Список материалов
ТИМЕРӘК, Мәсетле р‑нындағы ауыл
ТИМЕРӘК, Мәсетле р‑нындағы ауыл, Йонос а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 24 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 150 км алыҫлыҡта Әй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 570 кеше; 1920 — 307; 1939 — 285; 1959 — 266; 1989 — 141; 2002 — 132; 2010 — 118 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
ТИМЕРБАЙ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
ТИМЕРБАЙ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Свобода а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. Көнб. табан 40 км алыҫлыҡта Кесе Көйөргәҙе й. (Оло Юшатыр й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 468 кеше; 1920 — 704; 1939 — 537; 1959 — 422; 1989 — 326; 2002 — 314; 2010 — 298 кеше. Татарҙар, башҡорттар...
ТИМЕРБУЛАТОВ Вил Мәмил улы
ТИМЕРБУЛАТОВ Вил Мәмил улы [1.6.1952, БАССР‑ҙың Маҡар районы Ишәй а. (БР‑ҙың Ишембай районы)], хирург. РФА‑ның (2014), Рәсәй медицина ФА‑ның (2005) мөхбир ағзаһы, БР ФА академигы (2009), медицина фәндәре докторы (1989), профессор (1991). РФ‑тың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1999), РФ‑тың (2005), БР‑ҙың (1991),...
ТИМЕРБУЛАТОВ Зөфәр Мөхтәр улы
ТИМЕРБУЛАТОВ Зөфәр Мөхтәр улы (3.9.1951, Ишембай ҡ.), журналист, дәүләт эшмәкәре. Филос. ф. канд. (2006). БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1993). БР‑ҙың мәғариф отличныгы (2008). Журналистар союзы ағзаһы (1980). СДПИ‑ны (1973), Свердловск юғары партия мәктәбен (1986), Рәсәй Сит ил эштәре министрлығының...
ТИМЕРБУЛАТОВ Мәхмүт Вил улы
ТИМЕРБУЛАТОВ Мәхмүт Вил улы (24.1.1974, Өфө ҡ.), хирург. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2018), БР ФА профессоры (2016), медицина фәндәре докторы (2004). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (2020), РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2018). В.М.Тимербулатовтың улы. БДМУ‑ны тамамлағандан һуң (1997) шунда уҡ эшләй (2010...
ТИМЕРҒАҘЫҠ ЙОНДОҘО
ТИМЕРҒАҘЫҠ ЙОНДОҘО, Кесе Етегәндең α‑һы, үҙгәреүсе йондоҙ (һары‑аҡ ифрат гигант). Яҡтылығы 4 тәүлек тирәһе период м‑н үҙгәргән өс йондоҙҙан торған система. Уртаса визуаль йондоҙ дәүмәле 2m,04. Радиусы Ҡояштыҡынан яҡынса 100 тапҡырға ҙурыраҡ. Ерҙән яҡынса 430 яҡтылыҡ йылы алыҫлығында урынлашҡан. Төньяҡ...
ТИМЕРҒӘЗИН Ҡадир Рәхим улы
ТИМЕРҒӘЗИН Ҡадир Рәхим улы (5.2.1913, Пермь губ. Шадринск өйәҙе Аҡсыуаш а., хәҙ. Силәбе өлк. Ҡоншаҡ р‑ны Сабаҡкүл а., — 4.4.1963, Өфө), геолог‑нефтсе. Геол.‑минералогия ф. д‑ры (1958), проф. (1960). РСФСР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1957). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ҡазан ун‑тын тамамлағандан...
ТИМЕРҒӘЗИНА Эмма Мөхәмәтвәсил ҡыҙы
ТИМЕРҒӘЗИНА Эмма Мөхәмәтвәсил ҡыҙы (9.9.1938, Силәбе өлк. Ҡоншаҡ р‑ны Бүре а.), балет артисы. БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1969). Ленинград хореография уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1956; педагогы Н.В.Балтасиева) БДОБТ балеты солисы, 1978 й. алып балетм., 1983 й. — педагог‑репетитор, 1993—95 йй. Силәбе опера...
ТИМЕРҒӘЛИЕВА Хәмдүнә Сәйетғәли ҡыҙы
ТИМЕРҒӘЛИЕВА Хәмдүнә Сәйетғәли ҡыҙы (24.5.1949, БАССР‑ҙың Борай районы Ҡотлояр а. — 14.9.2020, Ҡазан ҡ.), йырсы. ТАССР‑ҙың халыҡ (1991) һәм атҡаҙанған (1987) артисы, БР‑ҙың халыҡ артисы (2020). Башҡ. республика мәҙәни-ағартыу училищеһын тамамлаған (Стәрлетамаҡ ҡ., 1971). 1976–98 йй. Тат. филармонияһының...
ТИМЕРҒӘЛИНА Шәрифә Тимерғәзи ҡыҙы
ТИМЕРҒӘЛИНА Шәрифә Тимерғәзи ҡыҙы [31.1.1910, Екатеринбург губ. Шадринск өйәҙе Ҡәнзәфәр а. (Силәбе өлк. Ҡоншаҡ р‑ны) — 26.2. 1939, Мәскәү], йәмәғәт эшмәкәре. 1929 й. алып Башҡ‑н өлкә йәш пионерҙар бюроһы рәйесе, ВЛКСМ‑дың Башҡ‑н өлкә ком‑тында мәҙәниәт һәм пропаганда бүлеге мөдире, 1931 й. — 1‑се секретарь....
