Список материалов
ПЛАСТМАССА ИЗДЕЛИЕЛАР, БЫЯЛА СҮС МАТЕРИАЛДАР, БЫЯЛА ПЛАСТИКТАР ҺӘМ УЛАРҘАН ЭШЛӘНГӘН ИЗДЕЛИЕЛАР СӘНӘҒӘТЕ
ПЛАСТМАССА ИЗДЕЛИЕЛАР, БЫЯЛА СҮС МАТЕРИАЛДАР, БЫЯЛА ПЛАСТИКТАР ҺӘМ УЛАРҘАН ЭШЛӘНГӘН ИЗДЕЛИЕЛАР СӘНӘҒӘТЕ, пластик массаларҙан преслы, ҡойоу һәм вакуум‑форма изделиелары;...
ПЛАСТИКТАРҘЫ АРМАТУРАЛАУСЫ МАТЕРИАЛДАР
ПЛАСТИКТАРҘЫ АРМАТУРАЛАУСЫ МАТЕРИАЛДАР, арматураланған пластиктарҙағы төп йөкләмәне тотоп торған һәм уларҙың ныҡлығын, ҡатылығын билдәләгән тултырғыс. П.а.м. өҙлөкһөҙ...
ПЛАСТИКАТ
ПЛАСТИКАТ, поливинилхлорид нигеҙендәге термопласт. Пластификатор (полимер ауырлығынан 30—120%), термостабилизаторҙар, майҙар, ҡайһы берҙә ут стабилизаторҙары, антиоксиданттар,...
ПЛАСТИК ХИРУРГИЯ
ПЛАСТИК ХИРУРГИЯ, өлөшләтә йәки тулыһынса юҡҡа сыҡҡан, тыумыштан формаһы боҙолған йәки зарарланған (травмалар, бешеү, операциялар, ауырыуҙар һ.б.) ағза һәм туҡымаларҙың,...
ПЛАСТИК МАССАЛАР
ПЛАСТИК МАССАЛАР, п л а с т м а с с а л а р, п л а с т и к т а р, полимерҙар нигеҙендәге материалдар, ҡуйы ағыусан хәлдә юғары т‑рала һәм баҫым аҫтында бирелгән форманы алырға,...
ПЛАСТИК МАЙҘАР
ПЛАСТИК МАЙҘАР, мазь йәки паста һымаҡ майлағыс материалдар. Аҙ көсөргәнештәрҙә йәки улар булмағанда ҡаты матдә үҙсәнлектәрен ала (формаһын һаҡлай, вертикаль өҫкө йөҙҙәрҙән...
ПЛАСТИК ДЕФОРМАЦИЯ
ПЛАСТИК ДЕФОРМАЦИЯ, ҡаты есемдең формаһы йәки уның үлсәмдәренең тыштан тәьҫир иткән көс туҡтағандан һуң юғалмаған үҙгәреүе. Иреү т‑раһына ҡарата һалҡын хәл‑ дәге...
ПЛАСТИЗОЛДӘР
ПЛАСТИЗОЛДӘР, паста барлыҡҡа килтергән полимерҙарҙың органик шыйыҡсаларҙағы концентрациялы дисперсияһы, унда йылытҡанда улар бүртә. Бүлмә т‑раһында ағыусанлығын...
ПЛАНО КАРПИНИ
ПЛАНО КАРПИНИ Джиованни дель (яҡынса 1180, башҡа мәғлүмәттәр б‑са, яҡынса 1185 — 1252), итальян сәйәхәтсеһе, монах. 1245 й. Монгол империяһына монголдар т‑да мәғлүмәт йыйыу...
ПЛАНЛАШТЫРЫУ
ПЛАНЛАШТЫРЫУ, иҡтисад м‑н идара итеү формаһы. Макро‑ һәм микроиҡтисад үҫеш пландарын төҙөүҙән тора. Оҙайлығына бәйле — оҙаҡ ваҡытҡа бирелгән (5 йылдан ашыу), уртаса...
ПЛАНКТОН ХРИЗАМЁБАҺЫ
ПЛАНКТОН ХРИЗАМЁБАҺЫ (Chrisamoeba planctоnica), бер күҙәнәкле алтынһыу ылымыҡтар төрө. Диам. 4—5 мкм булған яңғыҙ күҙәнәкле, бүленгән ваҡытта диам. 70 мкм тиклем шар йәки эллипс...
ПЛАНКТОН
ПЛАНКТОН (гр. рlanktós — гиҙеүсе), һыу ҡатламында тотороҡло хәлдә йәшәгән һәм һыу хәрәкәте м‑н күсереп йөрөтөлгән организмдар. Үҫемлек (фитопланктон) һәм хайуан (зоопланктон)...
ПЛАНЕТАРИЙ
ПЛАНЕТАРИЙ, Ө ф ө ҡ а л а п л а н е т а р и й ы, фәнни‑ағартыу учреждениеһы, унда ярымсферик экранда (көмбәҙҙә) оптик‑механик проекторҙар һәм цифрлы технологиялар ярҙамында...
ПЛАКСИН Игорь Николаевич
ПЛАКСИН Игорь Николаевич (25.9. 1900, Өфө — 15.3.1967, Мәскәү), тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1937), проф. (1934). СССР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1946). Граждандар һуғышында ҡатнашыусы. Алыҫ...
ПЛАКАТ
ПЛАКАТ (нем. Plakat), графика төрө; агитация, реклама, мәғлүмәт биреү йәки белем биреү маҡсатында алыҫтан күҙгә ташланып торорлоҡ итеп эшләнгән йыйнаҡ текслы һынлы сәнғәт...
ПЛАЗМИДТАР
ПЛАЗМИДТАР, бактерияларҙың хромосомаға инмәгән генетик структуралары, улар бактериаль хромосоманан башҡа ирекле рәүештә тереклек итеүгә йәки уға интеграцияланыуға...
ПЛАЗМА
ПЛАЗМА ф и з и к а һ ә м х и м и я л а, матдәнең дүртенсе хәле, ыңғай һәм кире зарядтарҙың тығыҙлығы ғәмәлдә бер тигеҙ булған өлөшләтә йәки тулыһынса ионлашҡан газ. П....
ПИЩАЕВ Геннадий Михайлович
ПИЩАЕВ Геннадий Михайлович (30.7.1927, БАССР‑ҙың Мәләүез р‑ны Ергән ҡсб), йырсы (лирик тенор). РСФСР‑ҙың атҡ. артисы (1965). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1963). Башҡ. музыка...
ПИЧУГИН Юрий Александрович
ПИЧУГИН Юрий Александрович (8.1.1923, Өфө — 3.2.2000, Мә.скәүҡ.), хәрби эшмәкәр. Ген.‑полковник (1984). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ф.Э. Дзержинский ис. Артиллерия‑инженерия акад....
ПИТЯКОВ, Бөрө р-нындағы ауыл
ПИТЯКОВ, Бөрө р‑нындағы ауыл, Иҫке Петров а/с үҙәге. Район үҙәгенән К. 22 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 117 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 671...
