Список материалов
ШАЛЯПИН Фёдор Иванович
ШАЛЯПИН Фёдор Иванович (1.2. 1873, Ҡазан — 12.4.1938, Париж, 1984 й. Мәскәүҙең Новодевичье зыяратына күсереп ерләнгән), йырсы (юғары бас). Респ. халыҡ артисы (1918). 1890—91 йй. С.Я.Семёнов‑Самарскийҙың...
ШАМАНЛЫҠ
ШАМАНЛЫҠ (эвенкса шаман, саман — ярһыған кеше), диндең тәүге формаларының береһе; ҡамлау ваҡытында шамандың (культ башҡарыусы) рухтар м‑н аралашыуы т‑дағы күҙаллауға...
ШАМБЫ, балыҡ
ШАМБЫ (Lota lota), тәрәс һымаҡтар отрядының тәрәстәр ғаиләһенә ҡараған балыҡ. Евразияның, Төньяҡ Американың сөсө һыу ятҡылыҡтарында йәшәй. Башҡортостанда Ш. оҙонлоғо 60...
ШАММАЗОВ Айрат Минһаж улы
ШАММАЗОВ Айрат Минһаж улы (31.8.1947, Өфө ҡ.), инженер‑механик. БР ФА академигы (2009), техник фәндәр докторы (1986), профессор (1988). РФ‑тың (2003) һәм БР‑ҙың (1997) атҡаҙанған фән эшмәкәре,...
ШАММАС Рауил Сәхиулла улы
ШАММАС (Шаммасов) Рауил Сәхиулла улы (9.11.1930, БАССР‑ҙың Ҡарағош р‑ны Уразай ҡсб, хәҙ. БР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны Хәлекәй а.), шағир. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1994). Журналистар...
ШАМРАТ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
ШАМРАТ, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Яңы Бәрҙәш а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 50 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 120 км алыҫлыҡта Йүрүҙән й. буйында...
ШАМРАТОВА Валентина Ғосман ҡыҙы
ШАМРАТОВА Валентина Ғосман ҡыҙы (11.8.1950, Ашхабад), физиолог. Биол. ф. д‑ры (2002), проф. (2004). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2009). БДУ‑ны тамамлағандан һуң...
ШАМУҠОВ Ғабдулла Рухулла улы
ШАМУҠОВ Ғабдулла (Абдулла) Рухулла улы (11.12.1909, Сембер губ. Әсән а. — 22.12.1981, Ҡазан), актёр. СССР‑ҙың (1980), РСФСР‑ҙың (1957), ТАССР‑ҙың (1950) халыҡ артисы, БАССР‑ҙың атҡ. артисы...
ШАМУН Фидаи
ШАМУН Фидаи (ысын исеме Шакирйәнов Ҡасим Хәсән улы, башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Мөхәмәтйән улы; 15.6.1902, Ырымбур ҡ. — 1920 й. июне, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Ҡамышлы а., хәҙ. БР‑ҙың...
ШАНСКИЙ, Йылайыр р‑нындағы ауыл
ШАНСКИЙ, Йылайыр р‑нындағы ауыл, Ҡананикольский а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 86 км һәм Сибай т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 136 км алыҫлыҡта Шанский й. (Ҡана й. ҡушылдығы)...
ШАНХАЙ ХЕҘМӘТТӘШЛЕК ОЙОШМАҺЫ
ШАНХАЙ ХЕҘМӘТТӘШЛЕК ОЙОШМАҺЫ, даими эшләгән хөкүмәт‑ара халыҡ‑ара ойошма. 2001 й. 15 июнендә Шанхай ҡ. Ҡаҙағстан, Ҡырғыҙстан, Ҡытай, Рәсәй Федерацияһы, Тажикстан, Үзбәкстан...
ШАНЬГИН Евгений Сергеевич
ШАНЬГИН Евгений Сергеевич (25.6. 1944, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (2004). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1967) ӨПЭЗ‑дә эшләй. 1975 й. алып “Геофизприбор” Өфө ПБ‑ның Махсус...
ШАПИРО Семён Вольфович
ШАПИРО Семён Вольфович (22.5. 1932, Мәскәү — 30.7.2018, Өфө), инженер‑электротехник. Техник ф. д‑ры (1992), проф. (1995). Мәскәү энергетика ин‑тын тамамлағандан һуң (1956) 426‑сы почта...
ШАПКИНА Людмила Васильевна
ШАПКИНА Людмила Васильевна (4.3.1952, Хабаровск ҡ.), балет артисы, педагог. БР‑ҙың халыҡ артисы (1994), БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1985). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1990). Пермь...
ШАПОШНИКОВ Борис Михайлович
ШАПОШНИКОВ Борис Михайлович [20.9.1882, Златоуст ҡ. — 26.3. 1945, Мәскәү], хәрби эшмәкәр. Проф. (1935). Советтар Союзы Маршалы (1940). Беренсе донъя, Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында...
ШАРАН РАЙОНЫ
ШАРАН РАЙОНЫ, БР‑ҙың көнбайыш өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡ‑көнсығышта — Саҡмағош, көнсығышта һәм көньяҡ‑көнсығышта — Бүздәк, көньяҡта — Туймазы р‑ндары, көнбайышта...
ШАРАН, ауыл, Шаран р‑нының үҙәге
ШАРАН, ауыл, Шаран р‑нының (1935—63 йй. һәм 1966 й. алып) һәм Шаран а/с үҙәге. Өфөнән Көнб. 201 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта Шаран й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында,...
ШАРАНБАШ‑КЕНӘЗ, Шаран р‑нындағы ауыл
ШАРАНБАШ‑КЕНӘЗ, Шаран р‑нындағы ауыл, Мичуринск а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 22 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 64 км алыҫлыҡта Шаран й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында...
ШАРАП ҠЫУЫУ ЗАВОДТАРЫ
ШАРАП ҠЫУЫУ ЗАВОДТАРЫ, аҙыҡ сеймалынан спирт һәм спиртлы эсемлектәр етештереү пр‑тиелары. Башҡортостанда тәүге Ш.ҡ.з. 18 б. 40—50‑се йй. барлыҡҡа килә. 40‑сы йй. аҙ. П.И.Рычков...
ШАРАПОВА Лиана Ишмөхәмәт ҡыҙы
ШАРАПОВА Лиана Ишмөхәмәт ҡыҙы (29.1.1969, БАССР‑ҙың Учалы р‑ны Илсе а.), физик. БДПИ‑ны тамамлағандан һуң (1989) 20‑се урта мәктәп, 1990 й. алып 119‑сы урта мәктәп (икеһе лә — Өфө)...
