Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ХӘЗИӘХМӘТОВ Фаил Сабирйән улы

ХӘЗИӘХМӘТОВ Фаил Сабирйән улы (14.11.1956, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Үрмәт а.), зоотехник. А.х. ф. д‑ры (2006), проф. (2007). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2005). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1983) шунда уҡ (өҙөклөктәр м‑н) эшләй: 2006 й. алып хайуандарҙы ашатыу һәм физиология каф. мөдире, 2010 й. — биол.‑технология...

ХӘЗИӘХМӘТОВ Шамил Сафуан улы

ХӘЗИӘХМӘТОВ Шамил Сафуан улы (8.9.1941, БАССР‑ҙың Өфө районы Алексеевка а. — 22.12.2012, Өфө ҡ.), яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1982). ӨНИ‑не тамамлаған (1967). 1960 й. алып Омск ҡ., Үзбәк ССР‑ының, Печора ҡ. төрлө предприятиеларында; 1970 й. башлап “Башсантехмонтаж” тресында эшләй. 1985—88 йй. “Вечерняя...

ХӘЗИЕВ Ғәҙелгәрәй Закир улы

ХӘЗИЕВ Ғәҙелгәрәй Закир улы [15.5. 1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Иҫке Ҡалмаш а. (БР‑ҙың Саҡмағош р‑ны) — 12.2.2012, Өфө], ветеринар врач. БР ФА‑ның почётлы акад. (1995), ветеринария ф. д‑ры (1982), проф. (1986). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1953) Иглин р‑нында эшләй: район а.х. идаралығының ветеринар...

ХӘЗИЕВ Ғәлимйән Мөхәмәтша улы

ХӘЗИЕВ Ғәлимйән Мөхәмәтша улы [11.7.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Исмаил а. (БР‑ҙың Туймазы районы) — 2.2.2021, Әлмәт ҡ.], Социалистик Хеҙмәт Геройы (1971). ТАССР‑ҙың атҡаҙанған нефтсеһе (1981), СССР‑ҙың (1981), ТАССР‑ҙың (1985) почётлы нефтсеһе. 1949 й. алып “Татнефть” ААЙ‑ның Әлмәт быраулау эштәре...

ХӘЗИЕВ Рөстәм Әсхәт улы

ХӘЗИЕВ Рөстәм Әсхәт улы (1.2.1960, Өфө), тарихсы. Тарих ф. д‑ры (2005), проф. (2010). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1983) шунда уҡ уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре 20 б. 1‑се ярт. Урал­дың соц. һәм сәйәси тарихына арналған. 100‑ҙән ашыу фәнни хеҙмәт авторы. Хеҙм.: “Бублики для республики”: исторический профиль...

ХӘЗИЕВ Фәнғәт Хаммат улы

ХӘЗИЕВ Фәнғәт Хаммат улы (27.4.1936, БАССР‑ҙың Балтас районы Яланғас а.), тупраҡ белгесе, агрохимик, агроэколог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), биология фәндәре докторы (1983), профессор (1989). РФ‑тың (1997) һәм БАССР‑ҙың (1985) атҡаҙанған фән эшмәкәре. Ҡазан университетын тамамлаған (1960). 1963 й....

ХӘЗИЕВА Рәүилә Миңлеғәле ҡыҙы

ХӘЗИЕВА Рәүилә Миңлеғәле ҡыҙы [15.8.1930, БАССР‑ҙың Өфө кантоны (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы районы) Ибраһим а. — 18.8.2021, Өфө ҡ.], бейеүсе. БАССР‑ҙың халыҡ (1967) һәм атҡаҙанған (1955) артисы. Башҡ. театр‑художество училищеһын тамамлағандан һуң (1952; педагогы Х.Бохарский) Башҡ. дәүләт халыҡ бейеүҙәре ансамбле...

ХӘЗИЕВА Рәүилә Миңлеғәле ҡыҙы

ХӘЗИЕВА Рәүилә Миңлеғәле ҡыҙы [15.8.1930, БАССР‑ҙың Өфө кантоны (БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны) Ибраһим а.], бейеүсе. БАССР‑ҙың халыҡ (1967) һәм атҡ. (1955) артисы. Башҡорт театр‑художество уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1952; педагогы Х.Бохарский) Башҡорт дәүләт халыҡ бейеүҙәре ансамбле (ҡара: Ғәскәров Ф. исемендәге...

ХӘЗИПОВ Рим Хәлит улы

ХӘЗИПОВ Рим Хәлит улы (30.1. 1939, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Ҡырмыҫҡалы а.), инженер‑технолог. Техник ф. д‑ры (1995), проф. (2007). БАССР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1987), РФ‑тың почётлы нефтсеһе (2001). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1967) шунда уҡ эшләй. 1977 й. алып Башҡ‑н нефть ғилми‑тикшеренеү һәм проект...

ХӘЙ Мөхәмәтйәров, шағир

ХӘЙ Мөхәмәтйәров [ысын исеме Мөхәмәтйәров Хәй Ғабдрафиҡ улы; 2.9.1911, Пермь губ. Шадринск өйәҙе Ҡунаҡбай а. (Силәбе өлк. Ҡоншаҡ р‑ны) — 1941 й. дек., ?; башҡа мәғлү­мәттәр б‑са,1942 й. ғин., Мәскәү өлк.], шағир. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1934).Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡорт пед....

