Список материалов
КРАСНОУСОЛ УРТА МӘКТӘБЕ №1
КРАСНОУСОЛ УРТА МӘКТӘБЕ №1, Ғафури р‑нында урынлашҡан. 1849 й. сиркәү‑мәхәллә мәктәбе булараҡ нигеҙ һалына. 1912 й. — 4 класлы, 1913 й. — 5 класлы башланғыс мәктәп, 1918 й. — 1‑се һәм 2‑се баҫҡыс мәктәбе, 1925 й. фабрика‑завод ете йыллыҡ мәктәбе, 1928 й. тулы булмаған урта мәктәп (1934 й. — №1), 1943 й....
КРАСНОУСОЛ МИНЕРАЛЬ ҺЫУ СЫҒАНАҠТАРЫ
КРАСНОУСОЛ МИНЕРАЛЬ ҺЫУ СЫҒАНАҠТАРЫ, Тоҙйылға тоҙло шишмәләре, урғылыусы минераль һыу сығанаҡтары, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1965). Ғафури р‑ны Курорт а. эргәһендә урынлашҡан. Һыу сығанаҡтары (сөсө һыулылары м‑н бергә уларҙың һаны 250‑гә етә) 3 төркөмдән тора. 1‑се төркөм һыу сығанаҡтары Тоҙйылға й. карбон...
КРАСНОУСОЛ БЫЯЛА ЗАВОДЫ
КРАСНОУСОЛ БЫЯЛА ЗАВОДЫ, төҫһөҙ быяланан быяла һауыт (20‑нән ашыу төр һыйышлыҡ) етештергән; ҡом, доломит, ҡырсынташ сығарған. 1924 й. Богоявленск заводы базаһында нигеҙ һалына, тәҙрә быялаһы сығарыуға махсуслашҡан, 1941—45 йй. завод терр‑яһында Белоруссиянан эвакуацияланған Гомель быяла з‑ды урынлашҡан....
КРАСНОУСОЛ БАЛАЛАР ШИФАХАНАҺЫ
КРАСНОУСОЛ БАЛАЛАР ШИФАХАНАҺЫ. Ғафури р‑нында, Аҡкүл т. юл ст. 40 км һәм Красноусол а. Т.‑Көнс. табан 5 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Климаты континенталь, ҡыш уртаса һалҡын (ғин. уртаса т‑ра −15°С), йәй йылы (июлдә уртаса т‑ра 20°С). 1957 й. асыла. Терәк‑хәрәкәт, аш һеңдереү, нервы системалары һәм тире...
КРАСНОКАМА РАЙОНЫ
КРАСНОКАМА РАЙОНЫ, БР‑ҙың төньяҡ‑көнбайышында урынлашҡан. Төньяҡта — Яңауыл, көнсығышта — Ҡалтасы, көньяҡта — Дүртөйлө һәм Илеш р‑ндары, көньяҡ‑көнбайышта — ТР, төньяҡ‑көнбайышта Удмурт Респ. м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. Николо‑Берёзовка р‑ны булараҡ ойошторола, район составына Бөрө кантоны улустары...
КРАСНОКАМА МАРИ ПЕДАГОГИЯ УЧИЛИЩЕҺЫ
КРАСНОКАМА МАРИ ПЕДАГОГИЯ УЧИЛИЩЕҺЫ, 1920 й. Бөрө уҡытыусылар семинарияһын (ҡара: Бөрө башҡа милләттәр өсөн уҡытыусылар мәктәбе) үҙгәртеп ҡорғандан һуң, 1921 й. мари пед. техникумы булараҡ нигеҙләнә. 1924 й. Бөрө татар‑башҡ. пед. техникумы (ҡара: Бөрө татар педагогия училищеһы) м‑н берләшә, 1930 й....
КРАСНОДАР КРАЙЫ
КРАСНОДАР КРАЙЫ, РФ субъекты. Рәсәйҙең Европа өлөшөнөң көньяғында урынлашҡан. Азов, Ҡара диңгеҙ һәм Керчь боғаҙы һыуҙары м‑н йыуыла. Украина, Ростов өлкәһе, Ставрополь крайы, Абхазия, Ҡарасәй‑Черкес Республикаһы м‑н сиктәш. Үҙәге — Краснодар ҡалаһы. 1937 й. 13 сент. ойошторолған. Составында 38 район,...
КРАСНОГОРСКАЯ Наталия Николаевна
КРАСНОГОРСКАЯ Наталия Николаевна (31.5.1948, Өфө), инженер- технолог. Техник ф. д‑ры (1990), проф. (1993). БР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (2000), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2006). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1984). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1972) шунда уҡ эшләй: 1978 й. алып...
КРАСНОГОРКА, Мәләүез р‑нындағы утар
КРАСНОГОРКА, Мәләүез р‑нындағы утар, Арыҫлан а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Мәләүез т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 21 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 254 кеше; 1959 — 203; 1989 — 73; 2002 — 118; 2010 — 96 кеше. Урыҫтар, башҡорттар йәшәй (2002).
Ауылға 1920 й. һәм 1925 й. араһында Стәрлетамаҡ өйәҙендә...
