Список материалов
ДҮРТӨЙЛӨ, Шаран р‑нындағы ауыл
ДҮРТӨЙЛӨ, Шаран р‑нындағы ауыл, Дүртөйлө а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 22 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 20 км алыҫлыҡта Кесе Уҡыяҙ й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 743 кеше; 1920 — 846; 1939 — 1010; 1959 — 610; 1989 — 509; 2002 — 566; 2010 — 582 кеше. Сыуаштар...
ДҮРТӨЙЛӨ, ҡала
ДҮРТӨЙЛӨ, БР‑ҙағы ҡала, Дүртөйлө р‑нының адм. үҙәге (1930 й. алып). Өфөнән төньяҡ-көнбайышҡа табан 124 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Майҙаны — 38 км2. Халҡы (мең кеше): 1906 й. — 0,8; 1920 — 1,7; 1939 — 4,5; 1959 — 4,8; 1989 — 25,2; 2002 — 30,0; 2010 — 31,3. Милли составы: татарҙар — 64,8%,...
ДҮРТӨЙЛӨ, Дәүләкән р-нындағы ауыл
ДҮРТӨЙЛӨ, Дәүләкән р-нындағы ауыл, Көрмәнкәй а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. К. табан 14 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 369 кеше; 1920 — 460; 1939 — 387; 1959 — 371; 1989 — 323; 2002 — 308; 2010 — 317 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп (Дәүләкән...
ДҮРТӨЙЛӨ, Ауырғазы р-нындағы ауыл
ДҮРТӨЙЛӨ, Ауырғазы р-нындағы ауыл, Яңы Кәлсер а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.-Көнб. 11 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.-Көнб. табан 41 км алыҫлыҡта Ауырғазы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 719 кеше; 1920 — 960; 1939 — 808; 1959 — 533; 1989 — 541; 2002 — 372; 2010 — 349 кеше. Татарҙар йәшәй (2002).
Ауылға...
ДҮРТӨЙЛӨ ҺӨТ АҘЫҠТАРЫ КОМБИНАТЫ
ДҮРТӨЙЛӨ ҺӨТ АҘЫҠТАРЫ КОМБИНАТЫ, ЯАЙ. Дүртөйлө р‑ны Иванай а. урынлашҡан. Составы: айыртылмаған һөт продукцияһы (1978 й. нигеҙләнгән), һөт киптереү (1977) һәм ярҙамсы цехтар, лаборатория. 2010 й. 217 кеше эшләгән. Айыртылған ҡоро һөт, айыртылмаған һәм майһыҙ һөт продукцияһы, май етештерә. Продукцияһы...
ДҮРТӨЙЛӨ УРТА МӘКТӘБЕ №1
ДҮРТӨЙЛӨ УРТА МӘКТӘБЕ №1. 1930 й. крәҫтиән йәштәре мәктәбе булараҡ нигеҙ һалына, 1934 й. алып тулы булмаған урта мәктәп, 1936 й. хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. Токарлыҡслесарлыҡ һәм тегеү оҫтаханалары, 2 спорт залы, мәктәп тарихы музейы бар. Урта мәктәпте 5,5 меңдән ашыу кеше тамамлаған (2011), улар...
ДҮРТӨЙЛӨ РАЙОНЫ
ДҮРТӨЙЛӨ РАЙОНЫ, БР‑ҙың төньяҡ-көнбайышында урынлашҡан. Төньяҡта — Ҡалтасы, төньяҡ-көнсығышта — Борай, көнсығышта — Бөрө, көньяҡта — Кушнаренко һәм Саҡмағош, көнбайышта — Илеш, төньяҡкөнбайышта Краснокама р‑ндары м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. ойошторола (ҡара: Административ район), район составына Бөрө...
ДҮРТӨЙЛӨ МУЗЕЙЫ
ДҮРТӨЙЛӨ МУЗЕЙЫ, Милли музей филиалы. 1989 й. тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы итеп ойошторола. Музей фондында 19 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. ғәйнә башҡорттары б‑са этнографик коллекция, 18—19 бб. иконалары, сиркәү әйберҙәре, боронғо славян телендәге китаптар, боронғо аҡсалар, фотоһүрәттәр коллекциялары,...
ДҮРТӨЙЛӨ ЙЫРЫНЫ
ДҮРТӨЙЛӨ ЙЫРЫНЫ, дендрологик тәбиғәт ҡомартҡыһы (1985). Шаран р‑ны Дүртөйлө а. янында Уҡыяҙ й. (Сөн й. ҡушылдығы) үҙәнендә урынлашҡан. Майҙаны 44 га. Ултыртылған йырын-һыҙа ағастары һәм гидротехник ҡоролмалар системаһынан тора, йырындарҙы комплекслы нығытыу өлгөһө иҫәпләнә. Урман ултыртыуҙа 60‑тан ашыу...
ДҮРТӨЙЛӨ ИТ КОМБИНАТЫ
ДҮРТӨЙЛӨ ИТ КОМБИНАТЫ, ААЙ. Дүртөйлө р-нының Иванай а. урынлашҡан. Составына: һуғым һәм тултырма цехтары, ярым фабрикаттар участкаһы, һыуытҡыс инә. 2010 й. 83 кеше эшләгән. Комб-т 70 төр продукция, ш. иҫ. ит һәм субпродукттар, колбаса ризыҡтары, ярым фабрикаттар, иретелгән май сығара. Продукцияһы БР-ҙа...
