Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

БИКБУЛАТОВ Наил Вәли улы

БИКБУЛАТОВ Наил Вәли улы [14.2.1931, БАССР‑ҙың Арғаяш р‑ны Этбай а. (Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны) — 18.4.1996, Өфө, Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны Яңы Субыл а. ерләнгән], этнограф. Тарих ф. канд. (1965). К.А.Тимирязев ис. Баш. пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1951) Балаҡатай р‑нының Яңыбай урта мәктәбендә уҡыта....

БИКБУЛАТОВ Илдар Ғәлимнур улы

БИКБУЛАТОВ Илдар Ғәлимнур улы (4.11.1953, Белорет ҡ.), рәссам. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (1999). Рәссамдар союзы ағзаһы (1986). Ғ.Х.Бикбулатовтың улы. ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1978; педагогтары Р.М.Нурмөхәмәтов, Э.М.Сәйетов) Башҡ‑н ижади‑производство комб‑ты рәссамы, 1991—92 йй. баш рәссамы, 1993—96 йй....

БИКБУЛАТОВ Игорь Хөснөт улы

БИКБУЛАТОВ Игорь Хөснөт улы (19.10.1941, БАССР‑ҙың Хәйбулла р‑ны Бүребай ҡсб), химик‑технолог. Химия ф. д‑ры (1985), проф. (1986). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1991), РФ‑тың атҡ. юғары мәктәп хеҙм‑ре (1998), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2006). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1963) Стәрлетамаҡ...

БИКБУЛАТОВ Зиннур Ғизелхаҡ улы

БИКБУЛАТОВ Зиннур Ғизелхаҡ улы (20.1.1947, БАССР‑ҙың Мәләүез р‑ны Исламғол а. — 26.4.2009, шунда уҡ), зоотехник. А.х. ф. д‑ры (1999). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1970) Мәләүез р‑нының М.Ғафури ис. к‑зы баш зоотехнигы, һыйыр малы һимертеү комплексы нач., 1980 й. алып КПСС‑тың Мәләүез ҡала ком‑ты секретары,...

БИКБУЛАТОВ Зиннәт Төхфәт улы

БИКБУЛАТОВ Зиннәт Төхфәт улы (18.5.1939, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Этҡол а.), анатом. Мед. ф. д‑ры (1987), проф. (1990). БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1995), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (1999). Новосибирск мед. ин‑тын тамамлаған (1968), 1972 й. алып шунда уҡ эшләй. 1980 й. башлап СССР...

БИКБУЛАТОВ Ғәлимнур Хөснийәр улы

БИКБУЛАТОВ Ғәлимнур Хөснийәр улы [21.10.1925, БАССР-ҙың Өфө кантоны Янағош а. (БР‑ҙың Мишкә р‑ны) — 16.12.1996, Өфө], диктор, актёр. БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1979). Башҡ. театр.‑художество уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1949; Х.Бохарский курсы) Борай, Баймаҡ колхоз‑совхоз театрҙары, БАДТ актёры. 1957—97 йй....

БИКБУЛАТ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл

БИКБУЛАТ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл, Урал а/ с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 12 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 77 км алыҫлыҡта Кесе Эйек й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 538 кеше; 1920 — 651; 1939 — 586; 1959 — 556; 1989 — 618; 2002 — 594; 2010 — 497 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта...

БИКБУЛАТ АРҠАЕВ, Б. Әликәшев

БИКБУЛАТ АРҠАЕВ, Б. Әликәшев (?—1755, Ырымбур ҡ.), башҡорт ихтилалы (1755—56) етәкселәренең береһе. Нуғай даруғаһы Бөрйән улусы башҡорттарынан. Әликәш Һөйөндөковтың улы. Шул уҡ улустың старшинаһы. 1755 й. мартында атаһы менән берлектә ихтилалды әҙерләүҙә ҡатнашыу тәҡдиме менән Батыршаға хат ебәрә. Май...

БИКБОВ Юныс Юлбарыҫ улы

БИКБОВ Юныс Юлбарыҫ улы [1883, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Әбүләйес а. (БР‑ҙың Ейәнсура р‑ны) — 1943, Ҡарағанда ҡ.], Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. Ҡазан ун‑тының юридик ф‑тын тамамлағандан һуң (1911) Орск өйәҙе 2‑се Үҫәргән улусында мировой судья булып хеҙмәт итә. 1917 й. авг. алып Башҡорт мәркәз шураһы...

БИКБОВ Сәрүәй Шәйбәк улы

БИКБОВ Сәрүәй Шәйбәк улы [26.10.1908, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Иҫке Бикмәт а. (БР‑ҙың Борай р‑ны) — 5.2.1990, Өфө], совет партия‑дәүләт эшмәкәре. С.М.Киров ис. Әзербайжан нефть сәнәғәте акад. тамамлаған (Баҡы, 1939). 1925 й. алып комсомол һәм профсоюз эшендә: ВЛКСМ‑дың Бөрө кантон ком‑ты бүлеге мөдире, секретары,...

