Список материалов
ДӘҮЛӘТ ФЛАГЫ
ДӘҮЛӘТ ФЛАГЫ, дәүләт гербы һәм дәүләт гимны менән бер рәттән дәүләттең рәсми символы. Башҡортостан Республикаһында БР-ҙың 1992 й. 25 февр. “Башҡортостан Республикаһының...
ДӘҮЛӘТ ТЕЛЕ
ДӘҮЛӘТ ТЕЛЕ, билдәле бер дәүләттә сәйәси, соц. һәм мәҙәни өлкәләрҙә интеграция бурысын үтәгән тел. РФ Конституцияһы (68-се статья) һәм 1991 й. 25 окт. “Рәсәй Федерацияһы...
ДӘҮЛӘТ СУВЕРЕНИТЕТЫ ТУРАҺЫНДА ДЕКЛАРАЦИЯ
ДӘҮЛӘТ СУВЕРЕНИТЕТЫ ТУРАҺЫНДА ДЕКЛАРАЦИЯ, 1990 й. 11 окт. БАССР Юғары Советы ҡабул итә. Преамбуланан һәм 10 пункттан тора. Документта, 1919 й. РСФСР составында ойошторолған...
ДӘҮЛӘТ СИМВОЛИКАҺЫ
ДӘҮЛӘТ СИМВОЛИКАҺЫ, Башҡортостан Республикаһының үҙенсәлеген һәм тарихи-мәҙәни традицияларын, геогр. урынлашыу, иҡт., интеллектуаль ҡеүәте һәм рухи тормошо үҙсәнлектәрен...
ДӘҮЛӘТ НАГРАДАЛАРЫ
ДӘҮЛӘТ НАГРАДАЛАРЫ Башҡортостан Республикаһының, респ. һәм уның күп милләтле халҡы алдында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн граждандарҙы дәртләндереүҙең юғары формаһы....
ДӘҮЛӘТ ҠАРАМАҒЫНДА БУЛМАҒАН УҠЫУ ЙОРТТАРЫ
ДӘҮЛӘТ ҠАРАМАҒЫНДА БУЛМАҒАН УҠЫУ ЙОРТТАРЫ, юридик йәки физик шәхестәр тарафынан ойошторолған белем биреү учреждениелары. “Рәсәй Федерацияһында мәғариф тураһында”ғы...
ДӘҮЛӘТ КРӘҪТИӘНДӘРЕ
ДӘҮЛӘТ КРӘҪТИӘНДӘРЕ, 18—19 бб. Рәсәйҙә крепостнойлыҡҡа ҡарамаған ер эшкәртеүсе халыҡ араһынан формалашҡан крәҫтиәндәр категорияһы. Д.к. дәүләт ерҙәрендә йәшәгән, үҙҙәренә...
ДӘҮЛӘТ ИМЕНЛЕГЕ ОРГАНДАРЫ
ДӘҮЛӘТ ИМЕНЛЕГЕ ОРГАНДАРЫ, дәүләт хоҡуҡ һаҡлау системаһының ҡушма өлөшө. Д.и.о. эшмәкәрлеге ғәмәлдәге дәүләт (конституцион) ҡоролошона ҡаршы енәйәттәргә юл ҡуймауға...
ДӘҮЛӘТ ДУМАҺЫНЫҢ МОСОЛМАН ФРАКЦИЯҺЫ
ДӘҮЛӘТ ДУМАҺЫНЫҢ МОСОЛМАН ФРАКЦИЯҺЫ, Рәсәйҙә 1906—17 йй. парламент төркөмө. Башлыса төрки халыҡ вәкилдәренән (башҡорттар, ҡаҙаҡтар, татарҙар, әзербайжандар һ.б.) торған....
ДӘҮЛӘТ ДУМАҺЫ
ДӘҮЛӘТ ДУМАҺЫ, 1) Рәсәйҙә закондар сығарыусы вәкәләтле учреждение (1906—1917). 1905 й. 6 авг. Манифесы (“Дәүләт думаһын ойоштороу тураһында”) м‑н кәңәш биреүсе вәкәләтле...