ДҮРТӨЙЛӨ АШЛЫҠ ПРОДУКТТАРЫ КОМБИНАТЫ
“ДҮРТӨЙЛӨ АШЛЫҠ ПРОДУКТТАРЫ КОМБИНАТЫ", ЯСЙ. Пр‑тие составына: элеватор (1984 й. нигеҙләнгән), 2 тирмән (1996), складтар инә. 2011 й. 134 кеше эшләгән. Элеваторҙың һыйҙырышлығы — 62,2 мең т, 11 механизацияланған ҡабул итеү нөктәһе һәм тәүлегенә 3 мең т тиклем иген ҡабул итеү, киптереү һәм өҫтәлмә эшкәртеү...
ДҮРТ МӨЙӨШЛӨ ПИРАМИДУЛА
ДҮРТ МӨЙӨШЛӨ ПИРАМИДУЛА (Pyramidula tetragona), мүк һымаҡтар төрө. 5 мм тиклем бейеклектәге йомшаҡ тоноҡ йәшел кәҫлектәр барлыҡҡа килтергән ос емешле бер өйлө бер йыллыҡ мүк. Һабаҡ осондағы япраҡтары өйкөм, төҙ, киң йомортҡа рәүешендә, бөгөлгән, һеңерсәһе япраҡ осона тиклем еткән. Ҡумтаһы тура, кире...
ДҮРМӘН, Шаран р‑нындағы ауыл
ДҮРМӘН, Шаран р‑нындағы ауыл, Салмалы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 11 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Салмалы й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 577 кеше; 1920 — 682; 1939 — 707; 1959 — 449; 1989 — 382; 2002 — 361; 2010 — 325 кеше. Башҡорттар йәшәй...
ДУТОВ Александр Ильич
ДУТОВ Александр Ильич [6.8. (башҡа мәғлүмәттәр б-са, 5.8.) 1879, Һырдаръя өлк. Казалинск ҡ. — 7.3. (башҡа мәғлүмәттәр б-са, 6.2.) 1921, Суйдун ҡ., Ҡытай], Аҡтар хәрәкәте эшмәкәре. Ген.-лейт. (1918). 1904—05 йй. рус-япон һуғышында, Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. Неплюев кадет...
ДУҪЛЫҠ, Туймазы р-нындағы ауыл
ДУҪЛЫҠ, Туймазы р-нындағы ауыл, Ғәфүр а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Туймазы т. юл ст. К.-Көнс. табан 9 км алыҫлыҡта Бишенде й. (Өҫән й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 94 кеше; 1939 — 734; 1959 — 835; 1989 — 1924; 2002 — 1903; 2010 — 2145 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Халҡы “Туймазы...
ДУҪЛЫҠ, Дәүләкән р‑нындағы ауыл
ДУҪЛЫҠ, Дәүләкән р‑нындағы ауыл, Поляковка а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. Т.Көнс. табан 12 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1989 й. — 298 кеше; 2002 — 314; 2010 — 305 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002). Балалар баҡсаһы бар.
Ауылға 1957 й. Ҡаҙанғол с‑зы бүлексәһе ҡасабаһы булараҡ...
ДУҪЛЫҠ МОНУМЕНТЫ
ДУҪЛЫҠ МОНУМЕНТЫ, Башҡортостандың Рәсәй составына инеүенә 400 йыл тулыу айҡанлы төҙөлгән тарих ҡомартҡыһы (ҡара: Монументаль сәнғәт). Өфөлә (Беренсе Май майҙаны) урынлашҡан. 1957 й. 14 июнендә нигеҙ һалыу тантанаһы була. Скульпторҙар М.Ф.Бабурин һәм Г.П.Левицкая проекты б‑са архитекторҙар Г.И.Гаврилов,...
ДУРНЕВА Марина Вячеславовна
ДУРНЕВА Марина Вячеславовна (7.4.1969, Өфө), спортсы. Кикбоксинг б-са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1994). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1994). БДПИ‑ны тамамлаған (1990). ӨДАТУ спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе (тренерҙары Э.Н.Нурмөхәмәтов, Р.С.Саяпов). Азия, Рәсәй, БДБ универсиадаһы чемп. (бөтәһе...
ДУРНЕВ Виктор Васильевич
ДУРНЕВ Виктор Васильевич (14.8.1961, Ырымбур өлкәһе Ефремово‑Зыково а.), спортсы. Ауыр атлетика буйынса СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1982). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1997). “Батыр” (тренеры Л.Н.Копнин), “Химик” (тренерҙары Г.Л.Аферин, Р.З.Сираев) спорт клубтары тәрбиәләнеүсеһе. СССР чемпионы...
ДУРАСОВТАР
ДУРАСОВТАР, дворяндар нәҫеле. Нәҫелде башлап ебәреүсе — Иван Дмитриевич Д., 15 б. аҙ. Польша короллегенән Бөйөк Мәскәү кенәзлегенә күсеп килә. Өфө тармағына нигеҙ һалыусы — Алексей Фёдорович Д., секунд-майор. Башҡорт ихтилалдарын (1735—40) баҫтырыуҙа ҡатнаша. 1734 й. алып Ырымбур драгун полкында хеҙмәт...