ХӘЙБӘТ, Балаҡатай р‑нындағы ауыл

ХӘЙБӘТ, Балаҡатай р‑нындағы ауыл, Урғалы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 60 км һәм Урғалы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 12 км алыҫлыҡта Кесе Урғалы й. (Әй й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 329 кеше; 1920 — 307; 1939 — 452; 1959 — 382; 1989 — 172; 2002 — 173; 2010 — 143 кеше. Башҡорттар йәшәй...

ХӘЙБУЛЛА МУЗЕЙЫ

ХӘЙБУЛЛА МУЗЕЙЫ. Хәйбулла р‑ны Аҡъяр а. урынлашҡан. 1993 й. ойошторола, 1994 й. алып Милли музей филиалы, 2006 й. Хәйбулла тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы статусын ала. 1995 й. экспозицияһы асыла. Музей фондында 7 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. 19 б. аҙ. — 20 б. башы этнография коллекцияһы (һарауыс,...

ХӘЙБУЛЛА РАЙОНЫ

ХӘЙБУЛЛА РАЙОНЫ, БР‑ҙың көньяҡ‑көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡта Баймаҡ р‑ны, көнсығышта һәм көньяҡта — Ырымбур өлк., көнбайышта һәм төньяҡ‑көнба­йышта Ейәнсура һәм Йылайыр р‑ндары м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. ойошторола (ҡара: Административ район), район составына Йылайыр кантоны улустары индерелә....

ХӘЙБУЛЛА СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ

ХӘЙБУЛЛА СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ. 1937 й. Хәйбулла р‑ны Һамар а. ойошторола, 2001 й. ябыла. Башҡортостандың Урал аръяғы дала зонаһы һәм Урал алды дала зонаһы шарттарында үҫтереү өсөн иген культураларының, ҡуҙаҡлы иген культураларының сорттарын һынау, сорттарын һәм гибридтарын һайлап алыу һәм тәҡдим итеү...

ХӘЙБУЛЛИН Айнур Рәүеф улы

ХӘЙБУЛЛИН Айнур Рәүеф улы (22.9.1986, Учалы ҡ.), юрист. Юридик фәндәр кандидаты (2012). БДУ‑ны тамамлаған (2009). 2012 й. алып шунда уҡ эшләй: 2013 й. башлап Хоҡуҡ институтының өлкән уҡытыусыһы, 2014 й. — дәүләт теорияһы һәм хоҡуҡ кафедраһы доценты, бер үк ваҡытта 2014 й. алып БР Дәүләт идаралығының...

ХӘЙБУЛЛИН Ғәзимулла Ғәйнулла улы

ХӘЙБУЛЛИН Ғәзимулла Ғәйнулла улы [12.8.1927, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Иҙрис а. (БР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны) — 16.9.1995, Өфө], Соц. Хеҙмәт Геройы (1971). 1951—93 йй. “Гидравлика” ДУП‑ында токарь булып эшләй. Х. ҡатнашлығында 8‑се биш йыллыҡ планды үтәгәндә юғары етештереү күрһәткестәренә өлгәшелгән, ТА‑6, ТА‑8,...

ХӘЙБУЛЛИН Ҡотлоәхмәт Ҡотлоғәлләм улы

ХӘЙБУЛЛИН Ҡотлоәхмәт Ҡотлоғәлләм улы [29.12.1921, АСБР‑ҙың Үҫәргән кантоны Сөләймән а. (БР‑ҙың Ейәнсура районы) — 10.11.1943, Белорус ССР‑ының Воломановка а. ерләнгән], Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ейәнсура районының “Ҡыҙыл Һүрәм” колхозында эшләй. 1941 й. октябренәнҮҙәк...

ХӘЙБУЛЛИН Ҡотлоәхмәт Ҡотлоғәлләм улы

ХӘЙБУЛЛИН Ҡотлоәхмәт Ҡотлоғәлләм улы [29.12.1921, АСБР‑ҙың Үҫәргән кантоны Сөләймән а. (БР‑ҙың Ейәнсура районы) — 10.11.1943, Белорус ССР‑ының Воломановка а. ерләнгән], Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ейәнсура районының “Ҡыҙыл Һүрәм” колхозында эшләй. 1941 й. октябренәнҮҙәк...

ХӘЙБУЛЛИН Миңлеғәлим Хисам улы

ХӘЙБУЛЛИН Миңлеғәлим Хисам улы [12.2.1929, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Әхмәр а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны)], агроном, хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1988). БАХИ‑ны тамамлаған (1980). 1943 й. башлап Ишембай р‑нында эшләй: 1953 й. алып баш бухгалтер, 1964 й. — партия ком‑ты секретары, 1965—75...

ХӘЙБУЛЛИН Мөхәмәт Миңлеғәлим улы

ХӘЙБУЛЛИН Мөхәмәт Миңлеғәлим улы [1.6.1956, БАССР‑ҙың Маҡар р‑ны Әхмәр а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны)], агроном. А.х. ф. д‑ры (2007), проф. (2010). М.Х.Хәйбуллиндың улы. БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1979) 1981 й. тиклем Ишембай р‑нының “Искра” к‑зында баш агроном булып эшләй. 1983 й. алып БДАУ‑ҙа: 1994 й. башлап...