КРАСНОГВАРДЕЙСКИЙ РАЙОНЫ (Ырымбур өлкәһе)
КРАСНОГВАРДЕЙСКИЙ РАЙОНЫ, Ырымбур өлкәһенең төньяҡ‑көнбайышында урынлашҡан. 1966 й. 30 дек. ойошторолған. Майҙаны — 2800 км2. Адм. үҙәге — Плешаново ауылы. Районда 16 ауыл советы, 59 ауыл торама пункты бар. Халҡы — 23,2 мең кеше (2010), ш. иҫ. 25% башҡорттар (ҡара: Ырымбур башҡорттары). Башҡорттар тупланып...
КРАСНОВА Зоя Игнатьевна
КРАСНОВА Зоя Игнатьевна (12.5.1938, БАССР‑ҙың Бөрө р‑ны Поповка а. — 16.1.2014, Салауат ҡ.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1975). 1957 й. алып Ермолаевка ательеһының (Көйөргәҙе р‑ны) шәхси тегеү оҫтаһы, 1958 й. — Салауат тегеү ф‑каһы тегеүсеһе, 1960—88 йй. “Салаватнефтеоргсинтез” ПБ‑ның минераль ашламалар з‑ды...
КРАСНОВ Сергей Борисович
КРАСНОВ Сергей Борисович (31.8.1948, Өфө ҡ. — 16.6.2020, шунда уҡ), рәссам. Рәсәй художество академияһы академигы (2007). БР‑ҙың халыҡ (2008) һәм атҡаҙанған (1998) рәссамы. Рәссамдар союзы ағзаһы (1976). 1964—66 йй. 2‑се Өфө педагогия училищеһында уҡый. 1978—81 йй. СССР Художество академияһында (Мәскәү...
КРАСНОАРМЕЙСКИЙ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
КРАСНОАРМЕЙСКИЙ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Первомайский а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 60 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 139 кеше; 1959 — 314; 1989 — 261; 2002 — 272; 2010 — 241 кеше. Башҡорттар, сыуаштар йәшәй (2002). Төп мәктәп (Первомайский урта мәктәбе...
КРАСНИКОВ Николай Олегович
КРАСНИКОВ Николай Олегович (4.2.1985, Шадринск ҡ.), спортсы. Боҙҙағы мотоуҙыштар буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2003), Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры (2008). БР‑ҙың атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре (2023). Шадринск педагогия институтын тамамлаған (2007). Спорт‑техник клубы тәрбиәләнеүсеһе...
КРАСНАЯ БАШКИРИЯ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
КРАСНАЯ БАШКИРИЯ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Красная Башкирия а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 26 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Көнб. табан 20 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 636 кеше; 1959 — 850; 1989 — 2016; 2002 — 2286; 2010 — 2435 кеше. Башҡорттар, урыҫтар йәшәй (2002). К.Б. —...
КРАСИЧКОВ-ТЕРНОВСКИЙ Игорь Фёдорович
КРАСИЧКОВ-ТЕРНОВСКИЙ Игорь Фёдорович (13.2.1935, Мәскәү — 8.3.2012, Өфө), математик. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1993), физика‑матем. ф. д‑ры (1974), проф. (1981). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1959) 1962 й. тиклем “Математика” рефератив ж. мөхәррире, 1965—73 йй. Бөтә Союз сит ил әҙәбиәте китапханаһының матем....
КРАСИЛЬНИКОВТАР
КРАСИЛЬНИКОВТАР, завод хужалары. Тула тимерселәренән. Нәҫелде башлап ебәреүсе — Марк Евсеевич К. Уның улдары: Семён Маркович К. (яҡынса 1701 — 1744 й. алда) һәм Лукьян Маркович К. (? — 1746 й. алда), Туланың ҡорал яһау оҫталары. 1724 й. алып сауҙагәр И.Е.Небогатов м‑н берлектә Һаралы баҡыр иретеү з‑дына...
КРАСИЛЬНИКОВА Маргарита Николаевна
КРАСИЛЬНИКОВА Маргарита Николаевна (14.12.1930, Урта Волга крайы Русская Бектяшка а.), психиатр. Мед. ф. д‑ры (1976), проф. (1982). БР‑ҙың атҡ. табибы (1994). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1955) 1975 й. тиклем һәм 2002—09 йй. 1‑се Респ. психиатрия дауаханаһында, 1975— 2005 йй. БДМУ‑ла (1980—95 йй. табип...
КРАСИЛЬНИКОВ Александр Фёдорович
КРАСИЛЬНИКОВ Александр Фёдорович (22.10.1898, Кострома губ. Будухино а. — 12.5.1957, Белорет ҡ.), инженер-металлург. Ленинград тау ин‑тын тамамлаған (1929). 1919 й. алып Кострома “Главкран” идаралығында, 1926—34 йй. һәм 1940 й. башлап Ҡорос прокатлау һәм тимер сым-канат з‑дында эшләй, 1943 й. алып “Гипрометиз”...
КРАМ Лоуренс
КРАМ Лоуренс (25.10.1941, Колдуэл ҡ., АҠШ), физик. Физика ф. д‑ры (1967), проф. (1986). БР ФА‑ның сит ил ағзаһы (1998). Огайо ун‑тын (Афина ҡ., 1960) һәм Хәрби-диңгеҙ акад. (Аннаполис ҡ., 1963) тамамлаған. 1963 й. алып (өҙөклөктәр м‑н) АҠШ‑та эшләй: 1963 й. башлап Огайо ун‑тында, 1967 й. — Гарвард ун‑тында...
