА ЭЗБИЗ ИНДЕРЕҮ, күп а.х. культуралары өсөн зарарлы булған артыҡ әселекте бөтөрөү өсөн тупраҡҡа эзбизле ашламалар индереү; әсе тупраҡҡа химик мелиорация үткәреү...
ТУПРАҠТЫ АГРОПРОИЗВОДСТВО ЙӘҺӘТЕНӘН ТӨРКӨМЛӘҮ
ТУПРАҠТЫ АГРОПРОИЗВОДСТВО ЙӘҺӘТЕНӘН ТӨРКӨМЛӘҮ, тупраҡ типтарын, ярым типтарын, төрҙәрен һәм төрлөлөгөн экологик формалашыу шарттары, уңдырышлылыҡ кимәле, агротехник...
ТУПРАҠТЫ БОНИТИРОВКАЛАУ
ТУПРАҠТЫ БОНИТИРОВКАЛАУ, тупраҡ сифатын төп а.х. культураларының күп йыллыҡ уңыш биреү күрһәткестәрен сағыштырып баһалау. Ергә иҡт. баһа биреүҙә, ер кадастрын алып...
ТУПРАҠТЫ ЙЫРҒЫСЛАУ
ТУПРАҠТЫ ЙЫРҒЫСЛАУ, ер эшкәртеү алымы; тупраҡта битләү арҡыры тәрәнлеге 40—60 см, киңлеге 5—8 см, аралары 1,4 м (битләү текәлегенә ҡарап ике йырын араһының киңлеге — 5—12...
ТУПРАҠТЫ КӘҪЕН ӘЙЛӘНДЕРМӘЙ ЭШКӘРТЕҮ
ТУПРАҠТЫ КӘҪЕН ӘЙЛӘНДЕРМӘЙ ЭШКӘРТЕҮ, тупраҡты ҡатламын әйләндермәй йомшартыу. Тупраҡ өҫтөндә ҡамылдың (70—80%‑ҡа тиклем) һ.б. үҫемлек ҡалдыҡтарының һаҡланыуын тәьмин...
ТУПРАҠТЫ КУЛЬТУРАЛАШТЫРЫУ
ТУПРАҠТЫ КУЛЬТУРАЛАШТЫРЫУ, тупраҡтың насар агрономик үҙенсәлектәрен яҡшыртыу. Т.к. тупраҡтың уңдырышлылығын күтәреүҙең төрлө ысулдарын үҙ эсенә ала. Тупраҡты серетмә...
ТУПРАҠТЫ МИНИМАЛЬ ЭШКӘРТЕҮ
ТУПРАҠТЫ МИНИМАЛЬ ЭШКӘРТЕҮ, ерҙе миним. энергетик сығымдар м‑н эшкәртеү. Тупраҡты һыу һәм ел эрозияһынан һаҡлауға, серетмәнең тарҡалыу интенсивлығын түбәнәйтеүгә,...