БИКБОВ Мөхәррәм Мөхтәрәм улы

БИКБОВ Мөхәррәм Мөхтәрәм улы (4.4.1957, Ырымбур өлкәһе Иманғол а.), офтальмолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2016), медицина фәндәре докторы (1998), профессор (2009). РФ‑тың (2013) һәм БР‑ҙың (1996) атҡаҙанған табибы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1980) Күмертау ҡ. эшләй. 1985 й. алып Өфө күҙ ауырыуҙары ҒТИ‑нда:...

БИКБИРҘИН Йәүҙәт Зәйнулла улы

БИКБИРҘИН Йәүҙәт Зәйнулла улы [10.6.1952, БАССР‑ҙың Баймаҡ районы Күсей а. — 12.5.1996, шунда уҡ], бейеүсе, балетмейстер. БР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1992). Башҡ. республика мәҙәниәт‑ағартыу училищеһын тамамлаған (Стәрлетамаҡ ҡ., 1971; педагогтары К.С.Цыганкова, В.А.Цыпляков). 1973—74 йй. Ғәскәров...

БИКБАУОВ Әбдрәшит Ильяс улы

БИКБАУОВ Әбдрәшит Ильяс улы (1896, Сембер губ. Иҫке Зеленовка а. — 12.9.1938, Алыҫ Көнсығыш), Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. 1918 й. Каруанһарайҙа комендант командаһы нач., 1919 й. алып Ә.Ә.Вәлидовтың адъютанты, февр. Башҡорт ғәскәренең РККА составына инеүе т‑дағы һөйләшеүҙәрҙә, мартта “Үҙәк Совет...

БИКБАУОВ Әбдрәшит Ильяс

БИКБАУОВ Әбдрәшит Ильяс улы (1896, Сембер губ. Иҫке Зеленовка а. — 12.9.1938, Алыҫ Көнсығыш), Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре. 1918 й. Каруанһарайҙа комендант командаһы нач., 1919 й. алып Ә.Ә.Вәлидовтың адъютанты, февр. Башҡорт ғәскәренең РККА составына инеүе т‑дағы һөйләшеүҙәрҙә, мартта “Үҙәк Совет...

БИКБАУ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл

БИКБАУ, А ҡ ҡ у ж а, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Бикбау а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 17 км һәм Һарыҡташ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 71 км алыҫлыҡта Кесе Һүрәм й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 237 кеше; 1920 — 363; 1939 — 284; 1959 — 314; 1989 — 210; 2002 — 256; 2010 — 199 кеше. Башҡорттар...

БИКБАУ БЕЙ, үҫәргән ырыуы башлығы

БИКБАУ БЕЙ, үҫәргән ырыуы башлығы. Үҫәргәндәрҙең Нуғай Урҙаһына ҡаршы көрәшенә етәкселек итә. Шәжәрәгә һ.б. тарихи сығанаҡтарға ярашлы, Иҫке бей, Ҡаракүҙәк бей Мишәүәли, Шәғәле Шаҡман бей м‑н бергә көньяҡ-көнсығыш башҡорттарының Мәскәү батшалығы составына инеү шарттары т‑да һөйләшеүҙәр алып бара (ҡара:...

БИКБАЙ Баязит Ғаяз улы

БИКБАЙ (Бикбаев) Баязит Ғаяз улы (9.1.1909, Ырымбур өйәҙе ш. уҡ исемле губ. Ҡалта а., хәҙ. БР‑ҙың Көйөргәҙе р‑ны Яңы Ҡалта а., — 2.9.1968, Өфө), яҙыусы. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1957). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934). 1929 й. “Сәсән” ж. (ҡара: “Ағиҙел”) эшләй, 1930—31 йй. “Ленинский путь” Туймазы...

БИКБАЕВА Әлфиә Исхаҡ ҡыҙы

БИКБАЕВА Әлфиә Исхаҡ ҡыҙы (23.11.1926, Малмыж ҡ. — 10.11.2004, Өфө), оториноларинголог. БР ФА‑ның почётлы акад. (1995). Мед. ф. д‑ры (1970), проф. (1971). РСФСР‑ҙың (1986) һәм БАССР‑ҙың (1976) атҡ. фән эшмәкәре, СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1967). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1949) 1991 й. тиклем...

БИКБАЕВ Рәмил Фәрит улы

БИКБАЕВ Рәмил Фәрит улы (1.4.1961, Өфө — 16.7.1995, С.‑Петербург), математик. Физика-матем. ф. д‑ры (1992). ЛДУ‑ны тамамлаған (1984). 1987 й. алып Матем. ин‑тында эшләй. Фәнни тикшеренеүҙәре математик физиканың интегралланыусы һыҙыҡһыҙ тигеҙләмәләрен, солитондар теорияһын өйрәнеүгә бәйле. Б. Уизем тигеҙләмәләрендә...

БИКБАЕВ Рауил Төхфәт улы

БИКБАЕВ Рауил Төхфәт улы (12.12.1938, Ырымбур өлкәһе Үрге Ҡунаҡбай а. — 23.4.2019, Өфө ҡ.), шағир, әҙәбиәт белгесе, йәмәғәт эшмәкәре. БР‑ҙың халыҡ шағиры (1993). БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2008), филология фәндәре докторы (1996). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997), Сыуашстан Республикаһының атҡаҙанған...