ДӘҮЛӘТ ГИМНЫ
ДӘҮЛӘТ ГИМНЫ, дәүләт флагы һәм дәүләт гербы м-н бер рәттән дәүләттең рәсми символы булып тора. БР-ҙа беренсе тапҡыр 1993 й. 12 окт. “Башҡортостан Республикаһының дәүләт...
ДӘҮЛӘТ ГЕРБЫ
ДӘҮЛӘТ ГЕРБЫ, дәүләттең геральдика ҡағиҙәләренә ярашлы эшләнгән һәм билдәле тәртиптә раҫланған рәсми эмблемаһы. БАССР-ҙа беренсе тапҡыр 1925 й. раҫлана (ҡара: Гербтар)....
ДӘҮЛӘКӘН, ҡала
ДӘҮЛӘКӘН, БР-ҙағы ҡала һәм тимер юл станцияһы, Дәүләкән р‑нының адм. үҙәге (1930 й. алып). Өфөнән көньяҡ-көнбайышҡа табан 105 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Майҙаны —...
ДӘҮЛӘКӘН, ауыл Дәүләкән эсендә
ДӘҮЛӘКӘН, ауыл, 20 б. башынан Дәүләкән ҡалаһы эсендә.
Ауылға 18 б. 30—50-се йй. Нуғай даруғаһы Ҡырҡ‑Өйлө‑Мең улусы башҡорттары үҙ ерҙәрендә нигеҙ һала. Тәүге төпләнеүсе...
ДӘҮЛӘКӘН, археологик мәҙәниәттәре
ДӘҮЛӘКӘН, таш быуат — тимер быуат археологик мәҙәниәттәре. Б.э.т. 12‑се мең йыллыҡҡа — б.э.т. 17—16 бб. ҡарай. Дәүләкән ҡ. төньяҡ-көнсығыш ситендә Дим й. һул ярында урынлашҡан....
ДӘҮЛӘКӘН ЯНҒЫНҒА ҠАРШЫ ҠОРАМАЛДАР ЗАВОДЫ
ДӘҮЛӘКӘН ЯНҒЫНҒА ҠАРШЫ ҠОРАМАЛДАР ЗАВОДЫ, 1974 й. нигеҙ һалына, 1976 й. Дәүләкән янғын һүндереү техникаһы эшләү һәм ремонтлау з-ды булараҡ файҙаланыуға тапшырыла, 1983 й....
ДӘҮЛӘКӘН СЫР ЯҺАУ КОМБИНАТЫ
ДӘҮЛӘКӘН СЫР ЯҺАУ КОМБИНАТЫ, 1929 й. май з-ды булараҡ нигеҙ һалына, 1975 й. алып Д.с.я.к., 1996 й. — ААЙ, 2003 й. ябыла. Составына сыр яһау (1965 й. нигеҙләнгән), айыртылмаған һөт продукцияһы...
ДӘҮЛӘКӘН СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ
ДӘҮЛӘКӘН СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ, Башҡортостандың Урал алды дала зонаһы шарттарында үҫтереү өсөн иген культураларының, ҡуҙаҡлы иген культураларының һәм мал аҙығы культураларының...
ДӘҮЛӘКӘН РАЙОНЫ
ДӘҮЛӘКӘН РАЙОНЫ, БР‑ҙың көнбайышында урынлашҡан. Төньяҡта —Благовар, төньяҡ-көнсығышта — Шишмә һәм Ҡырмыҫҡалы, көнсығышта — Ауырғазы, көньяҡта һәм көньяҡ-көнбайышта —...
ДӘҮЛӘКӘН ПЕДАГОГИЯ УЧИЛИЩЕҺЫ
ДӘҮЛӘКӘН ПЕДАГОГИЯ УЧИЛИЩЕҺЫ, 1930 й. нигеҙ һалына. 1955 й. Бәләбәй пед. уч‑щеһы составына инә (ҡара: Бәләбәй педагогия колледжы). Көндөҙгө уҡыу бүлектәре эшләгән: башҡ....