ТИМЕРКӘЕВ Анатолий Тимершә улы
ТИМЕРКӘЕВ Анатолий Тимершә улы (2.1.1952, БАССР‑ҙың Ҡалтасы р‑ны Һаҙ а.), шағир. Марий Эл Респ. халыҡ шағиры (2012), атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1997). Мари пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1975) Мари китап нәшриәтендә (өҙөклөк м‑н) эшләй, 1988 й. алып “Ончыко” (“Алға”) ж. баш мөхәррире (бөтәһе лә — Йошкар‑Ола)....
ТИМЕРОВ Азамат Камил улы
ТИМЕРОВ Азамат Камил улы (14.2. 1969, Баймаҡ ҡ.), йырсы. БР‑ҙың халыҡ (2006) һәм атҡ. (1997) артисы. Өфө сәнғәт уч‑щеһын тамамлаған (1994; Д.М.Мусин класы). 1993 й. алып Сибай филармонияһы, 2007 й. — “Мираҫ” бейеү ансамбле, 2008 й. – Башҡ. филармонияһы солисы. Киң диапазонлы моңло тауышҡа эйә. Башҡарыу...
ТИМЕРШИН Рәдиф Мәхмүт улы
ТИМЕРШИН Рәдиф Мәхмүт улы (1.1.1947, БАССР‑ҙың Яңауыл р‑ны Мәсәғүт а. — 2.5.2017, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), яҙыусы. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1997). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1982). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1970) 1986 й. тиклем (өҙөклөктәр м‑н) һәм 1988—92 йй. “Һәнәк” ж. (1989 й. башлап бүлек...
ТИМИРЯЗЕВ К.А. ИСЕМЕНДӘГЕ БАШҠОРТ ДӘҮЛӘТ ПЕДАГОГИЯ ИНСТИТУТЫ
ТИМИРЯЗЕВ К.А. ИСЕМЕНДӘГЕ БАШҠОРТ ДӘҮЛӘТ ПЕДАГОГИЯ ИНСТИТУТЫ, 1929 й. Өфө халыҡ мәғарифы ин‑ты базаһында асыла, 1957 й. алып Башҡорт дәүләт университеты. Институт составына мәктәпкәсә‑мәктәп (1933), тарих, физика‑матем., химия‑биол., тел һәм әҙәбиәт бүлектәре; 1934 й. башлап геогр., тәбиғәт фәндәре,...
ТИМОНИН Анатолий Николаевич
ТИМОНИН Анатолий Николаевич [14.2.1955, БАССР‑ҙың Маҡар р‑ны Петровский а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны)], хоҡуҡ белгесе. Юридик ф. д‑ры (1998), проф. (2008). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) шунда уҡ уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре үткән ваҡиғаларҙы күҙәтеүгә ҡоролған илдәрҙе өйрәнеү фәне проблемаларына арналған....
ТИМОФЕЕВ Алексей Иванович
ТИМОФЕЕВ Алексей Иванович (21.7. 1906, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Яңы Сиҙәк‑Васильевка а., хәҙ. БР‑ҙың Бишбүләк р‑ны Ерекле а., — 1985 й. нояб., Мәскәү), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1972), проф. (1973). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Һарытау а.х. механизациялау ин‑тын тамамлағандан һуң (1934) Бөтә Союз...
ТИМОФЕЕВ Андрей Александрович
ТИМОФЕЕВ Андрей Александрович (2.10.1978, Стәрлетамаҡ ҡ.), инженер. Техник ф. канд. (2004). ӨДНТУ‑ны тамамлағандан һуң (2000) “Сода” ААЙ‑нда (Стәрлетамаҡ) эшләй: инженер‑конструктор, 2005 й. алып инженер, төп инженер, 2009 й. башлап лаб. мөдире; бер үк ваҡытта 2005 й. алып ӨДНТУ‑ның Стәрлетамаҡ филиалында...
ТИМОФЕЕВ Борис Михайлович
ТИМОФЕЕВ Борис Михайлович (21.11.1967, Өфө ҡ.), спортсы. Шайбалы хоккей буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1993). ӨДАТУ‑ны тамамлаған (1993). “Салауат Юлаев” СДЮСШОР‑ы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры Ю.П.Гомоляко). “Авангард” (Өфө ҡ.; 1989 й. алып) һәм “Салауат Юлаев” (1991—2000; тренеры Р.Ғ.Ишмәтов)...
ТИМОФЕЕВКА
ТИМОФЕЕВКА (Phleum), ҡыяҡлылар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 20 төрө билдәле, ике ярымшарҙың да тропик булмаған бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда 2 төрө үҫә: болон Т. һәм дала Т. Кәүшәк кәҫлектәр барлыҡҡа килтергән күп йыллыҡ үләндәр. Һабаҡтары төҙ, яҡшы япраҡланған, бейеклеге 110 см тиклем....
ТИПЕЕВ Шамсон Ислам улы
ТИПЕЕВ Шамсун Ислам улы [1.4. 1900, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Иҫке Исай а. (БР‑ҙың Нуриман р‑ны) — 1983 й. июне, Истра ҡ.], тарихсы. Тарих ф. канд. (1943). 1919 й. алып РКП(б) ағзаһы. Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы. Көнсығыш хеҙмәтсәндәре коммунистик ун‑тында (1921—23), Ҡыҙыл профессураның...
